Hoorcollege 1 NF: De vrije wil bestaat niet
Victor Lamme Dick Swaab:
Brein >> computer, veel handelingen zijn Alle kenmerken liggen al vast in de hersenen
onbewust Huidige kennis >> geen vrije wil
Geen controle, dus ze zijn niet uit vrije wil
De wil bestaat niet
Aanpak filosofen
1. Alles in de wereld gebeurt volgens deterministische wetten
Natuurwetten van oorzaak en gevolg
2. Vrije wil is de mogelijkheid om anders te handelen dan deze wetten
3. Vrije wil bestaat
Niet alle stellingen kunnen waar zijn.
Libertarianisme: we hebben een vrije wil, dus we zijn niet gedetermineerd:
niet eens met stelling 1.
Hard determinisme: determinisme is waar, dus er is geen vrije wil: niet eens
met stelling 3.
Compatibalisme: we hebben een vrije wil én we zijn gedetermineerd, dus
we moeten vrije wil anders definiëren.
Filmpje determinisme vs free will
Oedipus: there is no escaping fate.
Libertarian free will: the belief that some human actions are freely chosen
>> An action is free only if the agent could have done otherwise
>> Agent causation: an agent can start a whole chain of causality that wasn’t caused by anything else.
Hard determinism: the belief that all events are caused by past events such that nothing other than what does occur could
occur.
>> Everything is caused by everything that happened before
>> just because we can’t pinpoint the exact factors that led us to an action, we could, in theory isolate them – if
we knew enough about all the beliefs, desires, and temperaments swirling around in our brains.
Belief + desired + temperament = action
!! de overtuiging dat sommige menselijke handelingen vrij gekozen zijn >> Libertarianisme
!! de overtuiging dat alle gebeurtenissen worden veroorzaakt door gebeurtenissen daarvóór, zodat alles wat gebeurt, niet
anders had kunnen gebeuren >> hard determinisme
Principe van alternatieve mogelijkheden >> stelling 2
Problemen Libertarianismen: waar komen ‘vrije’ keuzes en handelingen vandaan? En waarom zouden de wetten die
gelden in het hele universum niet op ons van toepassing zijn? Het klopt met intuïtie, maar geen goede argumenten.
Problemen hard determinisme: waarom voelt het alsof we vrije wil hebben? >> onzichtbare oorzaken in ons brein.
Filmpje compatibalisme
Compatibalists believe: the universe operates with law-like order, and that the past determines the future. They also
believe that there’s something different about some human actions – that some of the actions we take really are free.
>> soft determinism
, Action is determined; it couldn’t not happen. But when the action of an agent is self-determined or determined by causes
internal to themselves, the action should be considered free.
you were responsible, because you did what you wanted to do, even though you could not do otherwise >> Frankfurt
cases.
The more control we have, the more responsibility we have.
!! compatibalisme: al onze keuzes en handelingen zijn gedetermineerd, maar sommige van onze handelingen zijn toch
echt vrij.
Vrij: hoeveel controle heb je
Frankfurt cases: principe van alternatieve mogelijkheden is geen noodzakelijke voorwaarde voor morele
verantwoordelijkheid.
>> je bent verantwoordelijk voor je keuze, omdat je koos omdat je wilde kiezen, zelfs al kon je niet anders kiezen.
Patricia Churchland: hoe vrij onze keuzes zijn, hangt af van hoeveel interne en externe factoren ons beïnvloeden en
hoeveel controle we hebben over onze handelingen. “actions are more or less free”
Problemen compatibalisme: hoeveel controle moet je hebben om van een vrije keuze te kunnen spreken? En
verantwoordelijkheid ipv vrije wil.
De aanpak van neurowetenschappers
>> onderzoeken of we vrije wil hebben
Libet: bewuste intentie 300 ms na begin readiness potential
Soon et al.: 8 sec voor mensen besloten kon je al afleiden of iemand met links of rechts ging drukken.
Definities: Lamme & Swaab vs. Dennet
Dennet:
o wat bedoelen we met vrije wil in ons
dagelijks leven?
o Redeneringen van Lamme & Swaab zijn
niet consistent
Wat is vrije wil volgens Dennet?
Absolute vs. Praktische vrije wil
o Absolute vrije wil: ongedetermineerde keuzes (libertarianisme)
o Praktische vrije wil: morele competentie (goed geïnformeerd, gestructureerde verlangens, gedreven door
redenen, niet gedwongen door een ander persoon.
Uitzonderingen: kleine kinderen, seniele ouderen, mensen met bepaalde typen hersenletsel,
mensen met een psychose.
Wat is echt volgens Dennet?
Manifest image vs. Scientific image
o Manifest image: de wereld waarin we leven met objecten die we allemaal kennen
o Scientific image: neuronen, atomen, Higgs deeltjes, snaren?
Zijn kleuren echt of een illusie?
Wat tonen de neurowetenschappen nou aan volgens Dennet?
Libet & Soon: hersenactiviteit voorafgaand aan ‘bewuste beslissing’
o Dennet: geen bewuste reden om links of rechts te kiezen, geen moreel belang ≠ praktische vrije wil.
Swaab & Lamme: alles ligt al vast in/wordt bepaald door ons brein.
o Dennet: het feit dat sommige mensen niet goed ‘bedraad’ zijn, kan aantonen dat zij niet verantwoordelijk
zijn, maar niet dat we allemaal niet verantwoordelijk zijn.
S&L hanteren een defenitie van absolute vrije wil, maar vrije wil is niet kiezen zonder oorzaken
Victor Lamme Dick Swaab:
Brein >> computer, veel handelingen zijn Alle kenmerken liggen al vast in de hersenen
onbewust Huidige kennis >> geen vrije wil
Geen controle, dus ze zijn niet uit vrije wil
De wil bestaat niet
Aanpak filosofen
1. Alles in de wereld gebeurt volgens deterministische wetten
Natuurwetten van oorzaak en gevolg
2. Vrije wil is de mogelijkheid om anders te handelen dan deze wetten
3. Vrije wil bestaat
Niet alle stellingen kunnen waar zijn.
Libertarianisme: we hebben een vrije wil, dus we zijn niet gedetermineerd:
niet eens met stelling 1.
Hard determinisme: determinisme is waar, dus er is geen vrije wil: niet eens
met stelling 3.
Compatibalisme: we hebben een vrije wil én we zijn gedetermineerd, dus
we moeten vrije wil anders definiëren.
Filmpje determinisme vs free will
Oedipus: there is no escaping fate.
Libertarian free will: the belief that some human actions are freely chosen
>> An action is free only if the agent could have done otherwise
>> Agent causation: an agent can start a whole chain of causality that wasn’t caused by anything else.
Hard determinism: the belief that all events are caused by past events such that nothing other than what does occur could
occur.
>> Everything is caused by everything that happened before
>> just because we can’t pinpoint the exact factors that led us to an action, we could, in theory isolate them – if
we knew enough about all the beliefs, desires, and temperaments swirling around in our brains.
Belief + desired + temperament = action
!! de overtuiging dat sommige menselijke handelingen vrij gekozen zijn >> Libertarianisme
!! de overtuiging dat alle gebeurtenissen worden veroorzaakt door gebeurtenissen daarvóór, zodat alles wat gebeurt, niet
anders had kunnen gebeuren >> hard determinisme
Principe van alternatieve mogelijkheden >> stelling 2
Problemen Libertarianismen: waar komen ‘vrije’ keuzes en handelingen vandaan? En waarom zouden de wetten die
gelden in het hele universum niet op ons van toepassing zijn? Het klopt met intuïtie, maar geen goede argumenten.
Problemen hard determinisme: waarom voelt het alsof we vrije wil hebben? >> onzichtbare oorzaken in ons brein.
Filmpje compatibalisme
Compatibalists believe: the universe operates with law-like order, and that the past determines the future. They also
believe that there’s something different about some human actions – that some of the actions we take really are free.
>> soft determinism
, Action is determined; it couldn’t not happen. But when the action of an agent is self-determined or determined by causes
internal to themselves, the action should be considered free.
you were responsible, because you did what you wanted to do, even though you could not do otherwise >> Frankfurt
cases.
The more control we have, the more responsibility we have.
!! compatibalisme: al onze keuzes en handelingen zijn gedetermineerd, maar sommige van onze handelingen zijn toch
echt vrij.
Vrij: hoeveel controle heb je
Frankfurt cases: principe van alternatieve mogelijkheden is geen noodzakelijke voorwaarde voor morele
verantwoordelijkheid.
>> je bent verantwoordelijk voor je keuze, omdat je koos omdat je wilde kiezen, zelfs al kon je niet anders kiezen.
Patricia Churchland: hoe vrij onze keuzes zijn, hangt af van hoeveel interne en externe factoren ons beïnvloeden en
hoeveel controle we hebben over onze handelingen. “actions are more or less free”
Problemen compatibalisme: hoeveel controle moet je hebben om van een vrije keuze te kunnen spreken? En
verantwoordelijkheid ipv vrije wil.
De aanpak van neurowetenschappers
>> onderzoeken of we vrije wil hebben
Libet: bewuste intentie 300 ms na begin readiness potential
Soon et al.: 8 sec voor mensen besloten kon je al afleiden of iemand met links of rechts ging drukken.
Definities: Lamme & Swaab vs. Dennet
Dennet:
o wat bedoelen we met vrije wil in ons
dagelijks leven?
o Redeneringen van Lamme & Swaab zijn
niet consistent
Wat is vrije wil volgens Dennet?
Absolute vs. Praktische vrije wil
o Absolute vrije wil: ongedetermineerde keuzes (libertarianisme)
o Praktische vrije wil: morele competentie (goed geïnformeerd, gestructureerde verlangens, gedreven door
redenen, niet gedwongen door een ander persoon.
Uitzonderingen: kleine kinderen, seniele ouderen, mensen met bepaalde typen hersenletsel,
mensen met een psychose.
Wat is echt volgens Dennet?
Manifest image vs. Scientific image
o Manifest image: de wereld waarin we leven met objecten die we allemaal kennen
o Scientific image: neuronen, atomen, Higgs deeltjes, snaren?
Zijn kleuren echt of een illusie?
Wat tonen de neurowetenschappen nou aan volgens Dennet?
Libet & Soon: hersenactiviteit voorafgaand aan ‘bewuste beslissing’
o Dennet: geen bewuste reden om links of rechts te kiezen, geen moreel belang ≠ praktische vrije wil.
Swaab & Lamme: alles ligt al vast in/wordt bepaald door ons brein.
o Dennet: het feit dat sommige mensen niet goed ‘bedraad’ zijn, kan aantonen dat zij niet verantwoordelijk
zijn, maar niet dat we allemaal niet verantwoordelijk zijn.
S&L hanteren een defenitie van absolute vrije wil, maar vrije wil is niet kiezen zonder oorzaken
