1. Wat is het verschil tussen een termijn en een voorwaarde?
2. Wat is het verschil tussen een opschortende voorwaarde en een ontbindende
voorwaarde? Geef telkens een voorbeeld en werk de gevolgen uit voor beide.
3. Wanneer is een potestatieve voorwaarde ongeldig en wanneer brengt het naar huidig
recht de verbintenis waaraan die voorwaarde wordt gekoppeld, ongeldig?
4. Wat weet u over de duur van een overeenkomst?
5. Wat weet u over de al dan niet retroactieve werking van een ontbindende
voorwaarde?
6. Kent u het verschil tussen een ontbindende voorwaarde en een ontbindend beding?
7. Wat is het verschil tussen interpretatie en kwalificatie?
8. Wat is de rol van de objectieve goede trouw?
9. Wat is het verschil tussen de objectieve en subjectieve goede trouw? Waar vindt u de
relevante wetsbepalingen?
Verbintenissenrecht – les 15 (25.04), les 16 (27.04) en les 17 (02.05)
DEEL 4. – WANPRESTATIE, VERZUIM EN SANCTIES
Contractbreuk (tenzij overmacht)
Verzuim
Sancties
Overmacht : onmogelijkheid tot uitvoering van de verbintenis en deze onmogelijkheid is niet
toerekenbaar aan de schuldenaar - deel 5
Imprevisie (art. 5.76 BW)
Stap 1 : Is er een contractbreuk?
, 1. Is er een contractuele verbintenis?
2. Niet nagekomen?
3 soorten verbintenissen (van boven naar onder : minder intens)
- Garantieverbintenis = uitvoering gegarandeerd ook bij overmacht (meest intens)
contractbreuk
- Resultaatsverbintenis = schuldenaar belooft een bepaalde uitslag en als die er
niet is, is hij aansprakelijk (minder intens) contractbreuk, tenzij overmacht (=
resultaat kan niet worden bereikt)
Bv. fabrikant moet producten zonder gebreken afleveren
Bv. apotheek moet medicijn geven dat op doktersvoorschrift staat
- Inspanningsverbintenis = schuldenaar moet de redelijke inspanning leveren/de
nodige middelen inzetten die een normaal, zorgvuldig persoon zou inzetten in
dezelfde omstandigheden (meest intens)
Niet-nakoming moet toerekenbaar zijn (art. 5.225 BW)
3. Niet gehandeld zoals bonus pater familias? contractbreuk
Stap 2 : Verzuim
Stap 3 : Sancties
Schuldeiser kan kiezen uit :
1. Uitvoering in natura door schuldenaar
2. Vervanging van schuldenaar door
a. Derde
b. Schuldeiser
3. Schadeherstel
a. In natura
b. In geld
4. Prijsvermindering
5. Opschortingsrecht
Exceptio non adimpleti contractus (ENAC) : recht om eigen verbintenis op te
schorten Bv. aannemer verbindt zich tot een prestatie, maar opdrachtgever
betaalt niet dus aannemer voert de werken niet uit tot de opdrachtgever heeft
betaalt
6. Retentierecht
Je hebt een goed onder je en geeft dat pas terug wanneer de andere partij
zijn verbintenis is nagekomen
Bv. schoenmaker geeft je schoenen niet terug tot je volledig hebt betaald
7. Ontbinding
Je wilt een eind maken aan het contract wegens de ernstige wanprestatie van
de andere partij
8. Zijdelingse vordering
Stap 4 : buitencontractueel?
Principe
- de lege lata : samenloop tussen contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid =
verboden
Contractspartij kan zich niet beroepen op de buitencontractuele aansprakelijkheid
(1382-1383 oud BW) ingeval van een wanprestatie
, Waarom? Er is een hele set van regels
Bv. regels inzake verjaring : geen buitencontractuele aansprakelijkheid want daarvoor
veel langere verjaringsregels
Bv. verzekeringscontract die enkel de (buiten)contractuele aansprakelijkheid dekt :
belangrijk om te weten wat het is
Bv. exoneratiebeding : door een buitencontractuele aansprakelijkheid kan een partij
proberen ontsnappen aan het exoneratiebeding want dat geldt enkel voor
contractuele aansprakelijkheid
Dus bij contractuele wanprestatie : enkel contractuele aansprakelijkheid
2 uitgangspunten :
- Wanprestatie : zorgen de feiten die een wanprestatie vormen ook een
buitencontractuele aansprakelijkheid
Bv. B moet tuin onderhouden van A en er is een verkeersongeval tussen A en B
en het is een fout van B waardoor A schade heeft geleden : hun band heeft nu
niets te maken met het ongeval en kan dus niet leiden tot contractuele
aansprakelijkheid
Buitencontractuele aansprakelijkheid tussen contractpartijen : 2 voorwaarden
1. Wanprestatie is ook een buitencontractuele fout
2. Het leidt ook tot buitencontractuele schade
Alle schade is vergoedbaar : zowel bij buitencontractuele als contractuele aansprakelijkheid
Bv. wanprestatie die als misdrijf wordt gesanctioneerd : loon van werknemer wordt niet
betaald
- de lege ferenda : samenloop mogelijk volgens wetsvoorstel van Boek 6
Aantonen dat de wanprestatie een buitencontractuele fout bevat die schade
veroorzaakt
Samenloop : A ---------------------------------------------------------- B
contractueel en buitencontractueel?
Wanprestatie
- Schuldenaar
- Hulppersonen = uitvoeringsagenten
Quasi-immuniteit de lege lata
Voorbeelden :
o Bouwheer geeft de opdracht om iets te bouwen aan de hoofdaannemer :
hoofdaannemer schakelt een onderaannemer in voor de uitvoering van de
verbintenissen die de hoofdaannemer is aangegaan met de bouwheer, maar
onderaannemer begaat een fout bij de uitvoering
Wie kan wie aanspreken?
Bouwheer heeft geen contractuele aansprakelijkheid want is geen
contractpartij van onderaannemer
2. Wat is het verschil tussen een opschortende voorwaarde en een ontbindende
voorwaarde? Geef telkens een voorbeeld en werk de gevolgen uit voor beide.
3. Wanneer is een potestatieve voorwaarde ongeldig en wanneer brengt het naar huidig
recht de verbintenis waaraan die voorwaarde wordt gekoppeld, ongeldig?
4. Wat weet u over de duur van een overeenkomst?
5. Wat weet u over de al dan niet retroactieve werking van een ontbindende
voorwaarde?
6. Kent u het verschil tussen een ontbindende voorwaarde en een ontbindend beding?
7. Wat is het verschil tussen interpretatie en kwalificatie?
8. Wat is de rol van de objectieve goede trouw?
9. Wat is het verschil tussen de objectieve en subjectieve goede trouw? Waar vindt u de
relevante wetsbepalingen?
Verbintenissenrecht – les 15 (25.04), les 16 (27.04) en les 17 (02.05)
DEEL 4. – WANPRESTATIE, VERZUIM EN SANCTIES
Contractbreuk (tenzij overmacht)
Verzuim
Sancties
Overmacht : onmogelijkheid tot uitvoering van de verbintenis en deze onmogelijkheid is niet
toerekenbaar aan de schuldenaar - deel 5
Imprevisie (art. 5.76 BW)
Stap 1 : Is er een contractbreuk?
, 1. Is er een contractuele verbintenis?
2. Niet nagekomen?
3 soorten verbintenissen (van boven naar onder : minder intens)
- Garantieverbintenis = uitvoering gegarandeerd ook bij overmacht (meest intens)
contractbreuk
- Resultaatsverbintenis = schuldenaar belooft een bepaalde uitslag en als die er
niet is, is hij aansprakelijk (minder intens) contractbreuk, tenzij overmacht (=
resultaat kan niet worden bereikt)
Bv. fabrikant moet producten zonder gebreken afleveren
Bv. apotheek moet medicijn geven dat op doktersvoorschrift staat
- Inspanningsverbintenis = schuldenaar moet de redelijke inspanning leveren/de
nodige middelen inzetten die een normaal, zorgvuldig persoon zou inzetten in
dezelfde omstandigheden (meest intens)
Niet-nakoming moet toerekenbaar zijn (art. 5.225 BW)
3. Niet gehandeld zoals bonus pater familias? contractbreuk
Stap 2 : Verzuim
Stap 3 : Sancties
Schuldeiser kan kiezen uit :
1. Uitvoering in natura door schuldenaar
2. Vervanging van schuldenaar door
a. Derde
b. Schuldeiser
3. Schadeherstel
a. In natura
b. In geld
4. Prijsvermindering
5. Opschortingsrecht
Exceptio non adimpleti contractus (ENAC) : recht om eigen verbintenis op te
schorten Bv. aannemer verbindt zich tot een prestatie, maar opdrachtgever
betaalt niet dus aannemer voert de werken niet uit tot de opdrachtgever heeft
betaalt
6. Retentierecht
Je hebt een goed onder je en geeft dat pas terug wanneer de andere partij
zijn verbintenis is nagekomen
Bv. schoenmaker geeft je schoenen niet terug tot je volledig hebt betaald
7. Ontbinding
Je wilt een eind maken aan het contract wegens de ernstige wanprestatie van
de andere partij
8. Zijdelingse vordering
Stap 4 : buitencontractueel?
Principe
- de lege lata : samenloop tussen contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid =
verboden
Contractspartij kan zich niet beroepen op de buitencontractuele aansprakelijkheid
(1382-1383 oud BW) ingeval van een wanprestatie
, Waarom? Er is een hele set van regels
Bv. regels inzake verjaring : geen buitencontractuele aansprakelijkheid want daarvoor
veel langere verjaringsregels
Bv. verzekeringscontract die enkel de (buiten)contractuele aansprakelijkheid dekt :
belangrijk om te weten wat het is
Bv. exoneratiebeding : door een buitencontractuele aansprakelijkheid kan een partij
proberen ontsnappen aan het exoneratiebeding want dat geldt enkel voor
contractuele aansprakelijkheid
Dus bij contractuele wanprestatie : enkel contractuele aansprakelijkheid
2 uitgangspunten :
- Wanprestatie : zorgen de feiten die een wanprestatie vormen ook een
buitencontractuele aansprakelijkheid
Bv. B moet tuin onderhouden van A en er is een verkeersongeval tussen A en B
en het is een fout van B waardoor A schade heeft geleden : hun band heeft nu
niets te maken met het ongeval en kan dus niet leiden tot contractuele
aansprakelijkheid
Buitencontractuele aansprakelijkheid tussen contractpartijen : 2 voorwaarden
1. Wanprestatie is ook een buitencontractuele fout
2. Het leidt ook tot buitencontractuele schade
Alle schade is vergoedbaar : zowel bij buitencontractuele als contractuele aansprakelijkheid
Bv. wanprestatie die als misdrijf wordt gesanctioneerd : loon van werknemer wordt niet
betaald
- de lege ferenda : samenloop mogelijk volgens wetsvoorstel van Boek 6
Aantonen dat de wanprestatie een buitencontractuele fout bevat die schade
veroorzaakt
Samenloop : A ---------------------------------------------------------- B
contractueel en buitencontractueel?
Wanprestatie
- Schuldenaar
- Hulppersonen = uitvoeringsagenten
Quasi-immuniteit de lege lata
Voorbeelden :
o Bouwheer geeft de opdracht om iets te bouwen aan de hoofdaannemer :
hoofdaannemer schakelt een onderaannemer in voor de uitvoering van de
verbintenissen die de hoofdaannemer is aangegaan met de bouwheer, maar
onderaannemer begaat een fout bij de uitvoering
Wie kan wie aanspreken?
Bouwheer heeft geen contractuele aansprakelijkheid want is geen
contractpartij van onderaannemer
