Anatomie en fysiologie –
hormonen/stoffen/moleculen
Hormoon/stof/… Wat? Waar? …
Parathormoon - Geproduceerd door hoofdcellen bijschildklier
- Ca doen stijgen door Ca2+ uit beenderen halen
- Gestimuleerd door daling Ca-gehalte in bloed
➔ Verhoogt Ca in bloed door inwerking beenweefsel, nieren en darmen
- Verhoogt fosfaatuitscheiding door de nieren
- Verhoogt Ca-resorptie t.h.v. distale renale tubulus
- Binden aan osteoblast: stijging osteoclasten in beenweefsel
- Ca-opname in darm verhoogt: Vitamine D3 nodig
Calcitonine = schildklierhormoon
- Door C-cellen, G-cellen of parafolliculaire cellen schildklier
- Ca ↓ door botafbraak en vrijkomen Ca uit botten in bloedbaan te remmen
- Stimulus secretie van calcitonine = hyperalcemie
- Ca ↓ in plasma ➔ daling osteolytische activiteit ➔ daling calciumresorptie
ATP = adenosine trifosfaat
- ADP + P
- Sleutelmolecule in spiercontractie
Acetylcholine = neurotransmitter
= signaalstof
- Komt vrij in synaptische spleet en bindt op de motorische eindplaat
- Neurotransmitterstof bij…
o Alle preganglionaire zenuwuiteinden (SYMP + PARASYMP)
o Alle postganglionaire zenuwuiteinden (PARASYMP)
o Alle postganglionaire zenuwuiteinden van zenuwklieren (SYMP)
o Neuromusculaire overdracht + aantal synaps in CZS
- Synthese + in vesikels: in cytoplasma
- Komt vrij door prikkels uit CZS
- Stopt door enzym acetylcholine-esterase
- Twee types Ach-receptoren
o Nicotine-achtige
o Muscarine-achtige
- Prikkeling bij regeling hartactie bij lagere frequentie (bradycardie)
Noradrenaline = neurotransmitter
- Neurotransmitterstof bij…
o Meeste postganglionaire sympatische zenuwuiteinden
o Veel synapsen in CZS, vooral hypothalamus
- Afgescheiden door bijniermerg (met adrenaline)
- Synthese + in vesikels: aan uiteinde van zenuwvezel
- Komt vrij waar actiepotentiaal synaps bereikt
- Twee types: alfa en betareceptoren
- Stopt door…
o vanuit spleet in bloed
o COMT
o Heropname door actief transport
o MOA
- Prikkeling bij regeling hartactie bij hogere frequenties (tachycardie)
- Afgescheiden bij neurale controle van bloeddruk indien bloeddruk verlaagt
hormonen/stoffen/moleculen
Hormoon/stof/… Wat? Waar? …
Parathormoon - Geproduceerd door hoofdcellen bijschildklier
- Ca doen stijgen door Ca2+ uit beenderen halen
- Gestimuleerd door daling Ca-gehalte in bloed
➔ Verhoogt Ca in bloed door inwerking beenweefsel, nieren en darmen
- Verhoogt fosfaatuitscheiding door de nieren
- Verhoogt Ca-resorptie t.h.v. distale renale tubulus
- Binden aan osteoblast: stijging osteoclasten in beenweefsel
- Ca-opname in darm verhoogt: Vitamine D3 nodig
Calcitonine = schildklierhormoon
- Door C-cellen, G-cellen of parafolliculaire cellen schildklier
- Ca ↓ door botafbraak en vrijkomen Ca uit botten in bloedbaan te remmen
- Stimulus secretie van calcitonine = hyperalcemie
- Ca ↓ in plasma ➔ daling osteolytische activiteit ➔ daling calciumresorptie
ATP = adenosine trifosfaat
- ADP + P
- Sleutelmolecule in spiercontractie
Acetylcholine = neurotransmitter
= signaalstof
- Komt vrij in synaptische spleet en bindt op de motorische eindplaat
- Neurotransmitterstof bij…
o Alle preganglionaire zenuwuiteinden (SYMP + PARASYMP)
o Alle postganglionaire zenuwuiteinden (PARASYMP)
o Alle postganglionaire zenuwuiteinden van zenuwklieren (SYMP)
o Neuromusculaire overdracht + aantal synaps in CZS
- Synthese + in vesikels: in cytoplasma
- Komt vrij door prikkels uit CZS
- Stopt door enzym acetylcholine-esterase
- Twee types Ach-receptoren
o Nicotine-achtige
o Muscarine-achtige
- Prikkeling bij regeling hartactie bij lagere frequentie (bradycardie)
Noradrenaline = neurotransmitter
- Neurotransmitterstof bij…
o Meeste postganglionaire sympatische zenuwuiteinden
o Veel synapsen in CZS, vooral hypothalamus
- Afgescheiden door bijniermerg (met adrenaline)
- Synthese + in vesikels: aan uiteinde van zenuwvezel
- Komt vrij waar actiepotentiaal synaps bereikt
- Twee types: alfa en betareceptoren
- Stopt door…
o vanuit spleet in bloed
o COMT
o Heropname door actief transport
o MOA
- Prikkeling bij regeling hartactie bij hogere frequenties (tachycardie)
- Afgescheiden bij neurale controle van bloeddruk indien bloeddruk verlaagt
