Stoornis Definitie Risicogroep/ Behandelmethoden
symptomen
Psychische stoornis Het geheel van - -
afwijkende emoties,
gedachten of
gedragspatronen dat
wordt gekenmerkt
door onder andere
een storing in het
functioneren en
(persoonlijk) lijden.
Aanpassingsstoornis Ongepaste reactie op - -
een duidelijke
stressor, die zich
kenmerkt door
belemmeringen in het
functioneren of
emotionele distress
die groter is dan
verwacht mag
worden.
Traumatische Gaat over de manier - -
stresstoornis waarop mensen
omgaan met
traumatische
gebeurtenissen.
Acute stresstoornis Reactie op een - Cognitieve
traumatische stress gedragstherapie,
die optreed in de geleidelijke
maand na blootstelling,
blootstelling aan een cognitieve
traumatische herstructurering en
gebeurtenis. EMDR.
Maladaptief
gedragspatroon
gedurende 3 dagen-
maand na
traumatische
gebeurtenis.
Posttraumatische Langdurige ongepaste Vrouwen 2x zo vaak last Cognitieve
stresstoornis (PTSS) reactie op een van PTSS gedragstherapie,
traumatische geleidelijke
gebeurtenis. blootstelling,
Maladaptief cognitieve
gedragspatroon herstructurering en
langer dan een EMDR.
maand na de
traumatische
gebeurtenis.
Paniekstoornis Angststoornis die zich Cognitieve therapie,
kenmerkt door antidepressiva,
, terugkerende ademhalingstraining
episodes van angst of en zelfwaarneming.
paniek.
Specifieke fobie Fobie voor een Ontstaat meestal in de Systematische
specifiek object of kindertijd desensitisatie,
situatie geleidelijke
blootstelling,
flooding, virtuele
therapie, cognitieve
herstructurering en
medicatie.
Sociale angststoornis Buitensporige, Ontstaat meestal in de Systematische
(sociale fobie) irrationele vrees voor kindertijd/adolescentie desensitisatie,
sociale en komt meer voor bij geleidelijke
interacties/situaties. vrouwen dan bij blootstelling,
mannen. flooding, virtuele
therapie, cognitieve
herstructurering en
medicatie.
Agorafobie Buitensporige, Ontstaat meestal in de Systematische
irrationele vrees voor late adolescentie/vroege desensitisatie,
openbare ruimten. volwassenheid en komt geleidelijke
vaker voor bij vrouwen blootstelling,
dan bij mannen. flooding, virtuele
therapie, cognitieve
herstructurering en
medicatie.
Obsessief- Angststoornis die zich Ontstaat meestal in de Cognitieve
compulsieve stoornis kenmerkt door adolescentie, vroege gedragstherapie
(OCD) terugkerende volwassenheid of soms Responspreventie en
obsessies, dwang in de vroege jeugd. antidepressiva type
(compulsies) of SSRI.
beiden.
Morfodysforie Somatische stoornis - Cognitieve
die zich kenmerkt gedragstherapie,
door een obsessie responspreventie,
met een imaginair of blootstelling en
sterk overdreven cognitieve
(vermeend) defect in herstructurering.
het uiterlijk.
Verzamelstoornis Onbeheersbaar en Cognitieve
dwangmatig gedragstherapie
nutteloze bezittingen
bewaren.
Gegeneraliseerde Angststoornis die zich Cognitieve
angststoornis kenmerkt door een gedragstherapie,
constant gevoel van antidepressiva.
onrust, nare
voorgevoelens en een
verhoogde staat van
lichamelijk arousal.
, Depressieve episode 1 of meer episoden Vrouwen 2x zoveel kans Cognitieve
(stoornis) van depressie zonder op depressie. Depressie gedragstherapie,
geschiedenis van uit zich meestal tussen elektroconvulsieve
manische of het 25e en 35e therapie (ECT),
hypomane episoden levensjaar. interpersoonlijke
die niet door een psychotherapie en
middel zijn opgewekt. antidepressiva.
Dysthyme stoornis Een patroon van
(persisterende matige depressie die
stoornis of chronische langere tijd aanhoudt.
depressie)
Premenstruele Mensen met een
stemmingsstoornis baarmoeder kunnen
(PMSS) voorafgaand of
rondom de
menstruatie last
hebben van
stemmingswisselinge
n of episoden van
somberheid.
Premenstrueel Groep lichamelijke en
syndroom (PMS) aan stemming
gerelateerde
symptomen tijdens
de premenstruele
periode.
Bipolaire stoornis Periode van Ontstaat meestal in de Cognitieve
wisselingen van jongvolwassenheid. psychotherapie,
stemming, energie en Type 1 begint bij psycho-educatie,
activiteitniveau mannen vaak met een lithiumcarbonaat of
tussen manie en manische episode en bij stemmingsstabilisato
depressie. Soms zijn vrouwen met een ren.
er tussenliggende depressieve periode.
perioden waarin de
stemming normaal is.
Cyclothyme stemming Een chronische Ontstaat meestal in de
(stoornis) stemmingsstoornis late adolescentie of
van vele hypomane vroege volwassenheid.
episoden en veel Meestal heeft iemand
episoden van minstens 2 jaar last van
depressieve de episoden.
stemmingen of verlies
van belangstelling of
plezier. Maar niet zo
ernstig dat het
voldoet aan een
depressieve episode
Seizoensgebonden Een specifieke Gaat gepaard met Lichttherapie,
depressie (SGD) stemmingsstoornis overmatig cognitieve
waarbij episoden van alcoholgebruik en gedragstherapie en
ernstige depressie ontstaat meestal in de antidepressiva.
symptomen
Psychische stoornis Het geheel van - -
afwijkende emoties,
gedachten of
gedragspatronen dat
wordt gekenmerkt
door onder andere
een storing in het
functioneren en
(persoonlijk) lijden.
Aanpassingsstoornis Ongepaste reactie op - -
een duidelijke
stressor, die zich
kenmerkt door
belemmeringen in het
functioneren of
emotionele distress
die groter is dan
verwacht mag
worden.
Traumatische Gaat over de manier - -
stresstoornis waarop mensen
omgaan met
traumatische
gebeurtenissen.
Acute stresstoornis Reactie op een - Cognitieve
traumatische stress gedragstherapie,
die optreed in de geleidelijke
maand na blootstelling,
blootstelling aan een cognitieve
traumatische herstructurering en
gebeurtenis. EMDR.
Maladaptief
gedragspatroon
gedurende 3 dagen-
maand na
traumatische
gebeurtenis.
Posttraumatische Langdurige ongepaste Vrouwen 2x zo vaak last Cognitieve
stresstoornis (PTSS) reactie op een van PTSS gedragstherapie,
traumatische geleidelijke
gebeurtenis. blootstelling,
Maladaptief cognitieve
gedragspatroon herstructurering en
langer dan een EMDR.
maand na de
traumatische
gebeurtenis.
Paniekstoornis Angststoornis die zich Cognitieve therapie,
kenmerkt door antidepressiva,
, terugkerende ademhalingstraining
episodes van angst of en zelfwaarneming.
paniek.
Specifieke fobie Fobie voor een Ontstaat meestal in de Systematische
specifiek object of kindertijd desensitisatie,
situatie geleidelijke
blootstelling,
flooding, virtuele
therapie, cognitieve
herstructurering en
medicatie.
Sociale angststoornis Buitensporige, Ontstaat meestal in de Systematische
(sociale fobie) irrationele vrees voor kindertijd/adolescentie desensitisatie,
sociale en komt meer voor bij geleidelijke
interacties/situaties. vrouwen dan bij blootstelling,
mannen. flooding, virtuele
therapie, cognitieve
herstructurering en
medicatie.
Agorafobie Buitensporige, Ontstaat meestal in de Systematische
irrationele vrees voor late adolescentie/vroege desensitisatie,
openbare ruimten. volwassenheid en komt geleidelijke
vaker voor bij vrouwen blootstelling,
dan bij mannen. flooding, virtuele
therapie, cognitieve
herstructurering en
medicatie.
Obsessief- Angststoornis die zich Ontstaat meestal in de Cognitieve
compulsieve stoornis kenmerkt door adolescentie, vroege gedragstherapie
(OCD) terugkerende volwassenheid of soms Responspreventie en
obsessies, dwang in de vroege jeugd. antidepressiva type
(compulsies) of SSRI.
beiden.
Morfodysforie Somatische stoornis - Cognitieve
die zich kenmerkt gedragstherapie,
door een obsessie responspreventie,
met een imaginair of blootstelling en
sterk overdreven cognitieve
(vermeend) defect in herstructurering.
het uiterlijk.
Verzamelstoornis Onbeheersbaar en Cognitieve
dwangmatig gedragstherapie
nutteloze bezittingen
bewaren.
Gegeneraliseerde Angststoornis die zich Cognitieve
angststoornis kenmerkt door een gedragstherapie,
constant gevoel van antidepressiva.
onrust, nare
voorgevoelens en een
verhoogde staat van
lichamelijk arousal.
, Depressieve episode 1 of meer episoden Vrouwen 2x zoveel kans Cognitieve
(stoornis) van depressie zonder op depressie. Depressie gedragstherapie,
geschiedenis van uit zich meestal tussen elektroconvulsieve
manische of het 25e en 35e therapie (ECT),
hypomane episoden levensjaar. interpersoonlijke
die niet door een psychotherapie en
middel zijn opgewekt. antidepressiva.
Dysthyme stoornis Een patroon van
(persisterende matige depressie die
stoornis of chronische langere tijd aanhoudt.
depressie)
Premenstruele Mensen met een
stemmingsstoornis baarmoeder kunnen
(PMSS) voorafgaand of
rondom de
menstruatie last
hebben van
stemmingswisselinge
n of episoden van
somberheid.
Premenstrueel Groep lichamelijke en
syndroom (PMS) aan stemming
gerelateerde
symptomen tijdens
de premenstruele
periode.
Bipolaire stoornis Periode van Ontstaat meestal in de Cognitieve
wisselingen van jongvolwassenheid. psychotherapie,
stemming, energie en Type 1 begint bij psycho-educatie,
activiteitniveau mannen vaak met een lithiumcarbonaat of
tussen manie en manische episode en bij stemmingsstabilisato
depressie. Soms zijn vrouwen met een ren.
er tussenliggende depressieve periode.
perioden waarin de
stemming normaal is.
Cyclothyme stemming Een chronische Ontstaat meestal in de
(stoornis) stemmingsstoornis late adolescentie of
van vele hypomane vroege volwassenheid.
episoden en veel Meestal heeft iemand
episoden van minstens 2 jaar last van
depressieve de episoden.
stemmingen of verlies
van belangstelling of
plezier. Maar niet zo
ernstig dat het
voldoet aan een
depressieve episode
Seizoensgebonden Een specifieke Gaat gepaard met Lichttherapie,
depressie (SGD) stemmingsstoornis overmatig cognitieve
waarbij episoden van alcoholgebruik en gedragstherapie en
ernstige depressie ontstaat meestal in de antidepressiva.
