Architectuurtheorie
2BA-AR sem.2: 2021-2022, Koenraad VAN CLEEMPOEL
THEMA 5: DE TOEKOMST VAN HET VERLEDEN: HERBESTEMMING ALS EEN NIEUW
PARADIGMA
Inhoud
Belangrijkste discussiepunten ................................................................................................................ 2
Hergebruik ............................................................................................................................................. 2
PROJECTEN ......................................................................................................................................... 2
TEKSTEN ............................................................................................................................................. 4
Defenities – referentiekader – historische dimensies ............................................................................ 5
• Adaptief hergebruik.................................................................................................................... 5
• Arch. vs erfgoed doorheen de tijd .............................................................................................. 5
− 19e eeuw ................................................................................................................................. 5
− Eerste helft 20e eeuw ............................................................................................................. 6
− Tweede helft 20e eeuw ........................................................................................................... 6
Strategieën ............................................................................................................................................. 7
• Geheugen als een ontwerpstudio............................................................................................... 7
PROJECTEN ..................................................................................................................................... 7
• Ruïne & Spolia ............................................................................................................................ 8
PROJECTEN ..................................................................................................................................... 8
• Aemulatio & kopie .................................................................................................................... 10
− Charter v. Venetië - 1964 ...................................................................................................... 10
PROJECTEN ................................................................................................................................... 10
• Façadisme ................................................................................................................................. 12
PROJECTEN ................................................................................................................................... 12
• Geheugen & vertaling (omstreden erfgoed)............................................................................. 13
− Memory and place – place and memory .............................................................................. 13
PROJECTEN ................................................................................................................................... 13
Amber Severens Pagina 1 van 15
, Belangrijkste discussiepunten
1. Verschuiving v. conservering n. adaptief hergebruik - werken met het bestaande
− Vroeger: conserveren v. geb.
= het in goede staat houden
− Nu: werken MET het bestaande
2. Vormgevende benadering v. erfgoed – creative act
3. De rol van geschiedenis in het ontwerpproces
− Arch.gesch. gebruiken als inspiratie
4. Kunnen we onderhandelen met herinneringen als we sites ‘vertalen’ in een proces van
adaptief hergebruik?
− Kunnen we herinneringen aan een plek mee ‘vertalen’ wanneer we die plek omvormen
naar iets nieuws?
− Immaterieel aspect bij hergebruik: geheugen v. gebouwen --> ook vertalen
5. Kunnen we vocabulaire en methodes uit andere vakgebieden lenen om de opkomende theorie
van adaptie te verrijken?
− Kunnen we uit andere vakgebieden leren om beter om te gaan met herbestemmingen?
Hergebruik
PROJECTEN
LIBRARY OF ESCUELAS PIAS − Barokke kerk
Madrid, Spanje − Nieuw programma:
1729 uniefbib
2001 herbestemming − Geest v. plek behouden
51N4E - C-MINE − Geslaagd vb. adaptief
Genk hergebruik
2010 herbestemming − Respect erfgoedwaarden
− + nieuwe functies:
2 auditoria
− Bewaren arch. erfgoed
≠ enkel taak architect
> Maakt vertaling v.
ideeën
> Materiële &
immateriële
vertalingen!
− Landsch. mee in vertaling
nemen
--> ook nieuwe
bestemming
Amber Severens Pagina 2 van 15
2BA-AR sem.2: 2021-2022, Koenraad VAN CLEEMPOEL
THEMA 5: DE TOEKOMST VAN HET VERLEDEN: HERBESTEMMING ALS EEN NIEUW
PARADIGMA
Inhoud
Belangrijkste discussiepunten ................................................................................................................ 2
Hergebruik ............................................................................................................................................. 2
PROJECTEN ......................................................................................................................................... 2
TEKSTEN ............................................................................................................................................. 4
Defenities – referentiekader – historische dimensies ............................................................................ 5
• Adaptief hergebruik.................................................................................................................... 5
• Arch. vs erfgoed doorheen de tijd .............................................................................................. 5
− 19e eeuw ................................................................................................................................. 5
− Eerste helft 20e eeuw ............................................................................................................. 6
− Tweede helft 20e eeuw ........................................................................................................... 6
Strategieën ............................................................................................................................................. 7
• Geheugen als een ontwerpstudio............................................................................................... 7
PROJECTEN ..................................................................................................................................... 7
• Ruïne & Spolia ............................................................................................................................ 8
PROJECTEN ..................................................................................................................................... 8
• Aemulatio & kopie .................................................................................................................... 10
− Charter v. Venetië - 1964 ...................................................................................................... 10
PROJECTEN ................................................................................................................................... 10
• Façadisme ................................................................................................................................. 12
PROJECTEN ................................................................................................................................... 12
• Geheugen & vertaling (omstreden erfgoed)............................................................................. 13
− Memory and place – place and memory .............................................................................. 13
PROJECTEN ................................................................................................................................... 13
Amber Severens Pagina 1 van 15
, Belangrijkste discussiepunten
1. Verschuiving v. conservering n. adaptief hergebruik - werken met het bestaande
− Vroeger: conserveren v. geb.
= het in goede staat houden
− Nu: werken MET het bestaande
2. Vormgevende benadering v. erfgoed – creative act
3. De rol van geschiedenis in het ontwerpproces
− Arch.gesch. gebruiken als inspiratie
4. Kunnen we onderhandelen met herinneringen als we sites ‘vertalen’ in een proces van
adaptief hergebruik?
− Kunnen we herinneringen aan een plek mee ‘vertalen’ wanneer we die plek omvormen
naar iets nieuws?
− Immaterieel aspect bij hergebruik: geheugen v. gebouwen --> ook vertalen
5. Kunnen we vocabulaire en methodes uit andere vakgebieden lenen om de opkomende theorie
van adaptie te verrijken?
− Kunnen we uit andere vakgebieden leren om beter om te gaan met herbestemmingen?
Hergebruik
PROJECTEN
LIBRARY OF ESCUELAS PIAS − Barokke kerk
Madrid, Spanje − Nieuw programma:
1729 uniefbib
2001 herbestemming − Geest v. plek behouden
51N4E - C-MINE − Geslaagd vb. adaptief
Genk hergebruik
2010 herbestemming − Respect erfgoedwaarden
− + nieuwe functies:
2 auditoria
− Bewaren arch. erfgoed
≠ enkel taak architect
> Maakt vertaling v.
ideeën
> Materiële &
immateriële
vertalingen!
− Landsch. mee in vertaling
nemen
--> ook nieuwe
bestemming
Amber Severens Pagina 2 van 15
