8 ONTWIKKELING EN
ERFELIJKHEID
ONTWIKKELING : VAN BEVRUCHTING TOT VOLWASSENHEID
ENKELE BEGRIPPEN
Ontwikkeling = geleidelijke verandering van lichaamsdelen en fysiologische
kenmerken tijdens de periode vanaf de bevruchting tot de volwassenheid
Embryonale ontwikkeling = week 0 – week 8
Embryologie = het bestuderen van de processen die plaatsvinden in het embryo
(dus tijdens de embryonale fase)
Foetale ontwikkeling = week 9 – week 40
Prenatale ontwikkeling = embryonale + foetale ontwikkeling
Postnatale ontwikkeling = vanaf de geboorte tot volwassenheid (voltooide groei)
BEVRUCHTING : ONTSTAAN VAN EEN ZYGOTE
BEVRUCHTING
= versmelting van een secundaire oöcyt en een
spermacel. Hierbij ontstaat de zygote (= bevruchte
eicel)
In vagina
Spermacellen zijn bewegelijk (2de stap capacitatie)
In bovenste 1/3 van oviduct
Bij de secundaire oöycyt
1
, OVULATIE EN ACTIVERING VAN DE OÖCYT
Veranderingen in stofwisseling
Exocytose van enzymen die polyspermie voorkomen
Voltooiing van meiose II
Stofwisselingssnelheid neemt drastisch toe in eicel
Secundaire oöcyt
Metafase meiose II
Latente toestand
Geen bevruchting Bevruchting
Oöcyt sterft af zonder meiose af te maken 1. Spermacel bindt aan sperma-R in zona
pellucida
2. Acrosoom scheurt
3. Hyaluronidase komt vrij uit acrosoom
4. Hyaluronidase maakt opening in zona
pellucida tot aan membraan van de
STAP 1 : ACTIVERING van oöcyt eicel
5. Membraan van spermacel versmelt
met membraan van eicel
6. De hele spermacel dringt het
cytoplasma van de eicel binnen
STAP 2 : kernmateriaal reorganiseert zich : VROUWELIJKE PRONUCLEUS
STAP 3 : kern van spermacel zwelt op : MANNELIJKE PRONUCLEUS
STAP 4 : AMFIMIXIS : mannelijke en vrouwelijke pronucleus versmelte, de ZYGOTE is
gevormd
STAP 5 : 2 dochtercellen ontstaan bij de eerst klievingsdeling
GESTATIE =
ZWANGERSCHAP
Periode van gestatie = zwangerschap
= periode van prenatale
ontwikkeling
9 maanden
In uterus
3 trimesters van 3 maanden
Eerste trimester: Embryonale +
vroege foetale ontwikkeling
o Ontstaan van alle belangrijke
orgaanstelsels
Tweede trimester:
o Ontwikkeling van organen en
orgaanstelsel tot ze bijna zijn
voltooid
o Lichaamsverhoudingen
veranderen herkenbare
menselijke vorm
Derde trimester:
o Snelle groei van de foetus
2
ERFELIJKHEID
ONTWIKKELING : VAN BEVRUCHTING TOT VOLWASSENHEID
ENKELE BEGRIPPEN
Ontwikkeling = geleidelijke verandering van lichaamsdelen en fysiologische
kenmerken tijdens de periode vanaf de bevruchting tot de volwassenheid
Embryonale ontwikkeling = week 0 – week 8
Embryologie = het bestuderen van de processen die plaatsvinden in het embryo
(dus tijdens de embryonale fase)
Foetale ontwikkeling = week 9 – week 40
Prenatale ontwikkeling = embryonale + foetale ontwikkeling
Postnatale ontwikkeling = vanaf de geboorte tot volwassenheid (voltooide groei)
BEVRUCHTING : ONTSTAAN VAN EEN ZYGOTE
BEVRUCHTING
= versmelting van een secundaire oöcyt en een
spermacel. Hierbij ontstaat de zygote (= bevruchte
eicel)
In vagina
Spermacellen zijn bewegelijk (2de stap capacitatie)
In bovenste 1/3 van oviduct
Bij de secundaire oöycyt
1
, OVULATIE EN ACTIVERING VAN DE OÖCYT
Veranderingen in stofwisseling
Exocytose van enzymen die polyspermie voorkomen
Voltooiing van meiose II
Stofwisselingssnelheid neemt drastisch toe in eicel
Secundaire oöcyt
Metafase meiose II
Latente toestand
Geen bevruchting Bevruchting
Oöcyt sterft af zonder meiose af te maken 1. Spermacel bindt aan sperma-R in zona
pellucida
2. Acrosoom scheurt
3. Hyaluronidase komt vrij uit acrosoom
4. Hyaluronidase maakt opening in zona
pellucida tot aan membraan van de
STAP 1 : ACTIVERING van oöcyt eicel
5. Membraan van spermacel versmelt
met membraan van eicel
6. De hele spermacel dringt het
cytoplasma van de eicel binnen
STAP 2 : kernmateriaal reorganiseert zich : VROUWELIJKE PRONUCLEUS
STAP 3 : kern van spermacel zwelt op : MANNELIJKE PRONUCLEUS
STAP 4 : AMFIMIXIS : mannelijke en vrouwelijke pronucleus versmelte, de ZYGOTE is
gevormd
STAP 5 : 2 dochtercellen ontstaan bij de eerst klievingsdeling
GESTATIE =
ZWANGERSCHAP
Periode van gestatie = zwangerschap
= periode van prenatale
ontwikkeling
9 maanden
In uterus
3 trimesters van 3 maanden
Eerste trimester: Embryonale +
vroege foetale ontwikkeling
o Ontstaan van alle belangrijke
orgaanstelsels
Tweede trimester:
o Ontwikkeling van organen en
orgaanstelsel tot ze bijna zijn
voltooid
o Lichaamsverhoudingen
veranderen herkenbare
menselijke vorm
Derde trimester:
o Snelle groei van de foetus
2
