1. De oudste bouwstenen v.h. publiekrecht
A. De alleroudste rechtsteksten (Middellandse Zee)
Publiekrecht= Juridisiche inkadering vd macht
Privaatrechtt is zelfs een uitdrukking van privaatrecht
Recht is een middel tot macht
Doel; rechtvaardigheid natuurrecht het ideole
Het positieve recht is een brute uitdrukking van macht
Macht is enkel niet rationaal niet enkel omdat het logsich is aanvaarden, maar ook omdat je
niet anders hebt gekent of omdat er te veel macht is
Affortiori redenering = des te meer
Dus recht is is volgens deze categorien;
Weberiaanse categorieën
traditioneel gewoonte
charismatisch openbaring, religie, kerk
rationeel wijsgeren, juristen
MAAR NU, is het meer rationeel, geen charisma nodig, logisch charisma niet meer nodig
maar toch charisma nodig, de uitstraling van een rechter is van groot belang waardoor
dat recht meer gelegitimeerd is (dus meer stemmen te kunnen krijgen)
Dit wordt gedaan door een groot decor -> dit is om charisma in te voeren
Dit was in de kerk ook zo, er was een decorum , de symbolen uit de kerk
Ons recht is geëmancipeerd uit religie
Maar het rationaal idee om ons te leiden is wat afgeweken van de kerk maar het is wel nog
Te weinig bewijs in een rechtszaak? Eed opzeggen, de canonische kerk heeft gezegd dat als
je een eed aflegt (3vingers) moet je aan de 3 heiligheid beloven dat je het beloofd
Maar er w gelogen onder de eed, soms zegt de rechtbank
, n Bakermat v.d. West-Europese cultuur
Heel ons westers denken en rechten heeft een bakermat aan de middellandse zee
De 3 r’s;
n Religie (Jeruzalem) -> oudste geschiedenis komt vandaar
n Ratio (Athene)
n Recht (Rome)
n Waarom? Schriftstelsels (kennisopbouw)
“oude Belgen” ontwikkelden zich in het Mediterrane gebied stedelijke
culturen -> ze kennen verschillende wetenschappen en beschikken
voor de uitoefening daarvan over het belangrijke middel van het schrift
geen schrift, geen teksten, geen bronnen voor de (rechts)historicus)
-> daarom weten we weinig over de samenlevingsregels in onze
gebieden (alleen via verhalende Romeinse bronnen)
(i.t.t. indirecte bronnen voor onze streken)
Steden (taakverdeling)
n Waar? Vruchtbare halve maan (men heeft de alleroudste sporen van het recht daar
gevonden
Codex Hammoerabi
= alleroudste bewaarde rechtteksten
Deze Babylonische vorst wilde na talrijke lilitaire expedities zijn territoriale veroveringen in
een centralisch uitgebouwd rijk samenbrengen. hij gebruikte de wetgeving als
ondernemingsintrument
Hammoerabi legitimeert dus zijn (wetgevende) macht door een beroep te doen op de
goddelijkheid
Samas = “groot rechter van hemel en aarde”: God die de wet dicteert aan Hammoerabi
(heeft aan hem het boek gegeven en vertaald)
De heerser legitimeert zijn woorden door dat het van de god is gestuurd dus de mensen
moesten het respecteren
Charismatische legitimatie & religieuze legitimatie
v Wanneer? 18de E.v.Chr.
v Wat? Stèle(ontdekt) in Louvre (Susa-Iran)
v Wie? Hammoerabi
bouwt na militaire veroveringen gecentraliseerd rijk uit
eerste dynastie van Babylon
v Inhoud? Wereldlijk!
v Legitimatie? Samas, groot rechter van hemel en aarde, dicteert