Doelstellingen van - Universele dekking (alle inwoners worden door het systeem gedekt, de kosten van
gezondheidszorgsystemen de gezondheidszorg zijn niet uitsluitend voor de individuen.
- Financiële solidariteit
- Bilijke toegankelijkheid
- Kwalitatief aanbod
Financiële bedreigingen - Economische context (er moeten voldoende middelen zijn om deze doelstellingen
voor het te realiseren
gezondheidszorgsysteem - Verouderende bevolking
- Technologische vooruitgang
- marktmechanismen
Economic sustainability = de draagkracht van het economisch systeem van een bepaald land
- heeft te maken met de uitgaven in de gezondheidszorg in verhouding tot het BBP.
o BBP = geheel van alle in een land geproduceerde goederen en diensten
- De uitgaven zijn onder controle tot het punt wanneer de maatschappelijke kost
van de gezondheidsuitgaven de toegevoegde waarde door deze uitgave overstijgt
o Gemakkelijker om de gezondheidskosten te dragen als de overige
economische activiteiten niet te zwaar doorwegen ten aanzien van de
welvaart van het land
- De kans dat de groei in uitgaven de economische draagkracht gaat bedreigen is
groter in een stagnerende of krimpende economie
Vaststellingen in economic
sustainability in EU
De meeste landen zitten significant boven de rode lijn, de groei in uitgaven is veel groter
dan de groei in BBP. (typisch fenomeen in de meeste landen, vooral EU voor de jaren
90/begin 2000)
, Er is een belangrijke knik zichtbaar in GDP (BBP) waar de crisis sterk zichtbaar is.
- Voornamelijk in 2009 (dalende welvaart)
- Er is een vertraagd effect
o Maatregelen werden genomen om kosten onder controle te houden , dit
heeft lang geduurd voor deze van kracht waren
o Pas in de jaren 2010-2011 komen de twee lijnen dichter bij elkaar met een
opvallend gezondere verhouding.
Fiscal sustainability De draagkracht van de publieke financiëring
Heeft te maken met publieke uitgaven:
- Economics: totale uitgaven (dus ook privé)
- Fiscal: enkel publieke uitgaven (uitgaven door overheid of parastatalen)
Gezondheidszorg kan economisch beheersbaar zijn maar onhoudbaar voor publieke
financiering
- Publieke financiën niet in staat gezondheidszorg te financiëren
Internationaal aandeel van
gezondheidszorg die door
de overheid financieel
worden georganiseerd
Verschilt van land tot land
, Europa:
- 32% rechtstreeks door EU via belastingen
- 41% verplichte ziekteverzekering
- 5% vrijwillige ziekteverzekering
- 22% door privé gebruikers
België
- 75% door belastingen & verzekeringen
- Niet voor ieder type GZ hetzelfde
76%: ziekenhuizen
76%: residentieel
70%: ambulant
37%: tandheelkunde (hoger
dan EU)
71%: farmaceutica
42%: Paramedische zorgen
Aandeel en type publieke Hoog aandeel publieke financiering:
uitgave in de - Gzsystemen met klemtoon op volksgezondheid en gelijke toegang, solidariteit
gezondheidszorg typeert - Bismarck (Duitsland, FR, BE): via sociale bijdrage
sterk - Beveridge (VK, Scandinavië, Zuid-Europa): via belastingen
gezondheidszorgsystemen
Hoog aandeel private financiëring (ziekte of privéverzekeraar)
- Klemtoon op doelmatigheid
- VB: verenigde staten
Deze subsystemen groeie sterk naar elkaar toe, zo wordt er in het bismarck systeem meer
en meer gefinancieerd door belastingen, en ook in het beveridge systeem wordt meer
overgelaten aan privé initiatieven
, Gezondheidszorg Het aandeel publieke financiëring van de gezondheidszorg hetzij door belastingen of
concurreert met andere sociale bijdragen moet altijd vergeleken worden met totale publieke financiering
publieke noden (onderwijs, pensioen, …)
België: rond europees gemiddelde 15%
- Veel hoger in DE, NL
o Waarom?
▪ Type welvaartstaat: landen bij wie vanuit de overheid veel andere
takken van de sociale zekerheid wordt gefinancieerd, verkleint het
aandeel dan relatief gezien van de ziekteverzekering.
▪ Demografische kenmerken: vergrijzing van de bevolking…
3 manieren om fiscal - Publieke inkomsten verhogen
sustainability (aka. Publieke o Niet wenselijk > impact op economische draagkracht van een land
financiering) te beheersen ▪ Inkomsten gelinkt aan arbeid
• Hogere publieke inkomsten = meer WG en WN bijdrage
voor sociale zekerheid
• Minder aantrekkelijk op internationale schaal + invloed op
BBP!!
▪ Politieke beperkingen
• Geen enkele partij wil dit aankondingen (kans op
herverkiezing daalt)
- Publieke verplichtingen verlagen
o Mogelijkheden:
▪ Aanbod uitzuiveren van niet-klinische dienstverlening
▪ Inkomstengerelateerde uitsluiting
• Geen dekking boven bepaalde inkomensgrens
• Risico’s vaak van sociologische aard
o Verlies voice option: rijke inwoners vaak mondiger
> verlies van essentiele feedback
o Marktfalen in private sector die voornamelijk
informatie gerelateerd zijn.
▪ Begrenzing van tussenkomst door:
• Remgeld verhogen
• Prijzen onderdrukken van zorgverleners en
farmaceutische sectoren
o Tax on the ill: zware last laten bij diegene die het
net het meest nodig hebben (oplossing=
maximumfactuur)
o Kan leiden tot minder zorgvraag
▪ Selectieve tussenkomst
gezondheidszorgsystemen de gezondheidszorg zijn niet uitsluitend voor de individuen.
- Financiële solidariteit
- Bilijke toegankelijkheid
- Kwalitatief aanbod
Financiële bedreigingen - Economische context (er moeten voldoende middelen zijn om deze doelstellingen
voor het te realiseren
gezondheidszorgsysteem - Verouderende bevolking
- Technologische vooruitgang
- marktmechanismen
Economic sustainability = de draagkracht van het economisch systeem van een bepaald land
- heeft te maken met de uitgaven in de gezondheidszorg in verhouding tot het BBP.
o BBP = geheel van alle in een land geproduceerde goederen en diensten
- De uitgaven zijn onder controle tot het punt wanneer de maatschappelijke kost
van de gezondheidsuitgaven de toegevoegde waarde door deze uitgave overstijgt
o Gemakkelijker om de gezondheidskosten te dragen als de overige
economische activiteiten niet te zwaar doorwegen ten aanzien van de
welvaart van het land
- De kans dat de groei in uitgaven de economische draagkracht gaat bedreigen is
groter in een stagnerende of krimpende economie
Vaststellingen in economic
sustainability in EU
De meeste landen zitten significant boven de rode lijn, de groei in uitgaven is veel groter
dan de groei in BBP. (typisch fenomeen in de meeste landen, vooral EU voor de jaren
90/begin 2000)
, Er is een belangrijke knik zichtbaar in GDP (BBP) waar de crisis sterk zichtbaar is.
- Voornamelijk in 2009 (dalende welvaart)
- Er is een vertraagd effect
o Maatregelen werden genomen om kosten onder controle te houden , dit
heeft lang geduurd voor deze van kracht waren
o Pas in de jaren 2010-2011 komen de twee lijnen dichter bij elkaar met een
opvallend gezondere verhouding.
Fiscal sustainability De draagkracht van de publieke financiëring
Heeft te maken met publieke uitgaven:
- Economics: totale uitgaven (dus ook privé)
- Fiscal: enkel publieke uitgaven (uitgaven door overheid of parastatalen)
Gezondheidszorg kan economisch beheersbaar zijn maar onhoudbaar voor publieke
financiering
- Publieke financiën niet in staat gezondheidszorg te financiëren
Internationaal aandeel van
gezondheidszorg die door
de overheid financieel
worden georganiseerd
Verschilt van land tot land
, Europa:
- 32% rechtstreeks door EU via belastingen
- 41% verplichte ziekteverzekering
- 5% vrijwillige ziekteverzekering
- 22% door privé gebruikers
België
- 75% door belastingen & verzekeringen
- Niet voor ieder type GZ hetzelfde
76%: ziekenhuizen
76%: residentieel
70%: ambulant
37%: tandheelkunde (hoger
dan EU)
71%: farmaceutica
42%: Paramedische zorgen
Aandeel en type publieke Hoog aandeel publieke financiering:
uitgave in de - Gzsystemen met klemtoon op volksgezondheid en gelijke toegang, solidariteit
gezondheidszorg typeert - Bismarck (Duitsland, FR, BE): via sociale bijdrage
sterk - Beveridge (VK, Scandinavië, Zuid-Europa): via belastingen
gezondheidszorgsystemen
Hoog aandeel private financiëring (ziekte of privéverzekeraar)
- Klemtoon op doelmatigheid
- VB: verenigde staten
Deze subsystemen groeie sterk naar elkaar toe, zo wordt er in het bismarck systeem meer
en meer gefinancieerd door belastingen, en ook in het beveridge systeem wordt meer
overgelaten aan privé initiatieven
, Gezondheidszorg Het aandeel publieke financiëring van de gezondheidszorg hetzij door belastingen of
concurreert met andere sociale bijdragen moet altijd vergeleken worden met totale publieke financiering
publieke noden (onderwijs, pensioen, …)
België: rond europees gemiddelde 15%
- Veel hoger in DE, NL
o Waarom?
▪ Type welvaartstaat: landen bij wie vanuit de overheid veel andere
takken van de sociale zekerheid wordt gefinancieerd, verkleint het
aandeel dan relatief gezien van de ziekteverzekering.
▪ Demografische kenmerken: vergrijzing van de bevolking…
3 manieren om fiscal - Publieke inkomsten verhogen
sustainability (aka. Publieke o Niet wenselijk > impact op economische draagkracht van een land
financiering) te beheersen ▪ Inkomsten gelinkt aan arbeid
• Hogere publieke inkomsten = meer WG en WN bijdrage
voor sociale zekerheid
• Minder aantrekkelijk op internationale schaal + invloed op
BBP!!
▪ Politieke beperkingen
• Geen enkele partij wil dit aankondingen (kans op
herverkiezing daalt)
- Publieke verplichtingen verlagen
o Mogelijkheden:
▪ Aanbod uitzuiveren van niet-klinische dienstverlening
▪ Inkomstengerelateerde uitsluiting
• Geen dekking boven bepaalde inkomensgrens
• Risico’s vaak van sociologische aard
o Verlies voice option: rijke inwoners vaak mondiger
> verlies van essentiele feedback
o Marktfalen in private sector die voornamelijk
informatie gerelateerd zijn.
▪ Begrenzing van tussenkomst door:
• Remgeld verhogen
• Prijzen onderdrukken van zorgverleners en
farmaceutische sectoren
o Tax on the ill: zware last laten bij diegene die het
net het meest nodig hebben (oplossing=
maximumfactuur)
o Kan leiden tot minder zorgvraag
▪ Selectieve tussenkomst
