Arteriële capillairen
: voorzien cellen v noodzakelijke voedingsstoffen in water
Veneuze capillairen
: zorgen voor heropname afvalstoffen en vocht vanuit intercellulaire ruimte
Uitwisselingen tssn bleodbaan en cellen gebeuren via interstitiële ruimte met
intersitiëel vocht dat lichaamscelen omgeeft en komen tot stand door drukverschillen
-> uitwisselingsvaten
Uitwisseling door semi-permeabel membraan van:
- Gassen
- Voedingstoffen
- Afvalstoffen
- Mineralen
- Vocht
(bloedcellen en grote moleculen bv. plasma- eiwitten gaan niet door capillairwand)
Capillairen zijn verbinding tssn arteriolen en venulen
Op bep plaatsen capillairen grooter en meer doorlatend -> sinusoïden
Door onvolledige wanden -> grotere lumen
Bloed stroomt langzamer en onder minder druk doorheen, enkel contact maken met
cellen buiten sinusoïdale want -> snellere uitwisseling bloed en weefsels
Capillarie druk / bloedruk in capillairnet
: druk die wordt uitgeoefend op capillairwanden
- Doorlaatbaar voor kleine ionen, voedsingstoffen, organische afvalstoffen, opgeloste
gassen, water
- Meeste v bovenstaande stoffen geabsorbeerd in capillairen
- Per dag 3,6l water en opgeloste stoffen door perifere weefsels stroomt en terecht in
lymfevaten dat in bloedsomloop uitmondt
Voortdurende verplaatsing, uitwisseling water en opgeloste stoffen vanuit capillairen door
lichaamsweefsels en terug naar bloedsomloop -> belangrijke rol bij homeostase
Oedeem
: ontstaat doordat er vocht gaat ophopen tssn celruimte in weefsels -> processen filtratie en
reabsorptie werken niet goed / afvoer v lymfen is verstoord
, Oorzaken:
- Hypertensie
- Te weinig eiwitten
- Beschadiging vaatwanden (eiwitten lekken in itnerstitiële ruimte )
- Insufficiëntie venen
- Lymfeoedeem na lymfeklierverwijdering
Verhoogde veneuze hydrostatische druk:
- Afknelling lidmaat door langdurig zitten
- Nierziekten
- Hartinsufficiëntie
Klein verschil tssn COD en CHD -> minder zuigkracht richting veneuze capillairen ->
weefselvocht blijft achter in interstitiële ruimte
Verminderde osmotische druk v plasma:
- Eiwitverlies bij nierziekten, ernstige brandwonden
- Eiwitarm dieet
- Leverinsufficiëntie (te weinig aanmaak eiwitten
Lagere COD -> minder zuigkracht -> weefselvocht blijft achter
- Hongeroedeem
: door tekort eiwitten vochtophoping buik
- Longoedeem
: vocht in alveolen gaat ophopen -> moeilijkere gasuitwisseling (difussie) -> problemen
saturaite
Functies uitwisseling in capillairen:
- Communicatie
: voortdurend contact tssn bloedplasma en intersitiële vloeistof -> zorgen voor
grootste deel volume v exttracellulaire vloeistof in lichaam
- Distributie
: versnelt transport voedingstoffen, hormonen, opgeloste gassen door weefsels
- Transport
: bevordert transport v onoplosbare vetten en weefseleiwitten die bloedcirculatie
niet kunnen binnegaan omdat ze niet door semi-permeabele capillairwand kunnen
- Afweer