Samenvatting Hoofdstuk 6: inzichten in de klinische psychologie: kansen en grenzen

Hoofdstuk 6: inzichten in de klinische
psychologie: kansen en grenzen
1 Psychosociale begeleiding door de fysiotherapeut
Als kine ga je niet op hetzelfde niveau de psychosociaal herstelbelemmerende factoren beïnvloeden
als een therapeut. De kine doet dit enkel als het ook betrekking heeft bij het bewegend functioneren.
Voorbeelden:

 Cognities: kennis over bewegingsgedrag bijsturen
 Emoties: bewegingsangst wegwerken
 Gedragingen: intensiteit trainingsschema aanpassen

Bij klinische psychologie is het hoofddoel het verbeteren van het psychosociaal functioneren.

Bijdrage tot herstel: werken vanuit bewegend functioneren op het sociaal emotionele functioneren
(omgekeerd is voor psychologen!)

Dankzij de klinische psychologie leert de kine vaardigheden om zijn communicatie aan te scherpen en
om technieken te hanteren om om te gaan met bepaalde cognities van patiënten.

1.1 Kunst en kunde binnen de interactie met de patiënt
 Kunst: om kunnen gaan met mensen (zit in je of niet, kan je niet aanleren (kan wel groeien)),
komt door motivatie, aanleg en levenservaring
 Kunde: psychologische interventies, de kennis, vaardigheden en attitude (kan je leren)
o Algemene kunde: wat je nu ook al kan, bv. omgaan met iemand die weent
 welomschreven basale communicatieve vaardigheden: reflecteren, attenderen,
confronteren…
 groeibevorderende therapeutische basishouding: echtheid, onvoorwaardelijke
acceptatie en empathie.
o Specifieke kunde: dit moet je leren, bv. specialiseren in eetstoornissen.
Grens tussen psychologie en kinesitherapie moet bewaakt worden!

1.2 Het niveau van psychosociale complexiteit van het
gezondheidsgedrag
De mate van complexiteit geeft aan of je het kan oplossen met je huis-, tuin- en keukenpsychologie
of dat je moet doorverwijzen.
Niveau= vermogen tot zelfregulatie (hoe hoger, hoe ongecompliceerder)

1. Ongecompliceerd: kan kine zelf doen
 Klacht over bewegend functioneren
 Stabiel persoon met betekenisvol leven
 Voldoende zelfregulatie tegenover eigen leven en gezondheidstoestand
2. Licht gecompliceerd:
 Klacht over bewegend functioneren
 Stabiel persoon met betekenisvol leven
 Voldoende zelfregulaties tegenover eigen leven
 Disfunctionele opvattingen over ziekte en/of ziektegedragingen, maar deze zijn
makkelijk weg te werken door voorlichting

1

,  Met empathie en duwtje in de rug kom je er wel
3. Matig gecompliceerd:
 Klacht over bewegend functioneren
 Voorlichting is niet voldoende
 Gezondheidsklacht beïnvloedt eigen leven
 Disfunctionele opvattingen over ziekte en/of ziektegedragingen
 Aanwezigheid van ongunstige persoonskenmerken
 Kan je evt. nog doen mits extra bijscholingen (monodisciplinair)
4. Zwaar gecompliceerd
 Klacht over bewegend functioneren
 Patiënt is passief
 Aanwezigheid van ongunstige persoonskenmerken en psychopathologie
 Gezondheidsklachten hebben een functie
 Doorverwijzen (multidisciplinair)

1.3 Effectiviteit van psychologische interventies door psychologen,
huisartsen en fysiotherapeuten
Sommige delen overlappen tussen kine en psychologie. Algemene interventie verklaren voor 30%
van de effectiviteit, specifieke interventie slechts 15%
 de kine moet zich verdiepen in de algemene psychologische interventies!
Beste aanpak stemmingsstoornissen (bv. depressie) = kine + psycholoog

1.4 Contouren van grenzen
Durf dingen uit handen geven als je het niet kan! Bijscholing is noodzakelijk…
Voldoende levenswijsheid kan ook gelijk zijn aan psychologische kennis en vaardigheden (door
sociale interacties binnen het beroep, stages, eigen ervaringen…)
Specifieke psychologische interventie moet behoedzaam gebruikt worden!

2 Cliëntgerichte gesprekstherapie
 Gesprekstechnieken volgens Rogers: hoe ga ik van mens tot mens helpen?
o CONTACTGROEI: enkel in contact al mens kan je groeien, je hebt behoefte aan andere
mensen. Als je echt contact hebt met de patiënt, gaat deze minder last hebben van de
klachten  herstellen, beter worden.
o Working alliance: werkrelatie is erg belangrijk, een persoonlijke benadering is
noodzakelijk. Veiligheid, vertrouwen en begrip! (= manier waarop je omgaat met de
patiënten)
 3 basisvoorwaarden voor psychologische groei:
 Onvoorwaardelijke acceptatie: als hulpverlener aannemen dat het is wat het is.
Wie ben ik om te zeggen dat je niet niet gelukkig kan zijn want je hebt alles. Als patiënt
zijn oef. niet doet  niet kwaad worden.  patiënt heeft gevoel dat hij alles kan
vertellen.
Maar geef als therapeut ook wel je grenzen aan! (bv. na 3 keer niet komen, ben je niet
meer welkom)
 Echtheid: als kine ga je je eigen gevoelens ook niet wegstoppen, maar je toont je ware ik.
Zo ervaart de patiënt de kine warmer en menselijker  zelfonthulling patiënt stimuleren.
Bv.: zeg dingen over jezelf (kinderen etc.), laten weten wanneer je geïrriteerd wordt.
 Empathie: op 3 niveaus:



2