2021-2022
ORTHOPEDAGOGIEK
DOCENT: VÉRONIQUE HENDRICKX
STEFIA VANDENHOVEN
KAREL DE GROTE HOGESCHOOL
Brusselstraat 45, 2000 Antwerpen
,
,1. Situering orthopedagogiek...................................................................................................3
1.1. De term ortho-ped-agogie-k................................................................................................3
1.2. Verhouding tussen pedagogiek en orthopedagogiek.......................................................5
1.3. Het doel en object van de orthopedagogiek.....................................................................7
1.4. Evolutie van de term POS in de hulpverlening..................................................................9
1.5. Evolutie van de term handicap en disability studies..........................................................9
1.6. Algemene en bijzondere orthopedagogiek......................................................................12
2. Stromingen in de orthopedagogiek....................................................................................13
2.1. Geesteswetenschappelijke stroming................................................................................13
2.1.1. Kernbegrippen.................................................................................................................13
2.1.2. Omschrijving....................................................................................................................13
2.1.3. Onderzoek........................................................................................................................15
2.1.4. Belangrijke denkers.........................................................................................................11
2.2. Empirisch-analytische stroming........................................................................................13
2.2.1. Kernbegrippen.................................................................................................................13
2.2.2. Omschrijving....................................................................................................................13
2.2.3. Onderzoek.......................................................................................................................15
2.2.4. Belangrijke denkers........................................................................................................15
2.3. Maatschappijkritische stroming........................................................................................17
2.3.1. Kernbegrippen.................................................................................................................17
2.3.2. Omschrijving....................................................................................................................17
2.3.3. Onderzoek.......................................................................................................................18
2.3.4. Belangrijke denkers........................................................................................................19
2.4. Besluit en samenvatting....................................................................................................22
2.5. Voorbeelden en toepassingen..........................................................................................22
3. De identiteit van de orthopedagogiek...............................................................................23
3.1. Naar een integratieve handelingsorthopedagogiek........................................................23
3.2. De orthopedagogiek als wetenschap..............................................................................23
3.2.1. De orthopedagogiek is een praktijkgerichte wetenschap...........................................23
3.2.2. De orthopedagogiek is een handelingswetenschap....................................................23
STEFIA VANDENHOVEN 1
, 3.2.3. De orthopedagogiek is een dynamische wetenschap.................................................25
3.2.4. De orthopedagogiek is een waardegeladen wetenschap...........................................25
3.2.5. De orthopedagogiek is een holistische wetenschap....................................................25
3.2.6. De orthopedagogiek is een ecologische wetenschap.................................................25
3.3. Orthopedagogische vakliteratuur....................................................................................25
3.4. Opleidingen in de orthopedagogiek................................................................................26
3.5. Het beroep van de professionele bachelor orthopedagogie.........................................26
4. Orthopedagogische aanpak: handelingsplanning............................................................27
4.1. Inleiding..............................................................................................................................27
4.2. De orthopedagogiek als handelingsgerichte wetenschap.............................................27
4.3. Terminologie.....................................................................................................................29
4.4. Handelingsplannings-proces............................................................................................30
4.4.1. POS/PLS...........................................................................................................................30
4.4.2. Diagnose.........................................................................................................................30
4.4.2.1. Beeldvorming...............................................................................................................31
4.4.2.2. Hulpvragen en ondersteuningsvragen.......................................................................31
4.4.2.3. Hypothese....................................................................................................................31
4.4.3. Plan – strategie...............................................................................................................33
4.4.3.1. Verkenning en ingreepmogelijkheden.......................................................................33
4.4.3.2. Prioriteiten bepalen....................................................................................................33
4.4.3.3. Doelstellingen..............................................................................................................33
4.4.3.4. Acties bepalen.............................................................................................................35
4.4.4. Uitvoeren........................................................................................................................35
4.4.5. Evalueren en bijsturen...................................................................................................35
4.5. Besluit handelingsplanning..............................................................................................36
4.6. Besluit orthopedagogisch denken en kijken...................................................................36
STEFIA VANDENHOVEN 2
ORTHOPEDAGOGIEK
DOCENT: VÉRONIQUE HENDRICKX
STEFIA VANDENHOVEN
KAREL DE GROTE HOGESCHOOL
Brusselstraat 45, 2000 Antwerpen
,
,1. Situering orthopedagogiek...................................................................................................3
1.1. De term ortho-ped-agogie-k................................................................................................3
1.2. Verhouding tussen pedagogiek en orthopedagogiek.......................................................5
1.3. Het doel en object van de orthopedagogiek.....................................................................7
1.4. Evolutie van de term POS in de hulpverlening..................................................................9
1.5. Evolutie van de term handicap en disability studies..........................................................9
1.6. Algemene en bijzondere orthopedagogiek......................................................................12
2. Stromingen in de orthopedagogiek....................................................................................13
2.1. Geesteswetenschappelijke stroming................................................................................13
2.1.1. Kernbegrippen.................................................................................................................13
2.1.2. Omschrijving....................................................................................................................13
2.1.3. Onderzoek........................................................................................................................15
2.1.4. Belangrijke denkers.........................................................................................................11
2.2. Empirisch-analytische stroming........................................................................................13
2.2.1. Kernbegrippen.................................................................................................................13
2.2.2. Omschrijving....................................................................................................................13
2.2.3. Onderzoek.......................................................................................................................15
2.2.4. Belangrijke denkers........................................................................................................15
2.3. Maatschappijkritische stroming........................................................................................17
2.3.1. Kernbegrippen.................................................................................................................17
2.3.2. Omschrijving....................................................................................................................17
2.3.3. Onderzoek.......................................................................................................................18
2.3.4. Belangrijke denkers........................................................................................................19
2.4. Besluit en samenvatting....................................................................................................22
2.5. Voorbeelden en toepassingen..........................................................................................22
3. De identiteit van de orthopedagogiek...............................................................................23
3.1. Naar een integratieve handelingsorthopedagogiek........................................................23
3.2. De orthopedagogiek als wetenschap..............................................................................23
3.2.1. De orthopedagogiek is een praktijkgerichte wetenschap...........................................23
3.2.2. De orthopedagogiek is een handelingswetenschap....................................................23
STEFIA VANDENHOVEN 1
, 3.2.3. De orthopedagogiek is een dynamische wetenschap.................................................25
3.2.4. De orthopedagogiek is een waardegeladen wetenschap...........................................25
3.2.5. De orthopedagogiek is een holistische wetenschap....................................................25
3.2.6. De orthopedagogiek is een ecologische wetenschap.................................................25
3.3. Orthopedagogische vakliteratuur....................................................................................25
3.4. Opleidingen in de orthopedagogiek................................................................................26
3.5. Het beroep van de professionele bachelor orthopedagogie.........................................26
4. Orthopedagogische aanpak: handelingsplanning............................................................27
4.1. Inleiding..............................................................................................................................27
4.2. De orthopedagogiek als handelingsgerichte wetenschap.............................................27
4.3. Terminologie.....................................................................................................................29
4.4. Handelingsplannings-proces............................................................................................30
4.4.1. POS/PLS...........................................................................................................................30
4.4.2. Diagnose.........................................................................................................................30
4.4.2.1. Beeldvorming...............................................................................................................31
4.4.2.2. Hulpvragen en ondersteuningsvragen.......................................................................31
4.4.2.3. Hypothese....................................................................................................................31
4.4.3. Plan – strategie...............................................................................................................33
4.4.3.1. Verkenning en ingreepmogelijkheden.......................................................................33
4.4.3.2. Prioriteiten bepalen....................................................................................................33
4.4.3.3. Doelstellingen..............................................................................................................33
4.4.3.4. Acties bepalen.............................................................................................................35
4.4.4. Uitvoeren........................................................................................................................35
4.4.5. Evalueren en bijsturen...................................................................................................35
4.5. Besluit handelingsplanning..............................................................................................36
4.6. Besluit orthopedagogisch denken en kijken...................................................................36
STEFIA VANDENHOVEN 2