Didactisch handelen:
1 Didactisch handelen:
Definitie:
Didactisch handelen = al het handelen dat gericht is op leer- en
ontwikkelingsprocessen van kinderen te stimuleren en optimaliseren
Didactisch handelen maakt dus deel uit van een goede aanpak (model aanpak-
proces-effect) --> kader v/h doelgericht handelen
We bepalen de inhoud v/h aanbod
We bepalen de mate van sturing en initiatiefruimte in het aanbod: vrij, gedeeld,
gestuurd
1.1 Geïntegreerd didactisch handelen:
= verschillende domeinen worden behandeld
Holistische benadering in onderwijs = een aanpak waarbij kinderen worden gezien als
complete personen
Didactisch handelen is niet los te zien van pedagogisch handelen
Een goede pedagogische aanpak is de basis --> voorwaarde voor ontwikkeling en
leren
De manier waarop je didactisch handelt, de keuzes die je didactisch maakt -->
hebben een invloed o/d persoonsvorming v/d kinderen
Bij het leren van jonge kinderen is het voornaamste doel niet feitenkennis, maar het
ontwikkelen v/e nieuwsgierige, onderzoekende houding
1
,1.2 Didactische houding:
Didactische houding = de manier waarop je als leerkracht omgaat met je leerlingen
tijdens het lesgeven
Het gaat niet alleen om wat je aanleert, maar ook hoe je dat doet
1.2.1 Nieuwsgierig zijn en verwondering tonen:
Kinderen leren veel v/e leerkracht die zelf ook nieuwsgierig is, die zich dingen
afvraagt en zich over de wereld kan verwonderen
Een leerkracht die niet vertelt wat ze weet, maar vraagt zich, samen met de kinderen,
af hoe allerlei zaken te verklaren zijn of in elkaar zitten
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig naar de wereld
Een leerkracht met een goede didactische houding is een partner die de kinderen
bijstaat bij hun eigen onderzoek naar de wereld
We geven geen antwoorden, maar stellen de juiste vragen en wachten o/d juiste
antwoorden
Kritisch op elkaars oplossingen reageren
De nieuwsgierigheid v/d kleuters wordt aangemoedigd door de nieuwsgierigheid v/d
leerkracht
1.2.2 Cognitieve empathie:
Definitie:
Cognitieve empathie = zich kunnen inleven/verplaatsen in de denkwereld van
kinderen
Hoe verplaatst de leerkracht zich in de denkwereld v/d kleuters?
Alles opnieuw als interessant beleven
Door de ogen v/e kind naar de wereld kijken
1.2.3 Kunnen wachten:
Zonder teveel haast wachten tot de kinderen voldoende ervaringen hebben
opgedaan om zelf tot onderzoek en conclusies komen
Vraagt geduld
Door geduldig te zijn, geeft de leerkracht kinderen gelegenheid hun eigen denkproces
volgen
1.2.4 Flexibiliteit:
De mooiste leermomenten kun je niet plannen
Flexibiliteit houdt in dat je leermomenten die zich in alledaagse situaties voordoen
leert herkennen en dat je weet hoe je die momenten didactisch kunt benutten
Herkennen van belangrijke leermomenten vereist cognitieve empathie
2
, 1.3 Didactisch handelen is doelgericht handelen:
Didactisch handelen is al het handelen dat erop gericht is leer-en
ontwikkelingsprocessen van kinderen te stimuleren en te optimaliseren --> doelen
staan voorop
Nadien kan je dus ook antwoorden o/d vragen:
Wat hebben de kleuters geoefend/geleerd?
Waar zijn ze sterker in geworden?
1.3.1 Expliciet of impliciet handelen:
Kleuters leren onbewust, op toevallige wijze, zonder vooraf bewust de intentie te
hebben tot leren = incidenteel leren --> bij deze manier van leren, moet je dus als
leerkracht aansluiten in je aanpak
1.3.2 Een rugzak vol doelen:
Als leerkracht heb je het doelenkader altijd in je hoofd (denkbeeldige) rugzak te halen
= professionele bagage
Je sluit aan bij de bedoelingen v/d kleuters (impliciet handelen), of je creëert zelf
betekenisvolle contexten om doelen na te streven
Rugzakdoelen zijn globaal:
Bv: we willen woordenschat aanleren, ruimtelijk inzicht ontwikkelen, kinderen
inzicht geven over de wereld, symbolen, getallen en cijfers
3
1 Didactisch handelen:
Definitie:
Didactisch handelen = al het handelen dat gericht is op leer- en
ontwikkelingsprocessen van kinderen te stimuleren en optimaliseren
Didactisch handelen maakt dus deel uit van een goede aanpak (model aanpak-
proces-effect) --> kader v/h doelgericht handelen
We bepalen de inhoud v/h aanbod
We bepalen de mate van sturing en initiatiefruimte in het aanbod: vrij, gedeeld,
gestuurd
1.1 Geïntegreerd didactisch handelen:
= verschillende domeinen worden behandeld
Holistische benadering in onderwijs = een aanpak waarbij kinderen worden gezien als
complete personen
Didactisch handelen is niet los te zien van pedagogisch handelen
Een goede pedagogische aanpak is de basis --> voorwaarde voor ontwikkeling en
leren
De manier waarop je didactisch handelt, de keuzes die je didactisch maakt -->
hebben een invloed o/d persoonsvorming v/d kinderen
Bij het leren van jonge kinderen is het voornaamste doel niet feitenkennis, maar het
ontwikkelen v/e nieuwsgierige, onderzoekende houding
1
,1.2 Didactische houding:
Didactische houding = de manier waarop je als leerkracht omgaat met je leerlingen
tijdens het lesgeven
Het gaat niet alleen om wat je aanleert, maar ook hoe je dat doet
1.2.1 Nieuwsgierig zijn en verwondering tonen:
Kinderen leren veel v/e leerkracht die zelf ook nieuwsgierig is, die zich dingen
afvraagt en zich over de wereld kan verwonderen
Een leerkracht die niet vertelt wat ze weet, maar vraagt zich, samen met de kinderen,
af hoe allerlei zaken te verklaren zijn of in elkaar zitten
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig naar de wereld
Een leerkracht met een goede didactische houding is een partner die de kinderen
bijstaat bij hun eigen onderzoek naar de wereld
We geven geen antwoorden, maar stellen de juiste vragen en wachten o/d juiste
antwoorden
Kritisch op elkaars oplossingen reageren
De nieuwsgierigheid v/d kleuters wordt aangemoedigd door de nieuwsgierigheid v/d
leerkracht
1.2.2 Cognitieve empathie:
Definitie:
Cognitieve empathie = zich kunnen inleven/verplaatsen in de denkwereld van
kinderen
Hoe verplaatst de leerkracht zich in de denkwereld v/d kleuters?
Alles opnieuw als interessant beleven
Door de ogen v/e kind naar de wereld kijken
1.2.3 Kunnen wachten:
Zonder teveel haast wachten tot de kinderen voldoende ervaringen hebben
opgedaan om zelf tot onderzoek en conclusies komen
Vraagt geduld
Door geduldig te zijn, geeft de leerkracht kinderen gelegenheid hun eigen denkproces
volgen
1.2.4 Flexibiliteit:
De mooiste leermomenten kun je niet plannen
Flexibiliteit houdt in dat je leermomenten die zich in alledaagse situaties voordoen
leert herkennen en dat je weet hoe je die momenten didactisch kunt benutten
Herkennen van belangrijke leermomenten vereist cognitieve empathie
2
, 1.3 Didactisch handelen is doelgericht handelen:
Didactisch handelen is al het handelen dat erop gericht is leer-en
ontwikkelingsprocessen van kinderen te stimuleren en te optimaliseren --> doelen
staan voorop
Nadien kan je dus ook antwoorden o/d vragen:
Wat hebben de kleuters geoefend/geleerd?
Waar zijn ze sterker in geworden?
1.3.1 Expliciet of impliciet handelen:
Kleuters leren onbewust, op toevallige wijze, zonder vooraf bewust de intentie te
hebben tot leren = incidenteel leren --> bij deze manier van leren, moet je dus als
leerkracht aansluiten in je aanpak
1.3.2 Een rugzak vol doelen:
Als leerkracht heb je het doelenkader altijd in je hoofd (denkbeeldige) rugzak te halen
= professionele bagage
Je sluit aan bij de bedoelingen v/d kleuters (impliciet handelen), of je creëert zelf
betekenisvolle contexten om doelen na te streven
Rugzakdoelen zijn globaal:
Bv: we willen woordenschat aanleren, ruimtelijk inzicht ontwikkelen, kinderen
inzicht geven over de wereld, symbolen, getallen en cijfers
3