Casussen rescue wilde dieren
Met dank aan ChatGPT
Oefencasus 1: Dolfijn in acute noodsituatie
Een volwassen mannelijke tuimelaar (Tursiops truncatus) van 180 kg bevindt zich in een marien
opvangcentrum. Hij heeft recent een klein chirurgisch ingreep ondergaan om een stuk visnet te
verwijderen dat in zijn staartvin was vastgeraakt. De operatie verliep zonder complicaties, maar 12
uur na de ingreep vertoont de dolfijn de volgende symptomen:
Ademhalingsproblemen: Verminderde ademhalingsfrequentie, oppervlakkige ademhaling.
Shocktekenen: Bleke slijmvliezen, verhoogde hartslag van 150 slagen per minuut (normaal
40-100).
Apathie: Reageert nauwelijks op prikkels en zwemt weinig.
Pijnindicatie: Geeft vocale signalen af die wijzen op pijn.
Mogelijke koorts: Rectale temperatuur is 38,8 °C (normaal 36-37,8 °C).
Klinisch onderzoek:
Bloedonderzoek toont verhoogde ontstekingswaarden (CRP en leukocyten).
Hydratatiestatus: De huidplooi op de dorsale zijde keert traag terug.
Observatie van de wond: Er is roodheid en zwelling rond de operatiewond, mogelijk een
lokale infectie.
De verzorgers melden dat het dier sinds de operatie weinig voedsel heeft opgenomen. Ze maken zich
zorgen over zijn herstel en willen weten welke medicatie en interventies nodig zijn.
Vragen bij de casus:
1. Shockbehandeling:
o Welke stappen onderneem je onmiddellijk om de shock te behandelen?
Rehydratatie door intraveneuze toediening van gebalanceerde elektrolytoplossingen
(bv. Ringerlactaat) om het bloedvolume te herstellen en de bloeddruk te stabiliseren.
Monitor vervolgens de respons van het dier op de vloeistoftherapie zorgvuldig.
o Zou je atropine, anexaat, of andere middelen inzetten, en waarom (of waarom niet)?
Atropine kan worden gebruikt als er tekenen van bradycardie zijn. In deze casus is de
hartslag verhoogd en is er dus geen atropine nodig.
Anexaat is niet van toepassing tenzij er sprake is van een overdosis benzodiazepines
die een ademhalingsdepressie heeft veroorzaakt.
Corticosteroïden kunnen bij shock worden overwogen door distributieve oorzaken
zoals sepsis of anafylaxie, maar alleen na het starten van antibiotica.
o Daarnaast monitoren van bloeddruk, ademhaling, CVT, urineproductie en
zuurstofsaturatie.
,2. Pijnmanagement:
o Welke pijnbestrijding is het meest geschikt in deze situatie?
Combinatie van een centrale en een perifere pijnstiller.
o Zou je morfine, NSAID’s, of een combinatie gebruiken? Wat zijn de overwegingen?
Morfine kan worden gebruikt om acute en ernstige pijn te verlichten. Het helpt
daarnaast de stressrespons te verminderen, wat gunstig is in deze situatie. Controleer
op ademhalingsdepressie en braken.
NSAID’s zoals meloxicam of carprofen kunnen met uiterste voorzichtigheid worden
ingezet vanwege de mogelijke uitdroging en shock. Daarnaast bieden ze voordelen bij
het beheersen van de ontsteking van de wonde. Belangrijk is om eerst de
hydratatiestatus te stabiliseren vóór toedienen van NSAID’s.
o Beste is een multimodale aanpak en beide pijnstillers te combineren. Morfine voor
een directe pijnverlichting en NSAID’s voor langdurige ontstekingsremming.
3. Ademhalingsondersteuning:
o Hoe ga je om met de verminderde ademhalingsfrequentie?
Toediening van zuurstof via een masker of diffusie in het water rond de blaasholte.
o Zou je dopram toedienen, en in welke dosering?
Dopram stimuleert het ademhalingscentrum in de hersenen en kan worden
toegediend bij ademhalingsdepressie of zeer oppervlakkige ademhaling. Het is een
ondersteunende maatregel naast de toediening van zuurstof.
4. Ontstekingscontrole:
o Overweeg je het gebruik van NSAID’s of corticosteroïden om de ontsteking te
behandelen? Licht je keuze toe.
NSAID’s zoals meloxicam en carprofen krijgen de voorkeur omdat ze zowel
ontstekingsremmend als pijnstillend werken, zonder de immuunrespons volledig te
onderdrukken.
Corticosteroïden mogen enkel overwogen worden bij ernstige ontstekingsreacties of
als er een allergische component wordt vermoed. Bij sepsis of een geïnfecteerde
wonde zijn corticosteroïden risicovol wegens immunosuppressie.
5. Infectiebehandeling:
o Stel een antibiotica-regime voor dat veilig is voor een dolfijn.
Een breedspectrum antibioticum is essentieel gezien de tekenen van wondinfectie en
de verhoogde onstekingswaarden.
o Daarnaast moet de wonde goed verzorgd worden. Reinig en spoel de wonde met een
antiseptische oplossing en overweeg een lokaal antibiotische zalf.
, 6. Algemene ondersteuning:
o Welke aanvullende behandelingen of monitoring zou je implementeren (bijvoorbeeld
rehydratie, voeding)?
Hydratatie (zie eerder – vloeistoftherapie)
Voeding – wanneer het dier niet eet, ondersteun het met vloeibare, vis-gebaseerde
voeding, verrijkt met elektrolyten.
Monitoring (zie eerder – bloeddruk, ademhaling, …)
Uitbreiding:
Stel dat het dier tekenen van een allergische reactie op een van de toegediende medicijnen vertoont
(bijv. zwelling van de huid, acute ademnood).
Stop de verdachte medicatie.
Welke medicatie zou je inzetten om de allergische reactie te behandelen (bijv.
antihistaminica, corticosteroïden, of andere)?
Corticosteroïden om de immuunreactie te onderdrukken.
Antihistaminica voor directe blokkering van de histaminen.
Ademhalingsondersteuning door zuurstof te blijven toedienen en eventueel dopram toe te
dienen bij verdere ademhalingsproblemen.
Hoe pas je de medicatie aan na het stabiliseren van het dier?
De reactie zou veroorzaakt kunnen worden door het antibioticum dat is toegediend. Pas het
antibioticum aan naar een ander spectrum.
Met dank aan ChatGPT
Oefencasus 1: Dolfijn in acute noodsituatie
Een volwassen mannelijke tuimelaar (Tursiops truncatus) van 180 kg bevindt zich in een marien
opvangcentrum. Hij heeft recent een klein chirurgisch ingreep ondergaan om een stuk visnet te
verwijderen dat in zijn staartvin was vastgeraakt. De operatie verliep zonder complicaties, maar 12
uur na de ingreep vertoont de dolfijn de volgende symptomen:
Ademhalingsproblemen: Verminderde ademhalingsfrequentie, oppervlakkige ademhaling.
Shocktekenen: Bleke slijmvliezen, verhoogde hartslag van 150 slagen per minuut (normaal
40-100).
Apathie: Reageert nauwelijks op prikkels en zwemt weinig.
Pijnindicatie: Geeft vocale signalen af die wijzen op pijn.
Mogelijke koorts: Rectale temperatuur is 38,8 °C (normaal 36-37,8 °C).
Klinisch onderzoek:
Bloedonderzoek toont verhoogde ontstekingswaarden (CRP en leukocyten).
Hydratatiestatus: De huidplooi op de dorsale zijde keert traag terug.
Observatie van de wond: Er is roodheid en zwelling rond de operatiewond, mogelijk een
lokale infectie.
De verzorgers melden dat het dier sinds de operatie weinig voedsel heeft opgenomen. Ze maken zich
zorgen over zijn herstel en willen weten welke medicatie en interventies nodig zijn.
Vragen bij de casus:
1. Shockbehandeling:
o Welke stappen onderneem je onmiddellijk om de shock te behandelen?
Rehydratatie door intraveneuze toediening van gebalanceerde elektrolytoplossingen
(bv. Ringerlactaat) om het bloedvolume te herstellen en de bloeddruk te stabiliseren.
Monitor vervolgens de respons van het dier op de vloeistoftherapie zorgvuldig.
o Zou je atropine, anexaat, of andere middelen inzetten, en waarom (of waarom niet)?
Atropine kan worden gebruikt als er tekenen van bradycardie zijn. In deze casus is de
hartslag verhoogd en is er dus geen atropine nodig.
Anexaat is niet van toepassing tenzij er sprake is van een overdosis benzodiazepines
die een ademhalingsdepressie heeft veroorzaakt.
Corticosteroïden kunnen bij shock worden overwogen door distributieve oorzaken
zoals sepsis of anafylaxie, maar alleen na het starten van antibiotica.
o Daarnaast monitoren van bloeddruk, ademhaling, CVT, urineproductie en
zuurstofsaturatie.
,2. Pijnmanagement:
o Welke pijnbestrijding is het meest geschikt in deze situatie?
Combinatie van een centrale en een perifere pijnstiller.
o Zou je morfine, NSAID’s, of een combinatie gebruiken? Wat zijn de overwegingen?
Morfine kan worden gebruikt om acute en ernstige pijn te verlichten. Het helpt
daarnaast de stressrespons te verminderen, wat gunstig is in deze situatie. Controleer
op ademhalingsdepressie en braken.
NSAID’s zoals meloxicam of carprofen kunnen met uiterste voorzichtigheid worden
ingezet vanwege de mogelijke uitdroging en shock. Daarnaast bieden ze voordelen bij
het beheersen van de ontsteking van de wonde. Belangrijk is om eerst de
hydratatiestatus te stabiliseren vóór toedienen van NSAID’s.
o Beste is een multimodale aanpak en beide pijnstillers te combineren. Morfine voor
een directe pijnverlichting en NSAID’s voor langdurige ontstekingsremming.
3. Ademhalingsondersteuning:
o Hoe ga je om met de verminderde ademhalingsfrequentie?
Toediening van zuurstof via een masker of diffusie in het water rond de blaasholte.
o Zou je dopram toedienen, en in welke dosering?
Dopram stimuleert het ademhalingscentrum in de hersenen en kan worden
toegediend bij ademhalingsdepressie of zeer oppervlakkige ademhaling. Het is een
ondersteunende maatregel naast de toediening van zuurstof.
4. Ontstekingscontrole:
o Overweeg je het gebruik van NSAID’s of corticosteroïden om de ontsteking te
behandelen? Licht je keuze toe.
NSAID’s zoals meloxicam en carprofen krijgen de voorkeur omdat ze zowel
ontstekingsremmend als pijnstillend werken, zonder de immuunrespons volledig te
onderdrukken.
Corticosteroïden mogen enkel overwogen worden bij ernstige ontstekingsreacties of
als er een allergische component wordt vermoed. Bij sepsis of een geïnfecteerde
wonde zijn corticosteroïden risicovol wegens immunosuppressie.
5. Infectiebehandeling:
o Stel een antibiotica-regime voor dat veilig is voor een dolfijn.
Een breedspectrum antibioticum is essentieel gezien de tekenen van wondinfectie en
de verhoogde onstekingswaarden.
o Daarnaast moet de wonde goed verzorgd worden. Reinig en spoel de wonde met een
antiseptische oplossing en overweeg een lokaal antibiotische zalf.
, 6. Algemene ondersteuning:
o Welke aanvullende behandelingen of monitoring zou je implementeren (bijvoorbeeld
rehydratie, voeding)?
Hydratatie (zie eerder – vloeistoftherapie)
Voeding – wanneer het dier niet eet, ondersteun het met vloeibare, vis-gebaseerde
voeding, verrijkt met elektrolyten.
Monitoring (zie eerder – bloeddruk, ademhaling, …)
Uitbreiding:
Stel dat het dier tekenen van een allergische reactie op een van de toegediende medicijnen vertoont
(bijv. zwelling van de huid, acute ademnood).
Stop de verdachte medicatie.
Welke medicatie zou je inzetten om de allergische reactie te behandelen (bijv.
antihistaminica, corticosteroïden, of andere)?
Corticosteroïden om de immuunreactie te onderdrukken.
Antihistaminica voor directe blokkering van de histaminen.
Ademhalingsondersteuning door zuurstof te blijven toedienen en eventueel dopram toe te
dienen bij verdere ademhalingsproblemen.
Hoe pas je de medicatie aan na het stabiliseren van het dier?
De reactie zou veroorzaakt kunnen worden door het antibioticum dat is toegediend. Pas het
antibioticum aan naar een ander spectrum.
