OMGAAN MET DIVERSITEIT
DIVERSITEIT EN INCLUSIE
Omgaan met diversiteit dekt lading niet:
- Het suggereert de focus op het microniveau (hoe ga jij om als professional in 1-op-1 interactie)
- Omgaan met lijkt het te problematiseren, alsof het een ziekte is. Het is geen probleem op zich. Het
probleem zit hem in het feit dat vele professionals en organisaties niet de nodige competenties
hebben om inclusief te werken.
- Waar het echt om draait is: hoe zorgen we als sociale professionals voor inclusie en transformatie?
- Ook diversiteit en inclusie dekt de lading onvoldoende
Het doel: ontplooien tot helden op het vlak van inclusie en transformatie:
- Inclusie: diversiteitsbewust bezig zijn, zorgen dat gender, afkomst beperking, leeftijd… geen drempel
is. Dat je iedereen (ook mensen die afwijken van de norm) kan bedienen, hulp kan bieden zonder dat
het verschil in de weg staat.
- Transformatie: dat je het nodige doet om ervoor te zorgen dat systemen van onderdrukking
ontmanteld worden en dat mensen die ze ervaren versterkt worden en kansen krijgen om weerstand
te bieden tegen wat hen onderdrukt en op die manier van de samenleving te transformeren.
SUPERDIVERSITEIT
KWANTITATIEVE TRANSITIE
Bekijken hoeveel procent in jouw gemeente een migratieachtergrond heeft. Dit aantal stijgt als maar meer met
de jaren.
KWALITATIEVE TRANSITIE
Er is een groeiende differentiatie:
- Herkomstlanden
- Verblijfsstatuut
- Sociaaleconomische klasse, opleidingsniveau, leeftijd…
Enkele terminologieën:
- Migratie: een brede term voor verhuizen van plek naar plek binnen of buiten landsgrenzen
- Vluchteling: een persoon die op de vlucht gaat voor geweld of vervolging in zijn of haar thuisland.
Vluchtelingen proberen internationaal erkend te worden en hulp te krijgen van staten, UNCHR en
andere organisaties. Ze kunnen niet meer veilig naar hun land terugkeren.
- Asielzoeker: iemand op de vlucht die internationale bescherming zoekt, maar wiens beroep op
vluchtelingenstatuut nog niet bepaald is. Wanneer hun aanvraag goedgekeurd is, zijn ze erkende
vluchtelingen.
- Expat: iemand die voor zijn werk tijdelijk in het buitenland woont.
1
,HOE WORD JE EEN DIVERSITEITSBEWUSTE MAW’ER
A+ ALS MOTOR VOOR HET ONTWIKKELEN VAN INTERCULTURELE COMPETENTIES
A+, awareness = aandachtig reflecteren.
LEER JE CULTUURBRIL KENNEN
Door welke bril kijken wij naar de samenleving:
- Ouders
- Onderwijs
- Andere spelers in de omgeving, bv.
media, vrienden…
Iedereen heeft andere normen en waarden. Het
is heel moeilijk om door de bril van de ander te
kijken. Je hebt uw eigen kader waardoor je gaat
kijken en als je die van de andere wil kennen, zal
je moeten vragen stellen. Anders zal je vanuit uw
eigen referentiekader fouten blijven maken op
basis van de ander.
2
, LOVE EN PEACE
LOVE
= LOVE zijn de vier basishoudingen van een heterogeniale sociaal werker.
Het is omgaan met de moeilijkheden en drempels die je ervaart. Maar ook om de keuze te maken om de
cliënten op de eerste plek te zetten en echt met hen willen samenwerken.
Liefde is een grondhouding: dit betekent dat je uw cliënt, ook als hij lastig is, graag ziet. Maar ook dat je uzelf
graag ziet met al jouw talenten en handicaps. Dit is natuurlijk niet vanzelfsprekend. Het is een keuze die je zelf
maakt en waar je tot actie moet overgaan om dit te bereiken. Het vergt talenten die je moet ontwikkelen:
- Lef hebben
- Ootmoedigheid
- Verbeelding
- Erkenning
LEF HEBBEN
= een moment van moed in een zee van gehoorzaamheid en het verdragen van onrecht.
Lef hebben voor een sociaal werker houdt in dat je doet wat juist voelt en wat de cliënt nodig heeft. Ook als er
weerstand is of het moeilijk is om te bereiken.
Door uw professionele nabijheid kan je voelen wat juist is voor de cliënt. Dit in tegenstelling tot de aangeleerde
professionele afstandelijkheid. Deze professionele afstandelijkheid is er om zichzelf als sociaal werker te
beschermen. Maar hierdoor wordt de afstand met de cliënt groter. Het is belangrijk om goed te luisteren naar
de cliënt om echt te horen wat zij nodig hebben en daarmee dan aan de slag te gaan.
Vanuit het voelen van de noden van de cliënt kunnen soms moeilijke vragen of noden ontstaan:
- Vragen die niet passen in het aanbod van de organisatie
- Vragen die wat op de grens zijn van wat je kan of mag doen als sociaal werker
- Vragen die vragen om uw eigen taboes los te laten
Als je op zo een vraag durft ingaan dan heb je lef.
Wat houdt je tegen om lef te tonen:
- Reactie van de anderen
- Kennis over het onderwerp
- Angst voor de consequenties
- Niet geleerd om voor jezelf of anderen op te komen
- Het overvalt
- Hiërarchie in de organisatie
3
DIVERSITEIT EN INCLUSIE
Omgaan met diversiteit dekt lading niet:
- Het suggereert de focus op het microniveau (hoe ga jij om als professional in 1-op-1 interactie)
- Omgaan met lijkt het te problematiseren, alsof het een ziekte is. Het is geen probleem op zich. Het
probleem zit hem in het feit dat vele professionals en organisaties niet de nodige competenties
hebben om inclusief te werken.
- Waar het echt om draait is: hoe zorgen we als sociale professionals voor inclusie en transformatie?
- Ook diversiteit en inclusie dekt de lading onvoldoende
Het doel: ontplooien tot helden op het vlak van inclusie en transformatie:
- Inclusie: diversiteitsbewust bezig zijn, zorgen dat gender, afkomst beperking, leeftijd… geen drempel
is. Dat je iedereen (ook mensen die afwijken van de norm) kan bedienen, hulp kan bieden zonder dat
het verschil in de weg staat.
- Transformatie: dat je het nodige doet om ervoor te zorgen dat systemen van onderdrukking
ontmanteld worden en dat mensen die ze ervaren versterkt worden en kansen krijgen om weerstand
te bieden tegen wat hen onderdrukt en op die manier van de samenleving te transformeren.
SUPERDIVERSITEIT
KWANTITATIEVE TRANSITIE
Bekijken hoeveel procent in jouw gemeente een migratieachtergrond heeft. Dit aantal stijgt als maar meer met
de jaren.
KWALITATIEVE TRANSITIE
Er is een groeiende differentiatie:
- Herkomstlanden
- Verblijfsstatuut
- Sociaaleconomische klasse, opleidingsniveau, leeftijd…
Enkele terminologieën:
- Migratie: een brede term voor verhuizen van plek naar plek binnen of buiten landsgrenzen
- Vluchteling: een persoon die op de vlucht gaat voor geweld of vervolging in zijn of haar thuisland.
Vluchtelingen proberen internationaal erkend te worden en hulp te krijgen van staten, UNCHR en
andere organisaties. Ze kunnen niet meer veilig naar hun land terugkeren.
- Asielzoeker: iemand op de vlucht die internationale bescherming zoekt, maar wiens beroep op
vluchtelingenstatuut nog niet bepaald is. Wanneer hun aanvraag goedgekeurd is, zijn ze erkende
vluchtelingen.
- Expat: iemand die voor zijn werk tijdelijk in het buitenland woont.
1
,HOE WORD JE EEN DIVERSITEITSBEWUSTE MAW’ER
A+ ALS MOTOR VOOR HET ONTWIKKELEN VAN INTERCULTURELE COMPETENTIES
A+, awareness = aandachtig reflecteren.
LEER JE CULTUURBRIL KENNEN
Door welke bril kijken wij naar de samenleving:
- Ouders
- Onderwijs
- Andere spelers in de omgeving, bv.
media, vrienden…
Iedereen heeft andere normen en waarden. Het
is heel moeilijk om door de bril van de ander te
kijken. Je hebt uw eigen kader waardoor je gaat
kijken en als je die van de andere wil kennen, zal
je moeten vragen stellen. Anders zal je vanuit uw
eigen referentiekader fouten blijven maken op
basis van de ander.
2
, LOVE EN PEACE
LOVE
= LOVE zijn de vier basishoudingen van een heterogeniale sociaal werker.
Het is omgaan met de moeilijkheden en drempels die je ervaart. Maar ook om de keuze te maken om de
cliënten op de eerste plek te zetten en echt met hen willen samenwerken.
Liefde is een grondhouding: dit betekent dat je uw cliënt, ook als hij lastig is, graag ziet. Maar ook dat je uzelf
graag ziet met al jouw talenten en handicaps. Dit is natuurlijk niet vanzelfsprekend. Het is een keuze die je zelf
maakt en waar je tot actie moet overgaan om dit te bereiken. Het vergt talenten die je moet ontwikkelen:
- Lef hebben
- Ootmoedigheid
- Verbeelding
- Erkenning
LEF HEBBEN
= een moment van moed in een zee van gehoorzaamheid en het verdragen van onrecht.
Lef hebben voor een sociaal werker houdt in dat je doet wat juist voelt en wat de cliënt nodig heeft. Ook als er
weerstand is of het moeilijk is om te bereiken.
Door uw professionele nabijheid kan je voelen wat juist is voor de cliënt. Dit in tegenstelling tot de aangeleerde
professionele afstandelijkheid. Deze professionele afstandelijkheid is er om zichzelf als sociaal werker te
beschermen. Maar hierdoor wordt de afstand met de cliënt groter. Het is belangrijk om goed te luisteren naar
de cliënt om echt te horen wat zij nodig hebben en daarmee dan aan de slag te gaan.
Vanuit het voelen van de noden van de cliënt kunnen soms moeilijke vragen of noden ontstaan:
- Vragen die niet passen in het aanbod van de organisatie
- Vragen die wat op de grens zijn van wat je kan of mag doen als sociaal werker
- Vragen die vragen om uw eigen taboes los te laten
Als je op zo een vraag durft ingaan dan heb je lef.
Wat houdt je tegen om lef te tonen:
- Reactie van de anderen
- Kennis over het onderwerp
- Angst voor de consequenties
- Niet geleerd om voor jezelf of anderen op te komen
- Het overvalt
- Hiërarchie in de organisatie
3
