DEEL 1: Hoe kleuters leren
HOE KLEUTERS LEREN
Als we inzicht hebben in het ontwikkelingsproces van kleuters en in de
ondersteunde sociaal emotionele factoren, dan kunnen we ons
kleuteronderwijs daarop afstemmen
Ontwikkelproces + emotionele factoren
HET ONTWIKKELINGSPROCES
Ontwikkelingsproces: hoe zijn kinderen aan het ontwikkelen? Welke
stappen zetten ze allemaal? Hoe kan ik daarop afstemmen?
Je kunt wel ontwikkeling stimuleren en voorwaarden scheppen om
ontwikkeling te laten plaatsvinden, maar het moet het zelf doen.
DE LEERKRACHT ALS BEGELEIDER
SLECHT Comfort zone = als er geen
uitdaging is vinden ze het te saai
SLECHT Chaos zone= als het te moeilijk
wordt is er angst
GOED: Learning zone = blijven binnen
leerzone, niet teveel aanbieden maar ook
niet te weinig, zorg voor voldoende
uitdaging
Hoe kan ik bij elk kind in de learning zone blijven? Observeren kind!!
KINDVOLGSYSTEEM + DIFFERIENTEREN
constructivistische visie + programmagerichte visie
Observaties bijhouden, registreren
KLEUTERS SPELEN
Spelen bevordert creativiteit, zelfstandigheid, initiatief nemen,
problemen oplossen, plannen maken en uitvoeren, fantasie, het leren
kennen van de wereld, …. Kortom de ontwikkeling
Bij overgang 1ste llj: grote breuk
Kleuters leren op incidentele manier maar groeien naar
intentioneel leren (1llj)
, - In welke mate moeten ze werken
- In welke mate mogen ze nog spelen
- Moet het lager onderwijs meer gericht zijn op kleuteronderwijs?
TAAKGERICHTHEID
Oudste kleuters tonen meer taakgerichtheid
- Gerichter taak maken
- Groeien naar taakgerichtheid
- Hoe kan ik dat tot een goed einde brengen?
- Belangrijk voor eerste llj
INNERLIJK SPREKEN
- Nadenken over hoe ik iets kan aanpakken: wat ik ga doen, hoe ga ik
het doen,.. (zeggen in zichzelf)
- Bij jongste: doen wat lkr zeggen
- Belangrijk voor eerste llj
LUISTEREN NAAR ABSTRACTIES
- Bij jonge kleuters: concrete dingen (pictogrammen,
materialen..)gebruiken als je iets uitlegt, instructies geeft
- Bij oudere kleuters: iets minder nood aan concrete dingen luisteren
naar woorden, opdrachten, keuzes maken mentale voorstelling van
die zaken
- - Belangrijk voor eerste llj
‘Gerichte aandacht voor ontw. mogelijkheden en beperkingen van
kinderen geven richting aan didactische handelen van lkr’
constructivistiche visie: ik volg kind, ik kijk hoe ze ontwikkelen, vanuit dat
weet ik hoe ik moet handelen
Ontwikkelingspsychologie en didactiek: onlosmakend met elkaar
verbonden
(hfst 4 + 5) Ontwikkelingspsychologie om te weten waar kind zit in ontw +
didactiek: weten hoe je verdere stappen moet zetten
SOCIAAL EMOTIONELE FACTOREN:
positief zelfbeeld
1
,kleuters die positieve en succeservaringen hebben zullen een positief
zelfbeeld opbouwen. Dit positief zelfbeeld zal toekomstige prestaties
positief beïnvloeden
Belangrijk dat leerkracht ondersteuning biedt in de ontwikkeling van het
zelfbeeld van kinderen.
Welbevinden, betrokkenheid
Men gaat ervan uit dat een volgehouden mentale activiteit aanleiding kan
geven tot optimaal leren en fundamenteel leren
Mogelijkheden bieden om te kunnen leren uit ervaringen
De ervaringsgerichte houding vinden we terug op verschillende vlakken:
o Op vlak van communicatie
o Op vlak van aanbieden van leer- en ontwikkelingsmateriaal
o Op vlak van respecteren van de wil van het kind
Zorg voor kinderen
Aandachtspunten opgesomd waarmee leerkrachten kunnen rekening
houden:
o Intresse tonen in het algemaan welzijn van de kinderen
o Sociale vaardigheden aanleren
o Structuur aanbieden
o Duidelijke regels opstellen
o Controle afgeven
‘Gerichte aandacht voor ontw. mogelijkheden en beperkingen van
kinderen geven richting aan didactische handelen van lkr’
constructivistiche visie: ik volg kind, ik kijk hoe ze ontwikkelen, vanuit dat
weet ik hoe ik moet handelen
Ontwikkelingspsychologie en didactiek: onlosmakend met elkaar
verbonden
(hfst 4 + 5) Ontwikkelingspsychologie om te weten waar kind zit in ontw +
didactiek: weten hoe je verdere stappen moet zetten .
, DEEL 2: Pedagogisch handelen
Link met hoofdstukken
Om tot ontwikkeling te kunnen komen: volgen ontw. proces + aandacht
voor sociale-emotioenele factoren (voorwaarden) (hfst1)
- Positief zelfbeeld
- Betrokkenheid/welbevinden
- Mogelijkheden bieden om te leren uit ervaringen
- Zorg voor kinderen (hfst 3)
Hoe komen we kinderen met een speciefieke zorgvraag op het spoor?
- Intiutieve kennis van de kleuter
- KINDVOLGSYSTEEM (hfst 4)
Hoe werken we aan een zorgbrede aanpak? (hfst 3)
- PEDAGOGISCH HANDELEN
- Differentieren
Schoolrijpheid is een proces waar kind, ouder en lkr betrokken zijn: (hfst 7)
- Pedagogisch en didactisch begeleiden
- zelfsturing stimuleren: autonomie stimuleren
Situering van hoofdstuk in EGO
AANPAK EFFECT
context PROCES doelen
principes output
AANPAK PROCES EFFECT
- Rijke leeromgeving Welbevinden/ - Gave emotionele ontw.
- ruimte voor initiatief betrokkenheid - Exploratiedrang
- positief klimaat - Competenties
- leerkrachtenstijl - verbondenheid
Bij pedagogisch handelen zitten we bij AANPAK: leerkrachtenstijl!
PEDAGOGISCHE RELATIE
HOE KLEUTERS LEREN
Als we inzicht hebben in het ontwikkelingsproces van kleuters en in de
ondersteunde sociaal emotionele factoren, dan kunnen we ons
kleuteronderwijs daarop afstemmen
Ontwikkelproces + emotionele factoren
HET ONTWIKKELINGSPROCES
Ontwikkelingsproces: hoe zijn kinderen aan het ontwikkelen? Welke
stappen zetten ze allemaal? Hoe kan ik daarop afstemmen?
Je kunt wel ontwikkeling stimuleren en voorwaarden scheppen om
ontwikkeling te laten plaatsvinden, maar het moet het zelf doen.
DE LEERKRACHT ALS BEGELEIDER
SLECHT Comfort zone = als er geen
uitdaging is vinden ze het te saai
SLECHT Chaos zone= als het te moeilijk
wordt is er angst
GOED: Learning zone = blijven binnen
leerzone, niet teveel aanbieden maar ook
niet te weinig, zorg voor voldoende
uitdaging
Hoe kan ik bij elk kind in de learning zone blijven? Observeren kind!!
KINDVOLGSYSTEEM + DIFFERIENTEREN
constructivistische visie + programmagerichte visie
Observaties bijhouden, registreren
KLEUTERS SPELEN
Spelen bevordert creativiteit, zelfstandigheid, initiatief nemen,
problemen oplossen, plannen maken en uitvoeren, fantasie, het leren
kennen van de wereld, …. Kortom de ontwikkeling
Bij overgang 1ste llj: grote breuk
Kleuters leren op incidentele manier maar groeien naar
intentioneel leren (1llj)
, - In welke mate moeten ze werken
- In welke mate mogen ze nog spelen
- Moet het lager onderwijs meer gericht zijn op kleuteronderwijs?
TAAKGERICHTHEID
Oudste kleuters tonen meer taakgerichtheid
- Gerichter taak maken
- Groeien naar taakgerichtheid
- Hoe kan ik dat tot een goed einde brengen?
- Belangrijk voor eerste llj
INNERLIJK SPREKEN
- Nadenken over hoe ik iets kan aanpakken: wat ik ga doen, hoe ga ik
het doen,.. (zeggen in zichzelf)
- Bij jongste: doen wat lkr zeggen
- Belangrijk voor eerste llj
LUISTEREN NAAR ABSTRACTIES
- Bij jonge kleuters: concrete dingen (pictogrammen,
materialen..)gebruiken als je iets uitlegt, instructies geeft
- Bij oudere kleuters: iets minder nood aan concrete dingen luisteren
naar woorden, opdrachten, keuzes maken mentale voorstelling van
die zaken
- - Belangrijk voor eerste llj
‘Gerichte aandacht voor ontw. mogelijkheden en beperkingen van
kinderen geven richting aan didactische handelen van lkr’
constructivistiche visie: ik volg kind, ik kijk hoe ze ontwikkelen, vanuit dat
weet ik hoe ik moet handelen
Ontwikkelingspsychologie en didactiek: onlosmakend met elkaar
verbonden
(hfst 4 + 5) Ontwikkelingspsychologie om te weten waar kind zit in ontw +
didactiek: weten hoe je verdere stappen moet zetten
SOCIAAL EMOTIONELE FACTOREN:
positief zelfbeeld
1
,kleuters die positieve en succeservaringen hebben zullen een positief
zelfbeeld opbouwen. Dit positief zelfbeeld zal toekomstige prestaties
positief beïnvloeden
Belangrijk dat leerkracht ondersteuning biedt in de ontwikkeling van het
zelfbeeld van kinderen.
Welbevinden, betrokkenheid
Men gaat ervan uit dat een volgehouden mentale activiteit aanleiding kan
geven tot optimaal leren en fundamenteel leren
Mogelijkheden bieden om te kunnen leren uit ervaringen
De ervaringsgerichte houding vinden we terug op verschillende vlakken:
o Op vlak van communicatie
o Op vlak van aanbieden van leer- en ontwikkelingsmateriaal
o Op vlak van respecteren van de wil van het kind
Zorg voor kinderen
Aandachtspunten opgesomd waarmee leerkrachten kunnen rekening
houden:
o Intresse tonen in het algemaan welzijn van de kinderen
o Sociale vaardigheden aanleren
o Structuur aanbieden
o Duidelijke regels opstellen
o Controle afgeven
‘Gerichte aandacht voor ontw. mogelijkheden en beperkingen van
kinderen geven richting aan didactische handelen van lkr’
constructivistiche visie: ik volg kind, ik kijk hoe ze ontwikkelen, vanuit dat
weet ik hoe ik moet handelen
Ontwikkelingspsychologie en didactiek: onlosmakend met elkaar
verbonden
(hfst 4 + 5) Ontwikkelingspsychologie om te weten waar kind zit in ontw +
didactiek: weten hoe je verdere stappen moet zetten .
, DEEL 2: Pedagogisch handelen
Link met hoofdstukken
Om tot ontwikkeling te kunnen komen: volgen ontw. proces + aandacht
voor sociale-emotioenele factoren (voorwaarden) (hfst1)
- Positief zelfbeeld
- Betrokkenheid/welbevinden
- Mogelijkheden bieden om te leren uit ervaringen
- Zorg voor kinderen (hfst 3)
Hoe komen we kinderen met een speciefieke zorgvraag op het spoor?
- Intiutieve kennis van de kleuter
- KINDVOLGSYSTEEM (hfst 4)
Hoe werken we aan een zorgbrede aanpak? (hfst 3)
- PEDAGOGISCH HANDELEN
- Differentieren
Schoolrijpheid is een proces waar kind, ouder en lkr betrokken zijn: (hfst 7)
- Pedagogisch en didactisch begeleiden
- zelfsturing stimuleren: autonomie stimuleren
Situering van hoofdstuk in EGO
AANPAK EFFECT
context PROCES doelen
principes output
AANPAK PROCES EFFECT
- Rijke leeromgeving Welbevinden/ - Gave emotionele ontw.
- ruimte voor initiatief betrokkenheid - Exploratiedrang
- positief klimaat - Competenties
- leerkrachtenstijl - verbondenheid
Bij pedagogisch handelen zitten we bij AANPAK: leerkrachtenstijl!
PEDAGOGISCHE RELATIE
