RZL
Examen:
- Cursus = examen
- Prentenkabinetten (op ppt) kennen!!
- Film (eerst tekst lezen voor film kijken, want deze zegt wat je moet zien) de tekst is
niet te kennen voor examen.
- Op examen NUANCEREN!!!
- Alle moeilijke namen kunnen uitspreken
- Sws vraag uit H4
- Waarom was er een beeldverbod?
- Waarom hebben we dit verhaal gehoord?
3 vragen op examen:
- 1 prent van ppt: kunnen beschrijven en linken aan de cursus
Cursus start met probleemstelling: ‘Verhouding tussen religie en geweld’. Er is nog nooit
zoveel geweld geweest als in deze moderne tijd.
INLEIDING LES
Charlie Hebdo. Aanslagen opgeëist door de islamitische terreurbeweging Al Qaida. Er was
een aanslag, dit is gewelddadig. We koppelen geweld aan religie. De hele
moslimgemeenschap werd gedecideerd. Er komt als reactie op de cartoon dat het een vorm
is van vrijheid van vrijemeningsuiting is. Een leerkracht probeert de kwestie van de vrijheid
van vrijemeningsuiting te problematiseren. Wat is het? Behoort het onmiddellijk mogen
beledigen van een bepaalde groep hiertoe? Hij probeert te zeggen dat we niet de volledige
moslimgemeenschap mogen viseren, omdat het om een terroristische organisatie gaat. Hij
wou de cartoons tonen in de les en ze bespreken. Hij is later onthoofd geweest door ouders
van deze kinderen uit zijn les. Men heeft niet nagedacht en geluisterd voor ze tot deze actie
overgingen.
Na moord op redactie van Charlie Hebdo, komt over heel de wereld een reactie opgang.
Moslims willen niet over dezelfde kam geschoren worden en willen niet meer geviseerd
worden. De verschillende leiders van verschillende religies kwamen samen in de hoop iets
teweeg te brengen. Om dat soort van blind geweld, dat langs de ene kant gemotiveerd
wordt door hun religie en langs de andere kant, de reactie daarop tegen de religie in het
algemeen.
In de 21e eeuw is er terug veel geweld gemotiveerd vanuit de religie. Maar bij CH ging het
vooral over de vrijheid van meningsuiting. Wat is de functie van een cartoon? Hoever mag je
daarin gaan? Er kwam een reactie tegen cartoons (zie volgende foto’s).
Dit is een reactie: Verhouding tussen religie en geweld.
‘Ceci n’est pas une religion (pipe ~ Magritte : In de
letterlijke zin is het inderdaad geen pijp, maar een
schilderij waarop een pijp is afgebeeld.).’
1
, ‘La liberté guidant le peuple’ of ‘de vrijheid leidt het volk’ van
Delacroix. Schilderij gaat over Franse revolutie met als gedachte
vrijheid en gelijkheid. In het schilderij hebben de personages wapens
vast. Cartoonisten gaan een reactie geven op dat geweld. Soldaten
hebben potloden vast. De cartoonisten tonen zo dat ze blijven
vechten voor hun vrijheid om cartoons te mogen schrijven.
In Nigeria is er geweld waar een fundamentalistische
moslimbeweging eist dat de westerse landen, de koran strikt interpreteren. (boko haram)
Aanslagen op sjiieten in Pakistan (religieus geweld op vandaag)
Aanslagen in Syrië (religieus geweld op vandaag)
Asjoera feest: islamitisch herdenkingsfeest waar de martelaarsdood van
een imaan herdacht wordt. De herdenking houdt in dat mannen zichzelf
kastijden (= behandelen met bloed).
Het symbool van het christendom is een kruis. Een kruis is
gewelddadig, het werd vroeger gebruikt door de romeinen voor
misdadigers. De westerse cultuur is christelijk. Jezus hangt aan een
kruis. Een kruis is een marteltuig, het is gewelddadig. Aan een kruis
genageld worden is pijnlijk want het is een trage verstikkingsdood.
In de moderne tijd hebben we de religie toch opzij gezet? De mens is
toch in de plaats van God komen staan? Dat zou toch moeten
betekenen dat er geen geweld meer is, als God er niet meer is? Maar
er is nog nooit zoveel geweld geweest als in de moderne tijd. Hierover
gaat de cursus gaan.
Filippijnen herdenken goede vrijdag door hetzelfde te
ondergaan als wat jezus christus heeft ondergaan op die
bewuste vrijdag. Goede vrijdag is de dag dat jezus, gekruisigd
is geworden. Ze gaan mee in zijn leiden, genaamd
flagellanten. De kerk is hiertegen, het moet stoppen. Uzelf
pijnigen is geen waarde van de moderne kerk.
Ze laten zich zelfs kruisigen.
In cursus: Religie gaat niet over god maar over de mens. Wordt nog verduidelijkt later in de
cursus.
Demonstratie van Trump supporters (2021). Ze gaan de nadruk leggen op het feit dat
Amerika een christelijk land is en we moeten de waarden van Amerika bewaren.
Trump supporters gaan dit benadrukken door terug een kruis te dragen.
2
,Tot nu toe hebben we gesproken over christendom en de islaam, maar er is ook nog een
derde monotheïstische religie, namelijk het jodendom. Ook het jodendom heeft zijn
fundamentalistische stroming. Dit komt door verschillende dingen. (Ze raakt nu vanalles
aanraken waar we het nog heel de lessenreeks over gaan hebben)
Ze spreekt over monotheïstische religies:
- Christendom
- Islam
- Jodendom
Deze hebben alle 3 gewelddadige organisaties.
Meir Kahane's Kach-beweging (ster met vuist in) = Joodse fundamentalistische beweging,
die afgeschaft is.
Er zijn christenen en fundamentalistische christenen. Er zijn moslims en fundamentalistische
moslims. Er zijn joden en fundamentalistische joden.
Onder die fundamentalisten heb je ook nog eens terroristen. De groep terroristen is kleiner
dan de groep fundamentalisten, want het is een deel van de fundamentalisten.
In Israël moeten we de dag van vandaag een onderscheid maken tussen de Joden en de
Israëlische regeringen en welke groeperingen daarin zitten.
We moeten nuanceren!!!!! Ze legt nu uit waarom het zo belangrijk is:
In molenbeek verschijnt dit op de muur. Het is een kind dat vastgehouden wordt en gaat
onthoofd worden. Iedereen in rep en roer. Zie wat ZE aan het doen zijn. (Het woord ze is
ongenuanceerd.) Wie is ZE? De angstige mens denkt: “het zullen zeker weer moslims
geweest zijn. Welke extreem rechtse groep zit hier weer achter?” Maar het is een beeld
tegen geweld. Het is een beeld uit het schilderij van Caravaggio. Isaak zou geofferd worden
door zijn vader Abraham. Abraham of Ibrahim is de aardsvader van de 3 monotheïstische
religies (jodendom, christendom en islam) Zie H3.
De 3 monotheïstische religies hangen samen en hebben dingen gemeenschappelijk. Ze
komen alle 3 voort uit dezelfde verhalen en ze hebben dezelfde geschiedenis. Het start bij
het schilderij, waarbij Isaac bijna geofferd zou worden door zijn vader Abraham. Als je dit
weet dan is het geen gewelddadig beeld. Hier wordt Isaac ook precies niet geofferd.
3
, Onthoofdingen heb je niet alleen binnen Islam maar ook in het
jodendom en christendom.
Caravaggio Judith onthoofdt Holofernes (1598-99)
Naar boek Judith (Oude Testament)
Standaardkennis:
Joodse teksten = oude testament
Christendom = oude en nieuwe testament
Teksten in koran zijn dezelfde als het oude en nieuwe testament maar in een andere
volgorde. Het gaat over dezelfde personages en is ontstaan uit dezelfde geschiedenis.
In die geschiedenis krijgen we in het boek Judith (oude testament), het verhaal: ‘Judith
onthoofdt Holofernes’.
De Hebreeuwse Judith zal de bezetting van de stad doorbreken door Holofernes te
onthoofden. (Hij stond aan het hoofd van de stad.) Als je een vrouw iemand ziet
onthoofden, dan kan dat Judith zijn of Salome.
Judith had Holofernes verleid. Hij lag al klaar in bed voor haar. Ze komt en onthoofd hem.
Haar dienares was erbij en ze steken zijn hoofd in een zak. Het hoofd hebben ze dan tussen
de soldaten gegooid. Zo is het leger letterlijk onthoofd. Zo wordt de bezetting van de stad
doorbroken.
Salomé heeft Johannes de Doper onthoofd. Zijn hoofd wordt op een schaal gelegd. Na de
dood van jezus wordt Johannes de Doper opgesloten. Later vertelt ze hier meer over.
Het laatste aspect als het gaat over geweld. Het christendom zit vol verhalen over heiligen.
Wat zijn heiligen? De heiligen hebben allemaal het christelijk geloof niet willen ontkennen,
terwijl ze daartoe verwacht werden. Ze zijn allemaal gemarteld geweest. Ze hielden niet op
gelovig te zijn. De heiligen zijn gedurende de volledige geschiedenis afgebeeld geworden. En
wij zien dat. Hoe meer verhalen wij kennen over de heiligen, hoe meer je er gaat herkennen
in museums.
Voorbeelden van afgebeelde heiligen (vaak afgebeeld met een lelie of een palmtak):
- Agatha was heel gelovig en wou niet stoppen met gelovig zijn. Ze hebben haar
borsten eraf gehaald om haar te martelen.
- Catharina van Alexandrië haar heilig attribuut is een rat met pinnen op. Ze hebben
haar tanden daarover getrokken om haar te martelen.
4
Examen:
- Cursus = examen
- Prentenkabinetten (op ppt) kennen!!
- Film (eerst tekst lezen voor film kijken, want deze zegt wat je moet zien) de tekst is
niet te kennen voor examen.
- Op examen NUANCEREN!!!
- Alle moeilijke namen kunnen uitspreken
- Sws vraag uit H4
- Waarom was er een beeldverbod?
- Waarom hebben we dit verhaal gehoord?
3 vragen op examen:
- 1 prent van ppt: kunnen beschrijven en linken aan de cursus
Cursus start met probleemstelling: ‘Verhouding tussen religie en geweld’. Er is nog nooit
zoveel geweld geweest als in deze moderne tijd.
INLEIDING LES
Charlie Hebdo. Aanslagen opgeëist door de islamitische terreurbeweging Al Qaida. Er was
een aanslag, dit is gewelddadig. We koppelen geweld aan religie. De hele
moslimgemeenschap werd gedecideerd. Er komt als reactie op de cartoon dat het een vorm
is van vrijheid van vrijemeningsuiting is. Een leerkracht probeert de kwestie van de vrijheid
van vrijemeningsuiting te problematiseren. Wat is het? Behoort het onmiddellijk mogen
beledigen van een bepaalde groep hiertoe? Hij probeert te zeggen dat we niet de volledige
moslimgemeenschap mogen viseren, omdat het om een terroristische organisatie gaat. Hij
wou de cartoons tonen in de les en ze bespreken. Hij is later onthoofd geweest door ouders
van deze kinderen uit zijn les. Men heeft niet nagedacht en geluisterd voor ze tot deze actie
overgingen.
Na moord op redactie van Charlie Hebdo, komt over heel de wereld een reactie opgang.
Moslims willen niet over dezelfde kam geschoren worden en willen niet meer geviseerd
worden. De verschillende leiders van verschillende religies kwamen samen in de hoop iets
teweeg te brengen. Om dat soort van blind geweld, dat langs de ene kant gemotiveerd
wordt door hun religie en langs de andere kant, de reactie daarop tegen de religie in het
algemeen.
In de 21e eeuw is er terug veel geweld gemotiveerd vanuit de religie. Maar bij CH ging het
vooral over de vrijheid van meningsuiting. Wat is de functie van een cartoon? Hoever mag je
daarin gaan? Er kwam een reactie tegen cartoons (zie volgende foto’s).
Dit is een reactie: Verhouding tussen religie en geweld.
‘Ceci n’est pas une religion (pipe ~ Magritte : In de
letterlijke zin is het inderdaad geen pijp, maar een
schilderij waarop een pijp is afgebeeld.).’
1
, ‘La liberté guidant le peuple’ of ‘de vrijheid leidt het volk’ van
Delacroix. Schilderij gaat over Franse revolutie met als gedachte
vrijheid en gelijkheid. In het schilderij hebben de personages wapens
vast. Cartoonisten gaan een reactie geven op dat geweld. Soldaten
hebben potloden vast. De cartoonisten tonen zo dat ze blijven
vechten voor hun vrijheid om cartoons te mogen schrijven.
In Nigeria is er geweld waar een fundamentalistische
moslimbeweging eist dat de westerse landen, de koran strikt interpreteren. (boko haram)
Aanslagen op sjiieten in Pakistan (religieus geweld op vandaag)
Aanslagen in Syrië (religieus geweld op vandaag)
Asjoera feest: islamitisch herdenkingsfeest waar de martelaarsdood van
een imaan herdacht wordt. De herdenking houdt in dat mannen zichzelf
kastijden (= behandelen met bloed).
Het symbool van het christendom is een kruis. Een kruis is
gewelddadig, het werd vroeger gebruikt door de romeinen voor
misdadigers. De westerse cultuur is christelijk. Jezus hangt aan een
kruis. Een kruis is een marteltuig, het is gewelddadig. Aan een kruis
genageld worden is pijnlijk want het is een trage verstikkingsdood.
In de moderne tijd hebben we de religie toch opzij gezet? De mens is
toch in de plaats van God komen staan? Dat zou toch moeten
betekenen dat er geen geweld meer is, als God er niet meer is? Maar
er is nog nooit zoveel geweld geweest als in de moderne tijd. Hierover
gaat de cursus gaan.
Filippijnen herdenken goede vrijdag door hetzelfde te
ondergaan als wat jezus christus heeft ondergaan op die
bewuste vrijdag. Goede vrijdag is de dag dat jezus, gekruisigd
is geworden. Ze gaan mee in zijn leiden, genaamd
flagellanten. De kerk is hiertegen, het moet stoppen. Uzelf
pijnigen is geen waarde van de moderne kerk.
Ze laten zich zelfs kruisigen.
In cursus: Religie gaat niet over god maar over de mens. Wordt nog verduidelijkt later in de
cursus.
Demonstratie van Trump supporters (2021). Ze gaan de nadruk leggen op het feit dat
Amerika een christelijk land is en we moeten de waarden van Amerika bewaren.
Trump supporters gaan dit benadrukken door terug een kruis te dragen.
2
,Tot nu toe hebben we gesproken over christendom en de islaam, maar er is ook nog een
derde monotheïstische religie, namelijk het jodendom. Ook het jodendom heeft zijn
fundamentalistische stroming. Dit komt door verschillende dingen. (Ze raakt nu vanalles
aanraken waar we het nog heel de lessenreeks over gaan hebben)
Ze spreekt over monotheïstische religies:
- Christendom
- Islam
- Jodendom
Deze hebben alle 3 gewelddadige organisaties.
Meir Kahane's Kach-beweging (ster met vuist in) = Joodse fundamentalistische beweging,
die afgeschaft is.
Er zijn christenen en fundamentalistische christenen. Er zijn moslims en fundamentalistische
moslims. Er zijn joden en fundamentalistische joden.
Onder die fundamentalisten heb je ook nog eens terroristen. De groep terroristen is kleiner
dan de groep fundamentalisten, want het is een deel van de fundamentalisten.
In Israël moeten we de dag van vandaag een onderscheid maken tussen de Joden en de
Israëlische regeringen en welke groeperingen daarin zitten.
We moeten nuanceren!!!!! Ze legt nu uit waarom het zo belangrijk is:
In molenbeek verschijnt dit op de muur. Het is een kind dat vastgehouden wordt en gaat
onthoofd worden. Iedereen in rep en roer. Zie wat ZE aan het doen zijn. (Het woord ze is
ongenuanceerd.) Wie is ZE? De angstige mens denkt: “het zullen zeker weer moslims
geweest zijn. Welke extreem rechtse groep zit hier weer achter?” Maar het is een beeld
tegen geweld. Het is een beeld uit het schilderij van Caravaggio. Isaak zou geofferd worden
door zijn vader Abraham. Abraham of Ibrahim is de aardsvader van de 3 monotheïstische
religies (jodendom, christendom en islam) Zie H3.
De 3 monotheïstische religies hangen samen en hebben dingen gemeenschappelijk. Ze
komen alle 3 voort uit dezelfde verhalen en ze hebben dezelfde geschiedenis. Het start bij
het schilderij, waarbij Isaac bijna geofferd zou worden door zijn vader Abraham. Als je dit
weet dan is het geen gewelddadig beeld. Hier wordt Isaac ook precies niet geofferd.
3
, Onthoofdingen heb je niet alleen binnen Islam maar ook in het
jodendom en christendom.
Caravaggio Judith onthoofdt Holofernes (1598-99)
Naar boek Judith (Oude Testament)
Standaardkennis:
Joodse teksten = oude testament
Christendom = oude en nieuwe testament
Teksten in koran zijn dezelfde als het oude en nieuwe testament maar in een andere
volgorde. Het gaat over dezelfde personages en is ontstaan uit dezelfde geschiedenis.
In die geschiedenis krijgen we in het boek Judith (oude testament), het verhaal: ‘Judith
onthoofdt Holofernes’.
De Hebreeuwse Judith zal de bezetting van de stad doorbreken door Holofernes te
onthoofden. (Hij stond aan het hoofd van de stad.) Als je een vrouw iemand ziet
onthoofden, dan kan dat Judith zijn of Salome.
Judith had Holofernes verleid. Hij lag al klaar in bed voor haar. Ze komt en onthoofd hem.
Haar dienares was erbij en ze steken zijn hoofd in een zak. Het hoofd hebben ze dan tussen
de soldaten gegooid. Zo is het leger letterlijk onthoofd. Zo wordt de bezetting van de stad
doorbroken.
Salomé heeft Johannes de Doper onthoofd. Zijn hoofd wordt op een schaal gelegd. Na de
dood van jezus wordt Johannes de Doper opgesloten. Later vertelt ze hier meer over.
Het laatste aspect als het gaat over geweld. Het christendom zit vol verhalen over heiligen.
Wat zijn heiligen? De heiligen hebben allemaal het christelijk geloof niet willen ontkennen,
terwijl ze daartoe verwacht werden. Ze zijn allemaal gemarteld geweest. Ze hielden niet op
gelovig te zijn. De heiligen zijn gedurende de volledige geschiedenis afgebeeld geworden. En
wij zien dat. Hoe meer verhalen wij kennen over de heiligen, hoe meer je er gaat herkennen
in museums.
Voorbeelden van afgebeelde heiligen (vaak afgebeeld met een lelie of een palmtak):
- Agatha was heel gelovig en wou niet stoppen met gelovig zijn. Ze hebben haar
borsten eraf gehaald om haar te martelen.
- Catharina van Alexandrië haar heilig attribuut is een rat met pinnen op. Ze hebben
haar tanden daarover getrokken om haar te martelen.
4
