Samenvatting Boekhouden & erf- en schenkbelasting 3 - deel inleiding tot het Belgisch belastingwezen

Samenvatting boekhouden-fiscaliteit 3
HOOFDSTUK 1: BEGRIP EN KENMERKEN VAN DE BELASTING
X




1.1 BEGRIP
Belastingen  juridische omschrijving
= verplichte heffingen van de overheid aan personen opgelegd die gevestigd zijn op hun grondgebied voor
diensten van algemene nut.


1.2 HOOFDKENMERKEN

2 hoofdkenmerken



Financieel doel Dwingend karakter



1.2.1 FINANCIEEL DOEL
Belastingen worden gebruikt voor het dekken van overheidsuitgaven. Ze worden geheven en aangewend
ter financiering van diensten van openbare nut.
Hier tegenover staat geen rechtstreekse en individuele tegenprestatie.

1.2.1.1 BIJZONDERE VORMEN VAN BELASTINGEN
Bestemming belastingen
Hier kan men wel een bepaalde bestemming aangeven, zoals wegenbelasting.

Verhaalbelasting of repartitiebelasting
Uitgaven van algemeen belang terugvorderen van bepaalde personen waarvan vermoed wordt dat zij er
het meeste voordeel van uithalen.

Urbanisatiebelastingen
Wordt opgelegd aan alle inwoners van een bepaald gebied voor bijvoorbeeld het aanleggen van fiets- en
voetpaden.


1.2.2 DWINGEND KARAKTER
Belastingen worden eenzijdig door een overheid opgelegd. Dat gebeurt volgens bepaalde rechtsregels die
afdwingbaar zijn.

Bij niet-naleving van de wettelijke verplichtingen kan de belastingplichtige gesanctioneerd worden:
- Administratieve sanctie: geldboete
- Strafrechtelijke sanctie: gevangenisstraf

CvD Inleiding tot het Belgisch belastingwezen Pagina 1 van 10

,1.3 OVERHEIDSINKOMSTEN DIE GEEN BELASTINGEN ZIJN
 Retributies: billijke vergoeding voor een prestatie of een dienst
 Inkomsten uit vervreemding of concessie van openbare domeingoederen
 Inkomsten uit participaties on overheidsbedrijven
 Schenkingen aan de overheid
 De parafiscaliteit


1.3.1 DE PARAFISCALITEIT
Parafiscale bijdragen zijn de bijdragen die werknemers en werkgevers aan de RSZ storten (en dus niet aan
de belastingen).

1.3.1.1 DE BELGISCHE SOCIALE ZEKERHEID VERVULT 3 FUNCTIES
1) Bij verlies van het arbeidsinkomen
2) Bij bepaalde sociale lasten
3) Bijstandsuitkering wanneer u onvrijwillig niet over een beroepsinkomen beschikt


1.3.1.2 HET KLASSIEKE ZEKERHEID SYSTEEM BESTAAT UIT 3 STELSELS
1) Een werknemersstelsel
2) Een zelfstandigenstelsel
3) Een ambtenarenstelsel


1.3.1.3 DE KLASSIEKE SOCIALE ZEKERHEID BEVAT 7 TAKKEN
1) Ouderdoms- en overlevingspensioenen
2) Werkloosheid
3) Arbeidsongevallenverzekering
4) Beroepsziekteverzekering
5) Gezinsbijslag
6) Ziekte- en invaliditeitsverzekering
7) Jaarlijkse vakantie (éénheidsstatuut)




CvD Inleiding tot het Belgisch belastingwezen Pagina 2 van 10

,HOOFDSTUK 2: DE FUNCTIES VAN DE BELASTINGEN
X




FINANCIËLE FUNCTIE ECONOMISCHE FUNCTIE SOCIALE FUNCTIE

Doordat de taken van de Wat is de impact van de Draagkrachtprincipe = het fiscaal
overheid toenemen, stijgt ook belastingen op onze economie? draagvermogen is niet evenredig
haar behoefte aan financiële - Prijsvorming met het bezit of het inkomen.
middelen. - Spaarwezen Hoe groter een bezit of inkomen,
 De lopende uitgaven moeten - Consumptie des te minder een op dezelfde
gedekt worden door de lopende - Investeringen voet geheven belastingen
inkomsten. - Tewerkstelling gevoeld wordt.
- Economische nevendoelen  om in behoefte van de
Noodzaak aan een geregelde
overheid te voorzien, moet men
belastingopbrengst:
meer betalen naarmate je een
Door stabiliteit & beweeglijkheid
hoger inkomen of vermogen
hebt.
Noodzaak aan één eenvoudig
belastingstelsel
Voorbeelden:
Noodzaak aan een snelle en  Progressieve
goedkope inning van de personenbelastingschijven
belastingschuld, door:  Vroegere gunsttarieven op
het gebied van registratie-
 Voorheffingen: rechten bij de aankoop van
- Onroerende voorheffing een bescheiden woning
- Roerende voorheffing
- Bedrijfsvoorheffing
 Voorafbetalingen
 Aangiftesystemen
De eerbiediging van de be-
lastinggrens




CvD Inleiding tot het Belgisch belastingwezen Pagina 3 van 10

, HOOFDSTUK 3: WIE MAG BELASTINGEN HEFFEN
x




3.1 INSTANTIES

FEDERAAL vennootschapsbelasting, personenbelasting, btw,..
= federale overheid

VLAANDEREN onroerende voorheffing, verkeersbelasting, erfbelasting, schenkbelasting, registratie-
belasting, planbatenheffing, leegstand & verkrotting, energieheffing, fiscale regularisatie,.
= gewesten en gemeenschappen  regionale besturen

GEMEENTE huisvuil, verblijf, inname openbaar domein, afleveren van administratieve documenten,..
= gemeentes en provincies  lokale besturen

PUBLIEKRECHTE Vlaamse Maatschappij voor waterzuivering, Polders & Watering,..
INSTELLINGEN


SUPRANATIONALE
OVERHEDEN = Europa


3.2 FISCALE AUTONOMIE
Fiscale autonomie = recht van de gewesten om hun uitgaven te dekken met eigen belastinginkomsten.


3.3 BEVOEGDHEDEN VOOR DE REGIONALE BESTUREN
1. Eigenlijke fiscale bevoegdheid
2. Oneigenlijke fiscale bevoegdheid: overgedragen en toegewezen belastingen

Overgedragen belastingen
Dit zijn belastingen die door de federale overheid worden ingevoerd, maar waarvan de opbrengst en
regelgeving aan de gewesten wordt toegewezen.

Toegewezen belastingen
Dit zijn belastingen waarvan de regelingsbevoegdheid volledig behoort bij de federale overheid, maar
waarvan een deel van de opbrengst verdeeld wordt over de gemeenschappen en gewesten.
OPGELET gemeenschappen kunnen geen belastingvermindering of vermeerdering toestaan, gewesten
kunnen dat binnen bepaalde grenzen wel, maar hier geldt een globaal maximumpercentage.

3.4 BEVOEGDHEDEN VOOR LOKALE BESTUREN
Gemeenten en provincies mogen geen belastingen heffen op federaal belaste materies. Verder zijn de
lokale besturen ook verantwoording verschuldigd aan de hogere overheid.


CvD Inleiding tot het Belgisch belastingwezen Pagina 4 van 10