Samenvatting inleiding sociale geografie (ISG) H2,3,4,5,8,9,10,13,14,16,21,22,24 Daniels en inleiding planologie Spits & Zoete H1,10

De geografie is een holistisch vakgebied. Geef aan wat hiermee wordt bedoeld.

Antwoord: Geografie is holistisch omdat het niet gaat om de losse delen, zoals cultuur, economie of demografie, maar dat de som van de delen het uiteindelijke resultaat bepaald.

Geografie kan opgedeeld worden in drie verschillende stijlen. Geef aan wat die drie stijlen zijn en geef hierbij een beschrijving.

Antwoord: Geografie kan opgedeeld worden in de behaviorale geografie, wat gaat over het beschrijven van sociale veranderingen op de aarde en de geografische verspreiding hiervan. Structurele geografie, het beschrijven van stucturen die plaatsvinden in de vorm van theorieën. Humanitaire geografie, gaat over individuele opkomst en de keuzes die mensen maken en waarom.

Geografie gaat over het beschrijven van verschillende zaken. Geef aan wat deze zaken zijn.

Antwoord: Space, place, scale, differences, connectivity, unevenness

Geografische verschijnselen kennen een bepaalde pada-afhankelijkheid. Geef aan wat hiermee wordt bedoeld. Geef hiervan een voorbeeld.

Antwoord: HIermee wordt bedoeld dat elk geografisch verschijnsel een reden heeft waarom het gebeurd vanuit zijn historische context. Een voorbeeld is de opdroging van het Aralmeer, wat komt door verschillende factoren waardoor water aan het meer wordt onttrokken die terug te leiden zijn uit keuzes uit het verleden.

Belangrijk in de geografie is het ontstaan van het systeem van het kapitalisme. Geef de kenmerken van het kapitalisme.

Antwoord: a) Goederen worden verhandeld op de vrije markt b) Aanbod en vraag zijn belangrijke componenten c) Er wordt gestreefd naar winstmaximalisatie, hierdoor worden de kosten zo laag mogelijk gehouden. d) Er is een strijd tussen de winstmaximalisatie en de kosten van arbeid voor de werknemers

Karl Marx is een belangrijk figuur geweest binnen het denken over het kapitalisme. Geef aan welke opvattingen hij had en welke kenmerken gekoppeld kunnen worden aan het Marxisme.

Antwoord: Marx dacht dat het kapitalisme een oneerlijk en uitputtend systeem was dat grote verliezers en grote winnaars kent. Het kapitalistische systeem kon worden opgedeeld in kapitalisten en degene die de kapitalisten dienden. Hij was kritisch op het kapitalisme.

De theorie van Wallerstein is een theorie dat gaat over het wereldsysteem. Geef aan wat de componenten van dit wereldsysteem zijn en welke gedachtegang er achter het model zit. Geef ook aan of dit model verenigbaar is met de modernistische opvattingen over ontwikkeling.

Antwoord: De theorie van Wallerstein gaat over het opdelen van de wereldeconomie in centrum, semi-periferie en periferie-landen. De periferie-landen zouden grondstoffen delven en verkopen aan centrum landen in ruil voor goederen die gefabriceerd zijn in de centrumlanden. Deze opvatting is modernistisch omdat het a) uitgaat van de oude arbeidsverdeling b) uitgaat dat kapitalistische landen beter zijn dan niet-kapitalistische landen.

Merchant kapitalisme was de overgang van het feodalistische systeem naar het begin van het kapitalistische systeem. Geef aan wat het feodalistische systeem is en benoem de kenmerken van het merchant kapitalisme.

Antwoord: In het feodalistische systeem is er spraken van een standencultuur die zo goed mogelijk in stand gehouden moet worden. Landsgrenzen bestaan in deze tijd nog niet en het economische systeem was grotendeels agrarisch. Kenmerken merchant kapitalisme: a) Meer mensen gingen werken tegen geld, waardoor specialisatie steeds belangrijker werd; b) Eigen bedrijfjes begonnen winstgevend te worden en vraag te genereren voor producten en begonnen land van anderen op te kopen; c) Technologische ontwikkelingen zoals de drukpers veranderde industrieën; d) wetenschap werd steeds belangrijker; e) De nieuwe kapitalisten werden belangrijker in het wereldsysteem.

Geef aan waar de focus lag van de geografie tijdens de kolonisatie van landen door de imperialisten.

Antwoord: Bij het rapporteren van geografische locatie van grondstoffen.

De eerste fase van de industriële revolutie wordt ook wel de proto-industrialisatie genoemd. Welke kenmerken kent deze periode.

Antwoord: (a), Industrie die in deze tijd nog redelijk huiselijk was (b) De belangrijkste bron van energie waterkracht was (c) In deze tijd werden er veel kanalen en wegen aangelegd zodat kolen eenvoudig per boot of per huifkar konden worden vervoerd, zodat kool niet meer “zelf” verzameld hoefde te worden.