Les 9 – Hemostase – Samenvatting
Lesstof
Basisboek operatieve zorg en technieken: Hoofstuk 5, paragraaf 5.5.1 t/m 5.5.4 en 5.5.8
Samenvatting
5.5.1 Diathermie
Is een vorm van hoogfrequente elektrochirurgie. Het diathermieapparaat is het meest gebruikte
apparaat op het OKC. Er zijn meerdere aanbieders voor diathermieapparatuur op de markt, maar
Valleylab en Erbe zijn hierin de grootste spelers. Elke leverancier gebruikt wel dezelfde kenmerken.
Geel voor snijden en blauw voor coaguleren.
Werking diathermie: Hoogfrequente stroom wordt tussen twee elektroden door het weefsel gevoerd
om door middel van warmteafgifte een chirurgisch effect te bereiken zoals snijden of coaguleren. Er
wordt een hoogfrequente stoom, minimaal 200kHz wisselstroom, gebruikt om geen ongewenste
spierstimulaties te creëren. We maken onderscheid in de monopolaire- en bipolaire diathermie.
Monopolaire diathermie: bestaat het gesloten stroomcircuit uit drie componenten, namelijk het
diathermieapparaat, de neutrale elektrode ofwel patiëntenplaat en de actieve elektrode.
Monopolaire diathermie wordt veel gebruikt bij open chirurgie.
Bipolaire diathermie: bestaat het gesloten stroomcircuit uit twee componenten; het
diathermieapparaat en een geïsoleerd instrument, een pincet of tang die tezamen de actieve en
neutrale elektrode vormen. Het stroomgebied tussen de elektroden is veel kleiner dan bij
monopolaire diathermie. De aanvoer gaat door de ene poot van het geïsoleerde pincet, via het
weefsel dat ertussen gevat is, naar de andere poot retour diathermieapparaat. Is dus geschikt voor
kleinere kinderen, bij neurochirurgie, plastische chirurgie en operaties in het hoofd-halsgebied.
Instrumenten die worden gebruikt zijn met een isolerende laag gecoat zodat de stroom alleen via het
ongecoate uiteinde kan worden overgebracht op het weefsel. Dit beperkt de kans op doorslag en
brandwonden. De daadwerkelijke stroomoverdarcht op het weefsel in de vorm van warmte-energie
komt tot stand door vonkjes waardoor de temperatuur snel boven de 100 graden komt. De
vonkoverslag op het weefsel is het sterkst aan de smalle zijde van het diathermisch mes. Zo ontstaat
een diathermische incisie.
Verschillende effecten van weefselverwarming
Twee chirurgische effecten: snijden en coaguleren. Coaguleren is het stollen van de eiwitten door
geleidelijke verwarming van het bloedende weefsel waardoor het weefsel verschrompelt omdat de
weefselvloeistof verdampt. Zo worden bloedvaten gesloten en wordt de bloeding gestelpt. Snijden
kent twee vormen; pure cut en blend.
- Pure cut; ontstaat de weefselscheiding door cel vernietiging als gevolg van het verdampen
van de weefselvloeistof. Heeft een gering coagulerend vermogen doordat de toegevoerde
warmte wordt afgevoerd via het verdampte weefselvocht. Dit is diathermische rook.
- Blend; Groter hemostatisch effect gewenst. Wordt vaak toegepast in een gebied waar zich
veel kleine bloedvaatjes bevinden. Effect kan worden bereikt door langzamer te snijden
waardoor er meer stroom vrijkomt dan dat er voor het snijden noodzakelijk is. Hierdoor
ontstaat er meer verdamping waardoor er hemostase door coagulatie van de eiwitten in het
omliggende weefsel ontstaat.
- Coaguleren; betekent stollen. Door het geleidelijk verwarmen van bloedend weefsel stollen
de eiwitten in het weefsel. Zo kunnen bloedvaten worden gesloten. 2 soorten coagulatie
Lesstof
Basisboek operatieve zorg en technieken: Hoofstuk 5, paragraaf 5.5.1 t/m 5.5.4 en 5.5.8
Samenvatting
5.5.1 Diathermie
Is een vorm van hoogfrequente elektrochirurgie. Het diathermieapparaat is het meest gebruikte
apparaat op het OKC. Er zijn meerdere aanbieders voor diathermieapparatuur op de markt, maar
Valleylab en Erbe zijn hierin de grootste spelers. Elke leverancier gebruikt wel dezelfde kenmerken.
Geel voor snijden en blauw voor coaguleren.
Werking diathermie: Hoogfrequente stroom wordt tussen twee elektroden door het weefsel gevoerd
om door middel van warmteafgifte een chirurgisch effect te bereiken zoals snijden of coaguleren. Er
wordt een hoogfrequente stoom, minimaal 200kHz wisselstroom, gebruikt om geen ongewenste
spierstimulaties te creëren. We maken onderscheid in de monopolaire- en bipolaire diathermie.
Monopolaire diathermie: bestaat het gesloten stroomcircuit uit drie componenten, namelijk het
diathermieapparaat, de neutrale elektrode ofwel patiëntenplaat en de actieve elektrode.
Monopolaire diathermie wordt veel gebruikt bij open chirurgie.
Bipolaire diathermie: bestaat het gesloten stroomcircuit uit twee componenten; het
diathermieapparaat en een geïsoleerd instrument, een pincet of tang die tezamen de actieve en
neutrale elektrode vormen. Het stroomgebied tussen de elektroden is veel kleiner dan bij
monopolaire diathermie. De aanvoer gaat door de ene poot van het geïsoleerde pincet, via het
weefsel dat ertussen gevat is, naar de andere poot retour diathermieapparaat. Is dus geschikt voor
kleinere kinderen, bij neurochirurgie, plastische chirurgie en operaties in het hoofd-halsgebied.
Instrumenten die worden gebruikt zijn met een isolerende laag gecoat zodat de stroom alleen via het
ongecoate uiteinde kan worden overgebracht op het weefsel. Dit beperkt de kans op doorslag en
brandwonden. De daadwerkelijke stroomoverdarcht op het weefsel in de vorm van warmte-energie
komt tot stand door vonkjes waardoor de temperatuur snel boven de 100 graden komt. De
vonkoverslag op het weefsel is het sterkst aan de smalle zijde van het diathermisch mes. Zo ontstaat
een diathermische incisie.
Verschillende effecten van weefselverwarming
Twee chirurgische effecten: snijden en coaguleren. Coaguleren is het stollen van de eiwitten door
geleidelijke verwarming van het bloedende weefsel waardoor het weefsel verschrompelt omdat de
weefselvloeistof verdampt. Zo worden bloedvaten gesloten en wordt de bloeding gestelpt. Snijden
kent twee vormen; pure cut en blend.
- Pure cut; ontstaat de weefselscheiding door cel vernietiging als gevolg van het verdampen
van de weefselvloeistof. Heeft een gering coagulerend vermogen doordat de toegevoerde
warmte wordt afgevoerd via het verdampte weefselvocht. Dit is diathermische rook.
- Blend; Groter hemostatisch effect gewenst. Wordt vaak toegepast in een gebied waar zich
veel kleine bloedvaatjes bevinden. Effect kan worden bereikt door langzamer te snijden
waardoor er meer stroom vrijkomt dan dat er voor het snijden noodzakelijk is. Hierdoor
ontstaat er meer verdamping waardoor er hemostase door coagulatie van de eiwitten in het
omliggende weefsel ontstaat.
- Coaguleren; betekent stollen. Door het geleidelijk verwarmen van bloedend weefsel stollen
de eiwitten in het weefsel. Zo kunnen bloedvaten worden gesloten. 2 soorten coagulatie
