Juridische topics
Bron: burgerlijke wetboek (wetgeving) oud en nieuw boek
1 Algemene begrippen burgerlijk recht
1.1 Privaatrecht
Het privaatrecht regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling
Bijvoorbeeld: een tussenscheiding in de tuin tussen 2 buren.
1.2 Publiekrecht
Het publiekrecht regelt de algemene belangen en heeft betrekking op de inrichting, de
werking en de onderliggende verhoudingen van de overheidsorganen en op de verhouding
van de overheid tot de burgers.
Bijvoorbeeld: de corona maatregelen
2 Soorten rechtsregels
2.1 Gebiedende
Dwingend recht: er worden regels opgelegd vanuit de overheid, waar de burgers zich
moeten aan houden en deze weten. Hier worden ze niet gecontroleerd door een
overheidsdienst (bv: politie)
Bijvoorbeeld: een huurwaarborg voorzien van max. 3maand
Openbare orde: er worden regels opgelegd vanuit de overheid, waar de burgers zich moeten
aan houden en deze weten. Hier worden ze gecontroleerd door een overheidsdienst
Bijvoorbeeld: verkeersregels, boekhoudregels, …
2.2 Aanvullende rechtsregels
Aanvullend: dit is een richtlijn en mag aangepast worden. Bij aanpassing moet dit schriftelijk
overeengekomen zijn tussen beide partijen. Deze worden niet gecontroleerd door een
overheidsdienst. Om de zwakkere partij te beschermen en het kan dienen als bewijsstuk
voor eventuele betwistingen.
3 Rechtshandeling-rechtsfeit
3.1 Rechtshandeling
Rechtshandelingen zijn bewuste handelingen met rechtsgevolgen
Bijvoorbeeld: een koop-huur overeenkomst
3.2 Rechtsfeit
Rechtsfeiten zijn feiten die rechtsgevolgen hebben
Bijvoorbeeld: een geboorte
Het onderscheid tussen een rechtshandeling en een rechtsfeit ligt voornamelijk op vlak van
bewijs.
,4 Geldigheid en nietigheid van rechtshandelingen
4.1 Absolute nietigheid
Bijvoorbeeld: een huis verkopen zonder notaris
= regels die je moet volgen
=je kan er nog iets aan veranderen of volgens de regels handelen
4.2 Relatieve nietigheid
Bijvoorbeeld: je zoon gaat een brommer gaan kopen zonder toestemming van ouders
= je ouders kunnen akkoord gaan
= of je kan de koop niet laten doorgaan
=mantel der liefde
4.3 Rechtsmisbruik
Het misbruiken van rechten
Bijvoorbeeld: een lening aangaan bij iemand en het gevoel dat je deze niet meer hoeft te
betalen en na een aantal jaar komt die persoon voor het geld.
5 Nieuw burgerlijk wetboek
In het wetboek vind je voornamelijk de 3 hoofdstukken:
- Hoofdstuk 1: personen, familie, samenlevingsvormen
- Hoofdstuk 2: goederen
- Hoofstuk 3: van iets eigenaar worden
Deze hoofdstukken zijn verdeeld in 9 boeken
Het nieuwe wetboek sinds 1 november 2020 ingevoerd
Je combineert het nieuwe en oude wetboek samen
6 Personenrecht
6.1 Begrip persoon
Je hebt een natuurlijk persoon en een rechtspersoon.
Natuurlijk persoon: mens van vlees en bloed
Rechtspersoon: een fictief persoon bijvoorbeeld: een vennootschap
Opmerking: de ongeboren vrucht wordt reeds als een persoon beschouwd voor het erfrecht,
voor schenkingen of voor testamenten
6.2 Staat van de persoon
Het situeren op de ‘landkaart’ van de maatschappij
We gaan dieper in op de naam, het geslacht, de nationaliteit en de woonplaats
Dit volgens de openbare orde regeling
6.2.1 Voornaam
De voornaam is een vrije keuze. Er zijn enige beperkingen:
- De naam mag geen verwarring schepen
- Mag het kind niet schade
- Mag geen schade toe brengen aan derden
, De voornaam kan gewijzigd worden bij de ambtenaar bij de burgerlijke stand.
6.2.2 Familienaam
Vroegere regel: de familienaam van je vader
Regeling nu: de familie van ofwel de vader of de moeder en deze kunnen ook gemengd
worden. Volgens de wet moet elk kind van het gezin dezelfde familienaam dragen.
Je kan je familie wijzingen door volgende redenen:
- Om een belachelijke zelfs tot pestrijen
- Vreemd klinkende of integratieproblemen veroorzaken
6.2.3 Geslacht
Het geslacht van de persoon is het behoren tot hetzij de mannelijke, hetzij de vrouwelijke
sekse. Mensen die overtuigd zijn dat hun genderidentiteit niet overeenstemt met het
geslacht van bij de geboorte, kunnen hun geslachtsregistratie in hun geboorteakte laten
aanpassen.
6.2.4 Woonplaats
Burgerlijker woonplaats: de plaats waar het centrum van u belangen is bijvoorbeeld: de
kinderen gaan aan de kust naar school, en jij werkt daar
Plaats: de kust
De woonplaats in het burgerlijk is nooit noodzakelijk waar je ingeschreven bent in het
bevolkingsregister. Het is de plaats waar je vrijwilliger het centrum van je belangen hebt.
Gerechtelijke woonplaats: waar je ingeschreven bent, domicilie en waar je officiële
briefwisseling ontvangt.
Bijvoorbeeld: dagvaarding om voor een rechtbank te verschijnen
6.2.5 Nationaliteit
Je krijgt de nationaliteit toegekend van je ouders. Dit kan ook gemengde zijn.
De band die je met een bepaald land krijgt, waardoor een onderdaan van dat land wordt en
bepaalde rechten en plichten krijgt.
6.3 Bekwaamheid van de persoon
6.3.1 De feitelijke bekwaamheid
Je staat feitelijk in om bepaalde dingen te doen.
Bijvoorbeeld: autorijden, lezen, schrijvingen, …
6.3.2 De rechtsbekwaamheid
Bepaalde rechten en plichten in België, die de burgers moeten volgen. Dus in de meeste
gevallen is iedereen rechtsbekwaamheid. Met uitzonderingen:
- Vreemdelingen
- Mensen uit het gevang
6.3.3 De handelingsbekwaamheid
Je rechten en plichten zelfstandig uitvoeren, maar hier heb je 2 uitzonderingen:
- De minderjarige
- Bepaalde geest gestoorden bijvoorbeeld: gehandicapte
Deze groep wordt bescherm omdat zij de zwakkere partij zijn.
Bron: burgerlijke wetboek (wetgeving) oud en nieuw boek
1 Algemene begrippen burgerlijk recht
1.1 Privaatrecht
Het privaatrecht regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling
Bijvoorbeeld: een tussenscheiding in de tuin tussen 2 buren.
1.2 Publiekrecht
Het publiekrecht regelt de algemene belangen en heeft betrekking op de inrichting, de
werking en de onderliggende verhoudingen van de overheidsorganen en op de verhouding
van de overheid tot de burgers.
Bijvoorbeeld: de corona maatregelen
2 Soorten rechtsregels
2.1 Gebiedende
Dwingend recht: er worden regels opgelegd vanuit de overheid, waar de burgers zich
moeten aan houden en deze weten. Hier worden ze niet gecontroleerd door een
overheidsdienst (bv: politie)
Bijvoorbeeld: een huurwaarborg voorzien van max. 3maand
Openbare orde: er worden regels opgelegd vanuit de overheid, waar de burgers zich moeten
aan houden en deze weten. Hier worden ze gecontroleerd door een overheidsdienst
Bijvoorbeeld: verkeersregels, boekhoudregels, …
2.2 Aanvullende rechtsregels
Aanvullend: dit is een richtlijn en mag aangepast worden. Bij aanpassing moet dit schriftelijk
overeengekomen zijn tussen beide partijen. Deze worden niet gecontroleerd door een
overheidsdienst. Om de zwakkere partij te beschermen en het kan dienen als bewijsstuk
voor eventuele betwistingen.
3 Rechtshandeling-rechtsfeit
3.1 Rechtshandeling
Rechtshandelingen zijn bewuste handelingen met rechtsgevolgen
Bijvoorbeeld: een koop-huur overeenkomst
3.2 Rechtsfeit
Rechtsfeiten zijn feiten die rechtsgevolgen hebben
Bijvoorbeeld: een geboorte
Het onderscheid tussen een rechtshandeling en een rechtsfeit ligt voornamelijk op vlak van
bewijs.
,4 Geldigheid en nietigheid van rechtshandelingen
4.1 Absolute nietigheid
Bijvoorbeeld: een huis verkopen zonder notaris
= regels die je moet volgen
=je kan er nog iets aan veranderen of volgens de regels handelen
4.2 Relatieve nietigheid
Bijvoorbeeld: je zoon gaat een brommer gaan kopen zonder toestemming van ouders
= je ouders kunnen akkoord gaan
= of je kan de koop niet laten doorgaan
=mantel der liefde
4.3 Rechtsmisbruik
Het misbruiken van rechten
Bijvoorbeeld: een lening aangaan bij iemand en het gevoel dat je deze niet meer hoeft te
betalen en na een aantal jaar komt die persoon voor het geld.
5 Nieuw burgerlijk wetboek
In het wetboek vind je voornamelijk de 3 hoofdstukken:
- Hoofdstuk 1: personen, familie, samenlevingsvormen
- Hoofdstuk 2: goederen
- Hoofstuk 3: van iets eigenaar worden
Deze hoofdstukken zijn verdeeld in 9 boeken
Het nieuwe wetboek sinds 1 november 2020 ingevoerd
Je combineert het nieuwe en oude wetboek samen
6 Personenrecht
6.1 Begrip persoon
Je hebt een natuurlijk persoon en een rechtspersoon.
Natuurlijk persoon: mens van vlees en bloed
Rechtspersoon: een fictief persoon bijvoorbeeld: een vennootschap
Opmerking: de ongeboren vrucht wordt reeds als een persoon beschouwd voor het erfrecht,
voor schenkingen of voor testamenten
6.2 Staat van de persoon
Het situeren op de ‘landkaart’ van de maatschappij
We gaan dieper in op de naam, het geslacht, de nationaliteit en de woonplaats
Dit volgens de openbare orde regeling
6.2.1 Voornaam
De voornaam is een vrije keuze. Er zijn enige beperkingen:
- De naam mag geen verwarring schepen
- Mag het kind niet schade
- Mag geen schade toe brengen aan derden
, De voornaam kan gewijzigd worden bij de ambtenaar bij de burgerlijke stand.
6.2.2 Familienaam
Vroegere regel: de familienaam van je vader
Regeling nu: de familie van ofwel de vader of de moeder en deze kunnen ook gemengd
worden. Volgens de wet moet elk kind van het gezin dezelfde familienaam dragen.
Je kan je familie wijzingen door volgende redenen:
- Om een belachelijke zelfs tot pestrijen
- Vreemd klinkende of integratieproblemen veroorzaken
6.2.3 Geslacht
Het geslacht van de persoon is het behoren tot hetzij de mannelijke, hetzij de vrouwelijke
sekse. Mensen die overtuigd zijn dat hun genderidentiteit niet overeenstemt met het
geslacht van bij de geboorte, kunnen hun geslachtsregistratie in hun geboorteakte laten
aanpassen.
6.2.4 Woonplaats
Burgerlijker woonplaats: de plaats waar het centrum van u belangen is bijvoorbeeld: de
kinderen gaan aan de kust naar school, en jij werkt daar
Plaats: de kust
De woonplaats in het burgerlijk is nooit noodzakelijk waar je ingeschreven bent in het
bevolkingsregister. Het is de plaats waar je vrijwilliger het centrum van je belangen hebt.
Gerechtelijke woonplaats: waar je ingeschreven bent, domicilie en waar je officiële
briefwisseling ontvangt.
Bijvoorbeeld: dagvaarding om voor een rechtbank te verschijnen
6.2.5 Nationaliteit
Je krijgt de nationaliteit toegekend van je ouders. Dit kan ook gemengde zijn.
De band die je met een bepaald land krijgt, waardoor een onderdaan van dat land wordt en
bepaalde rechten en plichten krijgt.
6.3 Bekwaamheid van de persoon
6.3.1 De feitelijke bekwaamheid
Je staat feitelijk in om bepaalde dingen te doen.
Bijvoorbeeld: autorijden, lezen, schrijvingen, …
6.3.2 De rechtsbekwaamheid
Bepaalde rechten en plichten in België, die de burgers moeten volgen. Dus in de meeste
gevallen is iedereen rechtsbekwaamheid. Met uitzonderingen:
- Vreemdelingen
- Mensen uit het gevang
6.3.3 De handelingsbekwaamheid
Je rechten en plichten zelfstandig uitvoeren, maar hier heb je 2 uitzonderingen:
- De minderjarige
- Bepaalde geest gestoorden bijvoorbeeld: gehandicapte
Deze groep wordt bescherm omdat zij de zwakkere partij zijn.
