RWV Nederlands: Communicatie & Variatie 2020-2021
Spreekwoorden en uitdrukkingen
1. Dat slaat als een tang op een varken Dat past er helemaal niet bij; heeft er in het
geheel niets mee te maken
2. De kat uit de boom kijken Een afwachtende houding aannemen;
bekijken hoe de zaak waarschijnlijk aflopen
zal, alvorens iets te ondernemen of zich uit
te spreken
3. Wij zullen dat varkentje wel wassen Die moeilijke zaak wel tot een einde brengen
4. Er zit/schuilt een addertje in/onder Er ligt een boosaardige opzet verborgen, er
het gras schuilt gevaar onder
5. Als haringen in een ton Zeer dicht op elkaar (zitten, liggen, …) op een
te kleine plaats
6. De hond in de pot vinden Komen als het eten op is
7. Een bok schieten Een grove misstap begaan
8. Ezelsbruggetje Hulpmiddel of methode om iets gemakkelijk
te kunnen onthouden
9. Een vreemde eend in de bijt Een vreemde in de kring van bekenden
10. De koe/stier bij de hoorns De zaak flink aanpakken
vatten/pakken
11. De hand in iets hebben Er deel aan hebben, eraan meewerken, m.n.
in het geheim
12. Ik draai er mijn hand niet voor om Dat kost mij niet de minste moeite; ik doe er
niet de minste moeite voor
13. Wat is daar aan de hand? Wat gebeurt daar, valt daar voor?
14. De hand met iets lichten Het niet te nauw nemen met iets, niet zo
zwaar tillen aan iets, bv. het nakomen van
regels e.d. of het vervullen van een
opdracht, taak verplichting e.d.
15. Niets om handen hebben Niets te doen hebben
16. Iets achter de hand hebben In reserve, in petto
1
, RWV Nederlands: Communicatie & Variatie 2020-2021
17. Iem. De hand boven het hoofd Iem. beschermen of verdedigen.
houden
18. De hand op iets leggen Het in beslag nemen; het zich weten te
verwerven
19. Het heft in handen hebben, houden Het gezag hebben (en houden)
nemen, krijgen
20. De hand aan iets houden Er voortdurend zorg aan besteden, tegen
veronachtzaming waken
21. Iemand de loef afsteken Iemand een voordeel afhandig maken
22. Dat raakt kant noch wal Dat slaat nergens op
23. Bijdraaien Tot betere gevoelens komen
24. Aan de grond zitten In een slechte financiële situatie zitten
25. Iets over een andere boeg gooien Iets op een andere manier aanpakken
26. Roeien met de riemen die men heeft Gebruik maken van de beperkte
mogelijkheden die er zijn
27. De spuigaten uitlopen Al te erg zijn, overdreven zijn
28. Alle zeilen bijzetten Zich tot het uiterste inzetten
29. De steven wenden Een andere richting inslaan
30. Ergens verzeild zijn Ergens onbedoeld terechtgekomen zijn
31. Op de valreep Op het laatste nippertje
32. Een oogje in het zeil houden Discreet toezicht uitoefenen over iets of
iemand
33. In iemands kielzog (varen) Iemand navolgen
34. De boot afhouden Afwerend op iets reageren
35. Er is een kaper op de kust Er is een mogelijke concurrent
36. Een houten klaas zijn Een ontoeschietelijk, zich moeilijk
bewegend, stijf mens
2
Spreekwoorden en uitdrukkingen
1. Dat slaat als een tang op een varken Dat past er helemaal niet bij; heeft er in het
geheel niets mee te maken
2. De kat uit de boom kijken Een afwachtende houding aannemen;
bekijken hoe de zaak waarschijnlijk aflopen
zal, alvorens iets te ondernemen of zich uit
te spreken
3. Wij zullen dat varkentje wel wassen Die moeilijke zaak wel tot een einde brengen
4. Er zit/schuilt een addertje in/onder Er ligt een boosaardige opzet verborgen, er
het gras schuilt gevaar onder
5. Als haringen in een ton Zeer dicht op elkaar (zitten, liggen, …) op een
te kleine plaats
6. De hond in de pot vinden Komen als het eten op is
7. Een bok schieten Een grove misstap begaan
8. Ezelsbruggetje Hulpmiddel of methode om iets gemakkelijk
te kunnen onthouden
9. Een vreemde eend in de bijt Een vreemde in de kring van bekenden
10. De koe/stier bij de hoorns De zaak flink aanpakken
vatten/pakken
11. De hand in iets hebben Er deel aan hebben, eraan meewerken, m.n.
in het geheim
12. Ik draai er mijn hand niet voor om Dat kost mij niet de minste moeite; ik doe er
niet de minste moeite voor
13. Wat is daar aan de hand? Wat gebeurt daar, valt daar voor?
14. De hand met iets lichten Het niet te nauw nemen met iets, niet zo
zwaar tillen aan iets, bv. het nakomen van
regels e.d. of het vervullen van een
opdracht, taak verplichting e.d.
15. Niets om handen hebben Niets te doen hebben
16. Iets achter de hand hebben In reserve, in petto
1
, RWV Nederlands: Communicatie & Variatie 2020-2021
17. Iem. De hand boven het hoofd Iem. beschermen of verdedigen.
houden
18. De hand op iets leggen Het in beslag nemen; het zich weten te
verwerven
19. Het heft in handen hebben, houden Het gezag hebben (en houden)
nemen, krijgen
20. De hand aan iets houden Er voortdurend zorg aan besteden, tegen
veronachtzaming waken
21. Iemand de loef afsteken Iemand een voordeel afhandig maken
22. Dat raakt kant noch wal Dat slaat nergens op
23. Bijdraaien Tot betere gevoelens komen
24. Aan de grond zitten In een slechte financiële situatie zitten
25. Iets over een andere boeg gooien Iets op een andere manier aanpakken
26. Roeien met de riemen die men heeft Gebruik maken van de beperkte
mogelijkheden die er zijn
27. De spuigaten uitlopen Al te erg zijn, overdreven zijn
28. Alle zeilen bijzetten Zich tot het uiterste inzetten
29. De steven wenden Een andere richting inslaan
30. Ergens verzeild zijn Ergens onbedoeld terechtgekomen zijn
31. Op de valreep Op het laatste nippertje
32. Een oogje in het zeil houden Discreet toezicht uitoefenen over iets of
iemand
33. In iemands kielzog (varen) Iemand navolgen
34. De boot afhouden Afwerend op iets reageren
35. Er is een kaper op de kust Er is een mogelijke concurrent
36. Een houten klaas zijn Een ontoeschietelijk, zich moeilijk
bewegend, stijf mens
2
