2BAKO
DEEL 1: ALGEMENE INLEIDING OP DE PEDAGOGIEK
Hoofdstuk 1: kinderen (geen) gewone kinderen
Ariès beide stellingen kort kunnen weergeven?
ME: geen sprake van “het kind”
Hadden wel “een zeker gevoel”
Afwezigheid van affectie: het kleine kind riep wel zeker gevoel. De periode van fysieke
hulpeloosheid werd erkend maar dit was niet zo diepgaand.
Aries voert nog andere bewijzen aan om te tonen dat aan kinderen weinig waarde werd
gehecht: (voorbeelden)
- Er was kindermishandeling en ook kindermoord
- Het geweld, de dood en de seksualiteit werden voor kinderen niet verborgen gehouden
- Iets oudere kinderen fungeerden al snel als arbeidskrachten en namen bijgevolg relatief
vroeg deel aan het volwassen leven.
17e E: de “ontdekking van het kind”
Het kind wordt belangrijk en krijgt stilaan een aparte plaats toegewezen. De hogere
maatschappelijke klassen zijn eerst aan de beurt. De rest volgt…
- Le sentiment de l’enfance:
Dit sentiment toont zich in een affectief geladen houding van spelen en knuffelen. Door
moeders, voedsters en vroedvrouwen in het bewustzijn van het eigene van het kind.
Kinderen worden als een plezier gezien binnen het gezin/familie. Ze beseffen ook dat
kinderen breekbaar zijn en beschermd dienen te worden.
- Toenemende scheiding tussen de wereld van het kind en die van de volwassenen
- Institutionalisering van opvoeding:
Dit scheidingsproces werd vervolledigd door de school en internaten.
Scholen evolueerden snel tot echte, gespecialiseerde onderwijs-en opvoedingsinstituten.
Le Grand Renferment (= de grote opsluiting) zoals Aries het noemde, beoogde meer en
meer disciplinering van kinderen:
Orde
Regelmaat
Classificatie Dit vormden de kern van het schoolprogramma
Hiërarchie
Organisatie
, Aries stellingen kritisch kunnen benaderen:
• Middeleeuwen niet zo duister als ze klassiek worden voorgesteld.
Er was weldegelijk sprake van liefde tussen kinderen en ouders. Dat wil zeggen dat het
toenmalig gezin wel een affectieve functie zou hebben gehad.
• Plotse grote omslag lijkt eerder een geleidelijke evolutie
• Bijzonder weinig bronnenmateriaal om zijn veronderstelling te staven. Hij baseert zich
voornamelijk op een beschrijving en interpreteert de beeldaspecten vaak te letterlijk.
• Onderkent rol van school en de functie van de school.
Niet ontdekking van ‘het kind’, wel ontdekking van ‘het onschuldige kind’.
Het begrip “institutionaliseringsproces” kunnen verklaren:
normatieve aspecten
van de cultuur
betrokken op sociaal-
structurele
componenten
normatieve aspecten
van de cultuur
betrokken op sociaal-
structurele
componenten