ECONOMISCH EN FINANCIEEL
RECHT
ECONOMISCH RECHT
Illustraties zijn zeer belangrijk voor examen goed bekijken want zijn voorbeelden van
artikelen die op het examen aan bod kunnen komen!
1. BEGRIP, DEFINITIES & GRONDSLAGEN
BEGRIP: ECONOMISCH RECHT
= Regelen van publiek en privaat recht die er specifiek toe strekken de economische
activiteit te organiseren met het oog op de verwezenlijking van een economische
ordening en een economisch sturingsbeleid.
Sturingsbeleid = publiek recht
Er worden middelen aangewend om bepaalde economische doeleinden van
conjuncturele aard of van structurele aard te verwezenlijken.
Ordening = privaat recht
De wetgever wil een ordelijk en efficiënt economisch verkeer inrichten door middel
van regelen die beogen een evenwicht te verzekeren tussen bepaalde rechtmatig
geachte belangen.
Specifiek: meerdere invloeden op economische activiteit
Van “soft law” (= juridische instrumenten die niet of moeilijk wettelijk
afgedwongen kunnen worden maar toch een zekere regulerende werking hebben.
In economisch recht = zelfregulering bij bedrijfssectoren of beroepsgroepen) naar
“hard law”
DEFINITIES (BOEK I WER)
Boek I algemene definities (T1)
Boek I definities eigen aan bepaalde boeken (T2)
ALGEMENE BEGINSELEN (BOEK II WER)
GRONDSLAGEN
GRONDWET: GELIJKHEIDSBEGINSEL:
Nagestreefd doel: rechtmatig / algemeen belang
Onderscheid: adequate criteria (= objectiviteit)
Resultaat in verhouding tot doel (= proportionaliteit)
BIJZONDERE WET 8.08.1980: BEVOEGDHEID GEWESTEN MET INACHTNAME!:
Vier vrijheden EU (P-G-D-K)
Vrijheid van handel en nijverheid (ex-decreet d’Allarde 1791): art.II.3. WER
Normatief karakter van de economische en monetaire unie: art.II.4. WER
,Art.65 Arbeidsovereenkomstenwet:
concurrentiebeding/niet-concurrentiebeding (kan beiden) tussen zelfstandigen en
ondernemingen is niet aan wettelijke beperkingen onderworpen (dit is enkel bij een
arbeidscontract).
Deze contractuele bepaling moet redelijk zijn, d.w.z. in overeenstemming met het doel
van het niet-concurrentiebeding: vermijden dat je klanten gaat afwerven van je
opdrachtgever.
Een niet-concurrentiebeding moet bovendien proportioneel zijn dat wil zeggen het niet
onbeperkt mag zijn in activiteit, tijd of ruimte.
Bij de beoordeling wordt rekening gehouden met 3 criteria:
1. Het voorwerp van het beding
2. De geldigheidsduur van het verbod
3. Het geografisch toepassingsgebied
DOELSTELLINGEN
1. Vrijheid van ondernemen
2. Bescherming eerlijke concurrentie (= loyauteit)
3. Bescherming van de consument
VRIJHEID VAN ONDERNEMEN: BEPERKINGEN
HvJ 14 maart 2017:
Toepasselijke bepalingen:
Richtlijn 2000/78
Belgische wet 25.02.2003
Directe / indirecte discriminatie
Interne regel van een particuliere onderneming
2.START VAN EEN ONDERNEMING
ALGEMEEN
Art. II.3 WER: iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te oefenen.
Maar beperkingen…
… noodzakelijk: juridische bevoegdheid en … verplichtingen na te leven
JURIDISCHE BEVOEGDHEID
Handelingsbekwaamheid
Onverenigbaarheden vb. als magistraat mag men geen bestuurslid zijn van een
vennootschap.
Verbodsbepalingen
VERPLICHTINGEN VAN DE ONDERNEMING
FORMELE VERPLICHTINGEN:
1) Inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
2) Openen van een zakelijke betaalrekening
3) Bekendmaken van huwelijksovereenkomst
4) Een boekhouding voeren
,5) Voldoen aan de vestigingswet (gewestelijke bevoegdheid: afgeschaft in Vlaanderen,
niet in Brussel en Wallonië)
6) Vergunningen en toelatingen aanvragen en specifieke regels
7) Een BTW-nummer aanvragen
8) Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds
9) Registreren in het UBO-register (Ultimate Beneficial Owner)
10) Afsluiten van verzekeringen
ALGEMENE VERPLICHTINGEN:
Informatie: art. III.74. WER
Transparantie: art.III.76. WER
niet-discriminatie: art.III.80-83. WER
SPECIFIEKE REGELS (GDPR):
AANDACHTSPUNTEN
ONDERNEMINGSLOKET (ART.III.58. WER MINISTER VAN MIDDENSTAND:
ART.IIII.1 WER)
Het ondernemingsloket is het centrale contactpunt voor starters en bestaande
ondernemingen om de administratieve formaliteiten te vervullen.
Het ondernemingsloket:
gaat na of u voldoet aan de wettelijke eisen om de door u gewenste activiteit te
mogen uitoefenen
zorgt voor uw (verplichte) inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen
kan administratieve formaliteiten afhandelen (BTW,RSZ)
toelatingen aanvragen (FAVV, SABAM…)
daarnaast bieden de loketten ook nog andere diensten (heel wat zijn tegen betaling) aan:
de aansluiting bij een sociaalverzekeringsfonds voor zelfstandigen
de aansluiting bij een verbonden sociaal secretariaat
de verstrekking van advies bij de oprichting van uw project
de opstelling van dossiers voor subsidieaanvragen
de begeleiding tijdens de eerste activiteitsmaanden
voor die aanvullende diensten staat het de loketten vrij om zelf hun tarieven te bepalen.
, KBO
De Kruispuntbank van Ondernemingen is een databank met alle
basisidentificatiegegevens van ondernemingen en hun vestigingseenheden.
Dubbel doel: de werking van de overheidsdiensten efficiënter maken en de
administratieve procedures voor ondernemingen vereenvoudigen.
Elke onderneming en haar vestigingseenheden moeten ingeschreven worden in de
Kruispuntbank van Ondernemingen. Die verplichting geldt zowel voor eenmanszaken als
voor vennootschappen en is van toepassing ongeacht of u de activiteit in hoofdberoep of
bijberoep uitoefent.
De inschrijving moet gebeurd zijn voor de start van de activiteiten.
Eenmaal ingeschreven krijgt uw onderneming een ondernemingsnummer, dat gebruikt
wordt om haar te identificeren ten aanzien van de overheid.
Economische activiteit – NACE-code.
Bij de inschrijving van de activiteiten in de Kruispuntbank van Ondernemingen gebruiken
de ondernemingsloketten de NACE-codes.
TOEGANG TOT HET BEROEP
≈ beperking vrijheid van ondernemen
Vb. artsen
bekwaamheid beroepsbeoefenaar
veiligheid en gezondheid
hinder omgeving
protectionisme?
GEREGLEMENTEERDE SECTOREN
dienstverlenende intellectuele beroepen
financiële sector
verzekeringsactiviteit
VESTIGINGSWETGEVING KMO’S
Handelingsvestigingsdecreet 2016: 1 (omgevings-)vergunning.
Basiskennis bedrijfsbeheer & specifieke beroepsbekwaamheid:
meerdere personen
vrijstellingen
beoordeling Ondernemingsloket en procedure
opgeheven in Vlaanderen
handelingsvestigingconvenant: gemeente – projectontwikkelaar – exploitant
Volgens de vestigingswetgeving moet elke kmo, natuurlijke persoon of rechtspersoon die
een handelsactiviteit wenst uit te oefenen, de nodige ondernemersvaardigheden
bewijzen, zijnde basiskennis bedrijfsbeheer en in het geval van een gereglementeerd
RECHT
ECONOMISCH RECHT
Illustraties zijn zeer belangrijk voor examen goed bekijken want zijn voorbeelden van
artikelen die op het examen aan bod kunnen komen!
1. BEGRIP, DEFINITIES & GRONDSLAGEN
BEGRIP: ECONOMISCH RECHT
= Regelen van publiek en privaat recht die er specifiek toe strekken de economische
activiteit te organiseren met het oog op de verwezenlijking van een economische
ordening en een economisch sturingsbeleid.
Sturingsbeleid = publiek recht
Er worden middelen aangewend om bepaalde economische doeleinden van
conjuncturele aard of van structurele aard te verwezenlijken.
Ordening = privaat recht
De wetgever wil een ordelijk en efficiënt economisch verkeer inrichten door middel
van regelen die beogen een evenwicht te verzekeren tussen bepaalde rechtmatig
geachte belangen.
Specifiek: meerdere invloeden op economische activiteit
Van “soft law” (= juridische instrumenten die niet of moeilijk wettelijk
afgedwongen kunnen worden maar toch een zekere regulerende werking hebben.
In economisch recht = zelfregulering bij bedrijfssectoren of beroepsgroepen) naar
“hard law”
DEFINITIES (BOEK I WER)
Boek I algemene definities (T1)
Boek I definities eigen aan bepaalde boeken (T2)
ALGEMENE BEGINSELEN (BOEK II WER)
GRONDSLAGEN
GRONDWET: GELIJKHEIDSBEGINSEL:
Nagestreefd doel: rechtmatig / algemeen belang
Onderscheid: adequate criteria (= objectiviteit)
Resultaat in verhouding tot doel (= proportionaliteit)
BIJZONDERE WET 8.08.1980: BEVOEGDHEID GEWESTEN MET INACHTNAME!:
Vier vrijheden EU (P-G-D-K)
Vrijheid van handel en nijverheid (ex-decreet d’Allarde 1791): art.II.3. WER
Normatief karakter van de economische en monetaire unie: art.II.4. WER
,Art.65 Arbeidsovereenkomstenwet:
concurrentiebeding/niet-concurrentiebeding (kan beiden) tussen zelfstandigen en
ondernemingen is niet aan wettelijke beperkingen onderworpen (dit is enkel bij een
arbeidscontract).
Deze contractuele bepaling moet redelijk zijn, d.w.z. in overeenstemming met het doel
van het niet-concurrentiebeding: vermijden dat je klanten gaat afwerven van je
opdrachtgever.
Een niet-concurrentiebeding moet bovendien proportioneel zijn dat wil zeggen het niet
onbeperkt mag zijn in activiteit, tijd of ruimte.
Bij de beoordeling wordt rekening gehouden met 3 criteria:
1. Het voorwerp van het beding
2. De geldigheidsduur van het verbod
3. Het geografisch toepassingsgebied
DOELSTELLINGEN
1. Vrijheid van ondernemen
2. Bescherming eerlijke concurrentie (= loyauteit)
3. Bescherming van de consument
VRIJHEID VAN ONDERNEMEN: BEPERKINGEN
HvJ 14 maart 2017:
Toepasselijke bepalingen:
Richtlijn 2000/78
Belgische wet 25.02.2003
Directe / indirecte discriminatie
Interne regel van een particuliere onderneming
2.START VAN EEN ONDERNEMING
ALGEMEEN
Art. II.3 WER: iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te oefenen.
Maar beperkingen…
… noodzakelijk: juridische bevoegdheid en … verplichtingen na te leven
JURIDISCHE BEVOEGDHEID
Handelingsbekwaamheid
Onverenigbaarheden vb. als magistraat mag men geen bestuurslid zijn van een
vennootschap.
Verbodsbepalingen
VERPLICHTINGEN VAN DE ONDERNEMING
FORMELE VERPLICHTINGEN:
1) Inschrijven bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO)
2) Openen van een zakelijke betaalrekening
3) Bekendmaken van huwelijksovereenkomst
4) Een boekhouding voeren
,5) Voldoen aan de vestigingswet (gewestelijke bevoegdheid: afgeschaft in Vlaanderen,
niet in Brussel en Wallonië)
6) Vergunningen en toelatingen aanvragen en specifieke regels
7) Een BTW-nummer aanvragen
8) Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds
9) Registreren in het UBO-register (Ultimate Beneficial Owner)
10) Afsluiten van verzekeringen
ALGEMENE VERPLICHTINGEN:
Informatie: art. III.74. WER
Transparantie: art.III.76. WER
niet-discriminatie: art.III.80-83. WER
SPECIFIEKE REGELS (GDPR):
AANDACHTSPUNTEN
ONDERNEMINGSLOKET (ART.III.58. WER MINISTER VAN MIDDENSTAND:
ART.IIII.1 WER)
Het ondernemingsloket is het centrale contactpunt voor starters en bestaande
ondernemingen om de administratieve formaliteiten te vervullen.
Het ondernemingsloket:
gaat na of u voldoet aan de wettelijke eisen om de door u gewenste activiteit te
mogen uitoefenen
zorgt voor uw (verplichte) inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen
kan administratieve formaliteiten afhandelen (BTW,RSZ)
toelatingen aanvragen (FAVV, SABAM…)
daarnaast bieden de loketten ook nog andere diensten (heel wat zijn tegen betaling) aan:
de aansluiting bij een sociaalverzekeringsfonds voor zelfstandigen
de aansluiting bij een verbonden sociaal secretariaat
de verstrekking van advies bij de oprichting van uw project
de opstelling van dossiers voor subsidieaanvragen
de begeleiding tijdens de eerste activiteitsmaanden
voor die aanvullende diensten staat het de loketten vrij om zelf hun tarieven te bepalen.
, KBO
De Kruispuntbank van Ondernemingen is een databank met alle
basisidentificatiegegevens van ondernemingen en hun vestigingseenheden.
Dubbel doel: de werking van de overheidsdiensten efficiënter maken en de
administratieve procedures voor ondernemingen vereenvoudigen.
Elke onderneming en haar vestigingseenheden moeten ingeschreven worden in de
Kruispuntbank van Ondernemingen. Die verplichting geldt zowel voor eenmanszaken als
voor vennootschappen en is van toepassing ongeacht of u de activiteit in hoofdberoep of
bijberoep uitoefent.
De inschrijving moet gebeurd zijn voor de start van de activiteiten.
Eenmaal ingeschreven krijgt uw onderneming een ondernemingsnummer, dat gebruikt
wordt om haar te identificeren ten aanzien van de overheid.
Economische activiteit – NACE-code.
Bij de inschrijving van de activiteiten in de Kruispuntbank van Ondernemingen gebruiken
de ondernemingsloketten de NACE-codes.
TOEGANG TOT HET BEROEP
≈ beperking vrijheid van ondernemen
Vb. artsen
bekwaamheid beroepsbeoefenaar
veiligheid en gezondheid
hinder omgeving
protectionisme?
GEREGLEMENTEERDE SECTOREN
dienstverlenende intellectuele beroepen
financiële sector
verzekeringsactiviteit
VESTIGINGSWETGEVING KMO’S
Handelingsvestigingsdecreet 2016: 1 (omgevings-)vergunning.
Basiskennis bedrijfsbeheer & specifieke beroepsbekwaamheid:
meerdere personen
vrijstellingen
beoordeling Ondernemingsloket en procedure
opgeheven in Vlaanderen
handelingsvestigingconvenant: gemeente – projectontwikkelaar – exploitant
Volgens de vestigingswetgeving moet elke kmo, natuurlijke persoon of rechtspersoon die
een handelsactiviteit wenst uit te oefenen, de nodige ondernemersvaardigheden
bewijzen, zijnde basiskennis bedrijfsbeheer en in het geval van een gereglementeerd
