Begrippenlijst Jeugdrecht & jeugdbescherming - Orthopedagogie - HoGent (15/20)

HOOFDSTUK 1: INLEIDING ROND HET ONTSTAAN VAN DE
JEUGDBESCHERMING IN BELGIË
MOF Misdrijf omschreven feit
Misdrijf Misdaad, wanbedrijf en/of overtreding
Proces socialisatie Zich eigen maken van waarden en normen die in de
maatschappij aanwezig zijn en gelden als de norm van
die maatschappij.
Proces sociale Straffen en bestraffen als de norm van een maatschappij
controle niet wordt nageleefd (zowel formeel als informeel).
Chronocentrisme Van nu naar vroeger = historisch belang van het heden.
Zoeken naar wat het jeugdrecht van nu verklaard.
Geschiedschrijving Van vroeger naar nu = geschreven interpretatie van het
verleden
Je weet niet naar waar je naartoe gaat, waarom is de
kinderwet ontstaan? Alle antwoorden in overweging
nemen waarom iets gekomen is en waarom bv een
bepaalde visie het niet gehaald heeft.
Sociogenese Op grond van maatschappelijke veranderingen het apart
gaan zien van kind en volwassene bv. snel kunnen typen
door computergestuurde maatschappij, kinderen zijn
assertiever
Psychogenese Een aantal psychologische kenmerken/eigenschappen die
nu specifiek worden toegeschreven aan kinderen en
worden over geaccentueerd in relatie met kinderen
(m.b.t. de volwassenen) bv. bewust worden van de
koppigheidsfase
Oordeel des Het aanvoelen van het goede en het kwade (kent iemand
onderscheid het onderscheid tussen goed en kwaad weet hij dat hij
iets fout heeft gedaan, vrij subjectief).
Accusatoir Aandacht besteed aan de rechten van de dader, meer
rechten voor beklaagde.
Inquisitoir Rechter bepaald alles zonder aandacht te besteden aan
de dader, niet luisteren naar de dader, rechter bepaalt
vanuit een alleen zetelende opinie.
L’usage de raison Als men kan aantonen dat mensen met een rede hebben
beoordeeld, als je dat kunt aantonen moet je kunnen
stellen dat mensen verantwoordelijk kunnen zijn, dus
volwassen zijn.
Kenmerken van 1. Wilsautonomie
klassieke 2. Morele aansprakelijkheid
criminologische 3. Legaliteitsbeginsel
school (5 Axioma’s) 4. Proportionaliteitsbeginsel
5. Gelijkheidsbeginsel
3 functies van een Vergelding, Afschrikking, Morele verbetering
straf
Resocialisering Terug de waarden en normen van de maatschappij
opnemen, opnieuw aanpassen aan de maatschappij en
behandeling vd dader.
Struggle for life Overleven in de maatschappij is een gevecht
Survival of the De meest aangepaste (aan de sociale omgeving) zullen
fittest overleven
Statusdelict Het kind zijn is hun status; delict jongeren kunnen plegen
omwille van hun status, volwassenen niet maar kinderen

, is het wel een inbreuk op de wetgeving bv. spijbelen en
weglopen van huis
Pré-delinquentie Toestanden voor de echte delinquentie die kunnen
aanleiding geven/leiden tot delinquent
gedag/criminaliteit bv. verwaarlozing, middelenmisbruik
bij ouders.
Categoriaal beleid Het apart gaan zien van kinderen en volwassenen m.b.t.
binnen het rechtssysteem (Verlichting)
Eerste 1. Ontzetting ouderlijke macht
Kinderbescherming 2. Maatregelen tov minderjarigen
s-wet 3. Misdrijven gepleegd door volwassen tegen
zedelijkheid of zwakheid van minderjarigen
Drie maatregelen  Berisping
 Toevertrouwen aan een persoon, vereniging of
openbare/private instelling van weldadigheid of
onderwijs
 Terbeschikkingstelling van de regering (TBR)
Kind in Gevaar Het jeugdbeschermingscomité heeft tot doel op te treden
(wet) wanneer de gezondheid, de veiligheid of de zedelijkheid
van een minderjarige gevaar loopt wegens het milieu
waarin het leeft of wegens zijn bezigheden of wanneer
de omstandigheden waarin hij wordt opgevoed door het
gedrag van diegenen die hem onder hun bewaring
hebben gevaar oplevert.
Sociale bescherming & Gerechtelijke bescherming
Alternatieve Maatregel die de JR kan opleggen omdat het gerelateerd
sanctie is aan hun gepleegde feit.
Jeugdwet 2006 Wet betreffende de jeugdbescherming, het ten laste
nemen van minderjarigen die een als misdrijf
omschreven feit hebben gepleegd en het herstel van de
door dit feit veroorzaakte schade.
Herstelgerichte Dit heeft als doel de ouders en minderjarige te
aanpak responsabiliseren, verantwoordelijkheid op te nemen en
herstel verschaffen aan slachtoffer, maatschappij en
zichzelf, ouders, …
Belangrijkste vernieuwing van deze wet (Jeugdwet 2006)
HOOFDSTUK 2: WETGEVEND KADER
Gemeenschaps- Gebied vd jeugdbescherming was de Vlaamse
bevoegdheid Gemeenschap bevoegd, aangezien de bescherming vd
jeugd een persoonsgebonden materie betrof
Federale De maatregel die men oplegde wanneer de
bevoegdheid minderjarigen een als misdrijf omgeschreven feit, thans
jeugddelict, hadden gepleegd, waren een bevoegdheid
vd federale overheid.
HOOFSTUK 3: RECHTBANKEN DIE OORDELEN OVER ASPECTEN VAN DE
MINDERJARIGEN
Kamers FRB De familiekamer, Jeugdkamer, De kamer voor minnelijke
schikking
Materiële Welke rechtbank bevoegd is op basis van de inhoud van
bevoegdheid de vordering. Bv. adoptie, betwisting vaderschap,
echtscheiding, verblijfsregeling kind.
Territoriale Zodra een vordering bij een bepaalde familierechtbank is
bevoegdheid ingesteld geweest en er een familiedossier bestaat,