Introductie
Fraude = het opzettelijk geven van een onjuiste voorstelling van zaken om hieruit wederrechtelijk
voordeel te verkrijgen.
• In het nieuws
• Op social media
• Bedrog als vermaak
Babbeltrucs zijn een vorm van fraude waarin de waarheid wordt verscholen.
Bedrog als verdienmodel
• Forensisch inkt onderzoek
o Kijken hoe oud de inkt is
o Kijken of de inkt van een bepaalde pen afkomstig is
• Dynamische onderzoeksmethode
o Vluchtige componenten nemen af in de loop van tijd
o Chromatografie en spectroscopie
o Invloeden van
▪ Samenstelling inkt
▪ Papiersoort
▪ Omstandigheden als temperatuur, luchtvochtigheid, licht
Stel de juiste vragen op het juiste moment. Iemand kan de aandacht afleiden van hetgeen wat echt
gebeurt. Wat je ziet of hoort, is niet altijd wat het echt is.
Bedrog als onderdeel van een stoornis
• Schizofrenie
• Anorexia
• Psceudololica fatastica
• Persoonlijkheidsstoornissen
• Verslavingsziekten
• Parafilieen
• Stemmingsstoornissen
• Psychopathie
Resumé
• Leugenachtigheid heeft vele vormen en motieven
• een succesvolle leugen betreft altijd een duo: iemand die bedriegt en iemand die het gelooft
• Wees je bewust van je eigen kracht maar ook zeker beperkingen in het taxeren van leugens,
en consulteer een collega om je blinde vlekken te laten toetsen
1
, • Er bestaan geen harde markers voor de detectie van leugenachtigheid, vertrouw dus niet op
stereotype opvattingen over de relatie tussen gedrag en leugens. Wel zijn er methoden om
te succeskans van leugens te verkleinen.
• Moedig iemand waarvan je vermoedt dat hij liegt aan om te praten. Zo kun je alternatieve
verklaringen voor zijn gedrag uitsluiten, en hoe meer hij vertelt hoe groter de kans dat hij
zich verraad door inconsistentie.
• Fraudeurs zijn manipulators, maar met manipuleren an sich is niets mis. Manipuleren van je
fraudeklanten over je vermogen tot detectie is prima preventie
Vormen van fraude
• Internetoplichting ≠ Cybercrime
Internetoplichting = online handelsplaats waar gebruikers geld ontvangen van een gebruiker, maar
producten niet leveren, nepproducten of kapotte producten leveren.
• Fraude in coronatijden
• Kluisrekeningfraude
• Emotiefraude
• Nigeriaanse brieven
• Kansspelen
• Online verkopen
Cybercrime = cybercriminaliteit of computercriminaliteit
• Misdaad gepleegd met ICT, gericht op ICT.
• Strafbare feit gepleegd met computer, smartphone, smartwatch of tablet (alles waar een
processor in zit).
• Voorbeelden zijn hacking, DDoS-aanvallen, ransomware, virussen, malware, enzovoort.
• Geen computer of internetaansluiting nodig om slachtoffer te worden. Manipulatie van
chips in telefoons en bankpassen, bedrijfssystemen, moderne auto’s en chipkaarten.
• Speciale apparatuur en software voor plegen en opsporing.
Acquisitiefraude = mass-marketing fraude
• Bedrijf doet zich voor als marketing bedrijf
• Product of dienst die niet wordt geleverd.
• Kosten in rekening gebracht voor zaken waar geen opdracht voor gegeven is.
• Spookfacturen (nooit geleverde diensten)(KvK of Belasting)
• Advertentiefraude
• Valse e-mails
• CEO fraude (CEO (nep) geeft opdracht aan eigen financiele afdeling om (snel) geld over te
maken)
• Spookfacturen, telefonische aquisitie, mass marketing fraude, domeinnaamfraude
2
, Beleggingsfraude
• Beloofde rendementen worden niet of slechts tijdelijk behaald
• Het aanbieden van een illegaal, vaak niet bestaand beleggingsproduct
• Ingelegde geld wordt niet (geheel) belegd
• Ingelegde geld wordt niet belegd in toegezegde aandelen(pakket)
• Boiler room fraude, recovery room fraude, binaire opties, cloned firms, ponzifraude
Faillissementsfraude
• Gepleegd voorafgaand, tijdens of door middel van het failliet gaan van een bedrijf.
• Inclusief het schenden van de informatieplicht jegens de curator.
• Schuldeisers worden op die manier benadeeld.
• Verwijtbare benadeling, faillissement met voorbedacht raden, bedrieglijke bankbreuk
Identiteitsfraude = Het opzettelijk (en) (wederrechtelijk of zonder toestemming) verkrijgen, toe-
eigenen, bezitten of creëren van valse identificatiemiddelen en het daarmee begaan van een
wederrechtelijke gedraging of met de intentie om daarmee een wederrechtelijke gedraging te
begaan.
• Identiteitsfraude is het opzettelijk misbruiken van identificatiemiddelen zoals
persoonsgegevens of identiteitspapieren met de bedoeling daarmee een strafbaar feit te
plegen.
• Kan ook digitaal
• Gebruik persoonsgegevens om
o Producten en diensten te krijgen op een andere naam
o Bankrekening te openen of creditcard aan te vragen
• Manieren waarop fraudeur zich een nieuwe identiteit aanmeten
o Daders creëren een nieuwe, valse identiteit
o Daders vervalsen hun eigen identiteitsgegevens
o Daders misbruiken de gegevens van iemand anders
Verzekeringsfraude = Het handelen met opzet een verzekeraar te misleiden om zichzelf ten
onrechte te bevoordelen. De fraudeur kan zowel bij het aangaan van een verzekering onjuiste
gegevens verstrekken als bij het claimen van een schade.
• Opzettelijk veroorzaken van schade, meer schade claimen dan er daadwerkelijk geleden is,
doen alsof er schade is geleden of de feiten verdraaien
Witwassen = Het uitvoeren van transacties om de herkomst van illegaal verkregen geld te
verbergen. Het gaat om geld afkomstig van criminele activiteiten zoals drugshandel, mensenhandel,
diefstal, sociale en fiscale fraude.
• Opzetwitwassen, eenvoudig opzetwitwassen, schuldwitwassen, eenvoudig schuldwitwassen,
gewoontewitwassen
Zorgfraude = partijen die zich onregelmatig gelden toe eigenen die bedoeld zijn voor de behandeling
van een patiënt.
• Persoonsgebonden budget
• Door artsen, paramedici en ziekenhuizen niet uitgevoerde (of op andere wijze opgevoerde)
behandelingen, die toch in rekening worden gebracht
3
Fraude = het opzettelijk geven van een onjuiste voorstelling van zaken om hieruit wederrechtelijk
voordeel te verkrijgen.
• In het nieuws
• Op social media
• Bedrog als vermaak
Babbeltrucs zijn een vorm van fraude waarin de waarheid wordt verscholen.
Bedrog als verdienmodel
• Forensisch inkt onderzoek
o Kijken hoe oud de inkt is
o Kijken of de inkt van een bepaalde pen afkomstig is
• Dynamische onderzoeksmethode
o Vluchtige componenten nemen af in de loop van tijd
o Chromatografie en spectroscopie
o Invloeden van
▪ Samenstelling inkt
▪ Papiersoort
▪ Omstandigheden als temperatuur, luchtvochtigheid, licht
Stel de juiste vragen op het juiste moment. Iemand kan de aandacht afleiden van hetgeen wat echt
gebeurt. Wat je ziet of hoort, is niet altijd wat het echt is.
Bedrog als onderdeel van een stoornis
• Schizofrenie
• Anorexia
• Psceudololica fatastica
• Persoonlijkheidsstoornissen
• Verslavingsziekten
• Parafilieen
• Stemmingsstoornissen
• Psychopathie
Resumé
• Leugenachtigheid heeft vele vormen en motieven
• een succesvolle leugen betreft altijd een duo: iemand die bedriegt en iemand die het gelooft
• Wees je bewust van je eigen kracht maar ook zeker beperkingen in het taxeren van leugens,
en consulteer een collega om je blinde vlekken te laten toetsen
1
, • Er bestaan geen harde markers voor de detectie van leugenachtigheid, vertrouw dus niet op
stereotype opvattingen over de relatie tussen gedrag en leugens. Wel zijn er methoden om
te succeskans van leugens te verkleinen.
• Moedig iemand waarvan je vermoedt dat hij liegt aan om te praten. Zo kun je alternatieve
verklaringen voor zijn gedrag uitsluiten, en hoe meer hij vertelt hoe groter de kans dat hij
zich verraad door inconsistentie.
• Fraudeurs zijn manipulators, maar met manipuleren an sich is niets mis. Manipuleren van je
fraudeklanten over je vermogen tot detectie is prima preventie
Vormen van fraude
• Internetoplichting ≠ Cybercrime
Internetoplichting = online handelsplaats waar gebruikers geld ontvangen van een gebruiker, maar
producten niet leveren, nepproducten of kapotte producten leveren.
• Fraude in coronatijden
• Kluisrekeningfraude
• Emotiefraude
• Nigeriaanse brieven
• Kansspelen
• Online verkopen
Cybercrime = cybercriminaliteit of computercriminaliteit
• Misdaad gepleegd met ICT, gericht op ICT.
• Strafbare feit gepleegd met computer, smartphone, smartwatch of tablet (alles waar een
processor in zit).
• Voorbeelden zijn hacking, DDoS-aanvallen, ransomware, virussen, malware, enzovoort.
• Geen computer of internetaansluiting nodig om slachtoffer te worden. Manipulatie van
chips in telefoons en bankpassen, bedrijfssystemen, moderne auto’s en chipkaarten.
• Speciale apparatuur en software voor plegen en opsporing.
Acquisitiefraude = mass-marketing fraude
• Bedrijf doet zich voor als marketing bedrijf
• Product of dienst die niet wordt geleverd.
• Kosten in rekening gebracht voor zaken waar geen opdracht voor gegeven is.
• Spookfacturen (nooit geleverde diensten)(KvK of Belasting)
• Advertentiefraude
• Valse e-mails
• CEO fraude (CEO (nep) geeft opdracht aan eigen financiele afdeling om (snel) geld over te
maken)
• Spookfacturen, telefonische aquisitie, mass marketing fraude, domeinnaamfraude
2
, Beleggingsfraude
• Beloofde rendementen worden niet of slechts tijdelijk behaald
• Het aanbieden van een illegaal, vaak niet bestaand beleggingsproduct
• Ingelegde geld wordt niet (geheel) belegd
• Ingelegde geld wordt niet belegd in toegezegde aandelen(pakket)
• Boiler room fraude, recovery room fraude, binaire opties, cloned firms, ponzifraude
Faillissementsfraude
• Gepleegd voorafgaand, tijdens of door middel van het failliet gaan van een bedrijf.
• Inclusief het schenden van de informatieplicht jegens de curator.
• Schuldeisers worden op die manier benadeeld.
• Verwijtbare benadeling, faillissement met voorbedacht raden, bedrieglijke bankbreuk
Identiteitsfraude = Het opzettelijk (en) (wederrechtelijk of zonder toestemming) verkrijgen, toe-
eigenen, bezitten of creëren van valse identificatiemiddelen en het daarmee begaan van een
wederrechtelijke gedraging of met de intentie om daarmee een wederrechtelijke gedraging te
begaan.
• Identiteitsfraude is het opzettelijk misbruiken van identificatiemiddelen zoals
persoonsgegevens of identiteitspapieren met de bedoeling daarmee een strafbaar feit te
plegen.
• Kan ook digitaal
• Gebruik persoonsgegevens om
o Producten en diensten te krijgen op een andere naam
o Bankrekening te openen of creditcard aan te vragen
• Manieren waarop fraudeur zich een nieuwe identiteit aanmeten
o Daders creëren een nieuwe, valse identiteit
o Daders vervalsen hun eigen identiteitsgegevens
o Daders misbruiken de gegevens van iemand anders
Verzekeringsfraude = Het handelen met opzet een verzekeraar te misleiden om zichzelf ten
onrechte te bevoordelen. De fraudeur kan zowel bij het aangaan van een verzekering onjuiste
gegevens verstrekken als bij het claimen van een schade.
• Opzettelijk veroorzaken van schade, meer schade claimen dan er daadwerkelijk geleden is,
doen alsof er schade is geleden of de feiten verdraaien
Witwassen = Het uitvoeren van transacties om de herkomst van illegaal verkregen geld te
verbergen. Het gaat om geld afkomstig van criminele activiteiten zoals drugshandel, mensenhandel,
diefstal, sociale en fiscale fraude.
• Opzetwitwassen, eenvoudig opzetwitwassen, schuldwitwassen, eenvoudig schuldwitwassen,
gewoontewitwassen
Zorgfraude = partijen die zich onregelmatig gelden toe eigenen die bedoeld zijn voor de behandeling
van een patiënt.
• Persoonsgebonden budget
• Door artsen, paramedici en ziekenhuizen niet uitgevoerde (of op andere wijze opgevoerde)
behandelingen, die toch in rekening worden gebracht
3
