Inhoud
Hoofdstuk A............................................................................................................................................4
LES 1.......................................................................................................................................................4
Mediterende filosoof ~ Rembrandt................................................................................................4
Beeld van Socrates + afbeelding Plato............................................................................................4
Griekse Samenleving..........................................................................................................................5
Vroegmoderne periode ~ 16de eeuw...................................................................................................7
Descartes (1596-1650)....................................................................................................................7
LES 2.......................................................................................................................................................9
1724 – 1804: Immanuel Kant............................................................................................................10
Hoofdstuk B: Wat is denken, wat is kennis?.........................................................................................12
Argumentatie....................................................................................................................................12
Soorten argumenten:...................................................................................................................12
LES 3.....................................................................................................................................................14
Vorm van een argument...................................................................................................................14
Modus Ponens..............................................................................................................................14
Modus Tollens..............................................................................................................................14
Disjunctief syllogisme...................................................................................................................14
Generalisatie.................................................................................................................................14
Besluit tot de beste verklaring......................................................................................................15
Manier van filosofisch denken......................................................................................................15
Definitie............................................................................................................................................16
Wat is kennis?...............................................................................................................................16
Les 4......................................................................................................................................................18
Wat is verantwoording?...............................................................................................................18
Hoofdstuk C/3: Wat is wetenschap?.....................................................................................................19
Aristoteles........................................................................................................................................19
Demonstratief syllogisme.............................................................................................................19
Galileo Galilei (1564-1642)...............................................................................................................20
Les 5......................................................................................................................................................24
De buis van Toricelli..........................................................................................................................25
Hoe komt dit?...............................................................................................................................25
Holisme:........................................................................................................................................25
De zoektocht naar de thermometer.................................................................................................26
Epistemische iteratie....................................................................................................................27
1
, Transcendentalisme......................................................................................................................27
Bewegingswetten van Newton.........................................................................................................28
Constitutief a priori.......................................................................................................................28
HOOFDSTUK 4: wetenschap in de samenleving....................................................................................30
Max Weber: wetenschap als beroep................................................................................................30
Filosofie als een manier van leven................................................................................................30
Betekenis moderne wetenschap volgens weber..........................................................................32
Robert Merton (1910-2013).............................................................................................................32
Wetenschap staat in de samenleving, maar is niet van de samenleving:.....................................32
Morele keuzes..................................................................................................................................33
= extern aan wetenschap..............................................................................................................33
= intern aan wetenschap..............................................................................................................33
Gebruik methode..........................................................................................................................34
Karakteristieke data......................................................................................................................34
Interpretatie van de data..............................................................................................................34
2 tijdsdimensies, 3 sporen................................................................................................................35
DUS:..................................................................................................................................................36
Les 7......................................................................................................................................................36
Hoofdstuk 3: lichaam en geest.............................................................................................................37
Dualisme: Descartes.........................................................................................................................37
Materialisme: Julien Offray de La Mettrie (1709-1751)....................................................................39
Fysicalisme........................................................................................................................................39
Eliminativistisch fysicalisme..........................................................................................................39
Reductionistisch Fysicalisme.........................................................................................................39
Niet-reductionistisch fysicalisme..................................................................................................39
LES 8.....................................................................................................................................................41
Hoofdstuk 4: Friedrich Nietzsche..........................................................................................................41
Friedrich Nietzsche (1844-1900).......................................................................................................41
Wat is er zo ziek aan de ideeen van Soecrates en Plato?..............................................................41
Natuurfilosofen................................................................................................................................42
Uebermensch...................................................................................................................................44
Hoofdstuk 5: Moraalfilosofie en morele psychologie...........................................................................45
Utilitarisme.......................................................................................................................................45
Deontologie......................................................................................................................................46
Deugdethiek.....................................................................................................................................46
Nietzsche..........................................................................................................................................47
2
,Les 9......................................................................................................................................................48
Hoofdstuk 8: Sigmund Freud (1856-1939)............................................................................................48
Frenologie.........................................................................................................................................48
Mentale toestanden.........................................................................................................................48
Seks en Psychisch conflict.................................................................................................................49
Link met Nietzsche:..........................................................................................................................50
Hoofdstuk 9: Seksuele geaardheid.......................................................................................................51
Hoe dacht Freud na over seksualiteit...........................................................................................51
2 manieren.......................................................................................................................................51
Essentialisme................................................................................................................................51
Sociaal-constructivisme................................................................................................................51
Homoseksualiteit is een natuurlijke soort....................................................................................52
Zijn er natuurlijke homoseksuele eigenschappen?......................................................................52
Is homoseksualiteit duidelijk te begrenzen?.................................................................................52
Ian Hacking: de interactieve soort....................................................................................................53
Homoseksulaiteit: een soicale constructie.......................................................................................53
Hoofdstuk 10: Wittgenstein..................................................................................................................54
De tractus logicophilosophicus.........................................................................................................55
2de deel: filosofische onderzoekingen...............................................................................................56
Filosofisch realisme.......................................................................................................................56
Filosofisch antirealisme................................................................................................................56
Hoofdstuk 11: psychopathologie..........................................................................................................57
1. Jerome Wakefield – Schadelijke disfunctie analyse......................................................................57
2. Nancy Andreasen – Broken Brain Analyse....................................................................................57
3. George Graham – Prototype Resemblance Analysis.....................................................................58
Maakt analyse van Wittgenstein van Graham ons gemakzuchtig?...............................................58
3
, Inleiding tot de wijsbegeerte
Hoofdstuk A
LES 1
Gesloten vraag: bereik van de antwoorden liggen op voorhand vast
vb. Ben ik depressief? Hoe snel rolt de bal?
in filosofie geen gesloten vragen, enkel open vragen
Open vraag: vraag waar geen rechtstreeks, eenduidig antwoord op bestaat
vb. Wat doe jij hier? ik volg hier les: klopt, maar ook: wat zijn jouw motieven om
hier te zijn, hoe bepalen deze dat je hier bent, wat hoop je
hier te bereiken
Externe doelmatigheid Interne doelmatigheid
doel van handeling ligt niet in de handeling zelf Doel van handeling ligt in handeling zelf
Vb. Waarom les volgen? Vb. Waarom les volgen?
Geld verdienen later Sociaal contact
-> achteraf pas voordelen van Interesse
Stress vermijden
als middel om doel te bereiken
het effectieve doel
Existentiële vraag= een vraag waar je enkel zelf op kan antwoorden
vb. Zijn de redenen die je gaf eerlijk?
Stereotiepe afbeeldingen:
heel duidelijk wat de rollen zijn, dit is zo door vb. Notepad je weet wie de psycholoog is
vaak ook vrouw psycholoog
Mediterende filosoof ~ Rembrandt
filosoof voorgesteld als iemand die nadenkt
nuance: dit beeld laat 1 cruciaal aspect weg: Waar staat de filosoof in de samenleving?
om filosofie te begrijpen moet je de sociale context begrijpen
Beeld van Socrates + afbeelding Plato
Weeral afgebeeld als oude mannen die nadenken
Onderscheid:
Beroep vs. Persoonlijk project
denk aan externe en interne doelmatigheid: als beroep: beoefenen externe doelmatigheid
als persoonlijk project: interne doelmatigheid
in geschiedenis lang gezien als persoonlijk project, pas recent als beroep
Filosofie= Sofia+ Philia= wijsbegeerte
4
Hoofdstuk A............................................................................................................................................4
LES 1.......................................................................................................................................................4
Mediterende filosoof ~ Rembrandt................................................................................................4
Beeld van Socrates + afbeelding Plato............................................................................................4
Griekse Samenleving..........................................................................................................................5
Vroegmoderne periode ~ 16de eeuw...................................................................................................7
Descartes (1596-1650)....................................................................................................................7
LES 2.......................................................................................................................................................9
1724 – 1804: Immanuel Kant............................................................................................................10
Hoofdstuk B: Wat is denken, wat is kennis?.........................................................................................12
Argumentatie....................................................................................................................................12
Soorten argumenten:...................................................................................................................12
LES 3.....................................................................................................................................................14
Vorm van een argument...................................................................................................................14
Modus Ponens..............................................................................................................................14
Modus Tollens..............................................................................................................................14
Disjunctief syllogisme...................................................................................................................14
Generalisatie.................................................................................................................................14
Besluit tot de beste verklaring......................................................................................................15
Manier van filosofisch denken......................................................................................................15
Definitie............................................................................................................................................16
Wat is kennis?...............................................................................................................................16
Les 4......................................................................................................................................................18
Wat is verantwoording?...............................................................................................................18
Hoofdstuk C/3: Wat is wetenschap?.....................................................................................................19
Aristoteles........................................................................................................................................19
Demonstratief syllogisme.............................................................................................................19
Galileo Galilei (1564-1642)...............................................................................................................20
Les 5......................................................................................................................................................24
De buis van Toricelli..........................................................................................................................25
Hoe komt dit?...............................................................................................................................25
Holisme:........................................................................................................................................25
De zoektocht naar de thermometer.................................................................................................26
Epistemische iteratie....................................................................................................................27
1
, Transcendentalisme......................................................................................................................27
Bewegingswetten van Newton.........................................................................................................28
Constitutief a priori.......................................................................................................................28
HOOFDSTUK 4: wetenschap in de samenleving....................................................................................30
Max Weber: wetenschap als beroep................................................................................................30
Filosofie als een manier van leven................................................................................................30
Betekenis moderne wetenschap volgens weber..........................................................................32
Robert Merton (1910-2013).............................................................................................................32
Wetenschap staat in de samenleving, maar is niet van de samenleving:.....................................32
Morele keuzes..................................................................................................................................33
= extern aan wetenschap..............................................................................................................33
= intern aan wetenschap..............................................................................................................33
Gebruik methode..........................................................................................................................34
Karakteristieke data......................................................................................................................34
Interpretatie van de data..............................................................................................................34
2 tijdsdimensies, 3 sporen................................................................................................................35
DUS:..................................................................................................................................................36
Les 7......................................................................................................................................................36
Hoofdstuk 3: lichaam en geest.............................................................................................................37
Dualisme: Descartes.........................................................................................................................37
Materialisme: Julien Offray de La Mettrie (1709-1751)....................................................................39
Fysicalisme........................................................................................................................................39
Eliminativistisch fysicalisme..........................................................................................................39
Reductionistisch Fysicalisme.........................................................................................................39
Niet-reductionistisch fysicalisme..................................................................................................39
LES 8.....................................................................................................................................................41
Hoofdstuk 4: Friedrich Nietzsche..........................................................................................................41
Friedrich Nietzsche (1844-1900).......................................................................................................41
Wat is er zo ziek aan de ideeen van Soecrates en Plato?..............................................................41
Natuurfilosofen................................................................................................................................42
Uebermensch...................................................................................................................................44
Hoofdstuk 5: Moraalfilosofie en morele psychologie...........................................................................45
Utilitarisme.......................................................................................................................................45
Deontologie......................................................................................................................................46
Deugdethiek.....................................................................................................................................46
Nietzsche..........................................................................................................................................47
2
,Les 9......................................................................................................................................................48
Hoofdstuk 8: Sigmund Freud (1856-1939)............................................................................................48
Frenologie.........................................................................................................................................48
Mentale toestanden.........................................................................................................................48
Seks en Psychisch conflict.................................................................................................................49
Link met Nietzsche:..........................................................................................................................50
Hoofdstuk 9: Seksuele geaardheid.......................................................................................................51
Hoe dacht Freud na over seksualiteit...........................................................................................51
2 manieren.......................................................................................................................................51
Essentialisme................................................................................................................................51
Sociaal-constructivisme................................................................................................................51
Homoseksualiteit is een natuurlijke soort....................................................................................52
Zijn er natuurlijke homoseksuele eigenschappen?......................................................................52
Is homoseksualiteit duidelijk te begrenzen?.................................................................................52
Ian Hacking: de interactieve soort....................................................................................................53
Homoseksulaiteit: een soicale constructie.......................................................................................53
Hoofdstuk 10: Wittgenstein..................................................................................................................54
De tractus logicophilosophicus.........................................................................................................55
2de deel: filosofische onderzoekingen...............................................................................................56
Filosofisch realisme.......................................................................................................................56
Filosofisch antirealisme................................................................................................................56
Hoofdstuk 11: psychopathologie..........................................................................................................57
1. Jerome Wakefield – Schadelijke disfunctie analyse......................................................................57
2. Nancy Andreasen – Broken Brain Analyse....................................................................................57
3. George Graham – Prototype Resemblance Analysis.....................................................................58
Maakt analyse van Wittgenstein van Graham ons gemakzuchtig?...............................................58
3
, Inleiding tot de wijsbegeerte
Hoofdstuk A
LES 1
Gesloten vraag: bereik van de antwoorden liggen op voorhand vast
vb. Ben ik depressief? Hoe snel rolt de bal?
in filosofie geen gesloten vragen, enkel open vragen
Open vraag: vraag waar geen rechtstreeks, eenduidig antwoord op bestaat
vb. Wat doe jij hier? ik volg hier les: klopt, maar ook: wat zijn jouw motieven om
hier te zijn, hoe bepalen deze dat je hier bent, wat hoop je
hier te bereiken
Externe doelmatigheid Interne doelmatigheid
doel van handeling ligt niet in de handeling zelf Doel van handeling ligt in handeling zelf
Vb. Waarom les volgen? Vb. Waarom les volgen?
Geld verdienen later Sociaal contact
-> achteraf pas voordelen van Interesse
Stress vermijden
als middel om doel te bereiken
het effectieve doel
Existentiële vraag= een vraag waar je enkel zelf op kan antwoorden
vb. Zijn de redenen die je gaf eerlijk?
Stereotiepe afbeeldingen:
heel duidelijk wat de rollen zijn, dit is zo door vb. Notepad je weet wie de psycholoog is
vaak ook vrouw psycholoog
Mediterende filosoof ~ Rembrandt
filosoof voorgesteld als iemand die nadenkt
nuance: dit beeld laat 1 cruciaal aspect weg: Waar staat de filosoof in de samenleving?
om filosofie te begrijpen moet je de sociale context begrijpen
Beeld van Socrates + afbeelding Plato
Weeral afgebeeld als oude mannen die nadenken
Onderscheid:
Beroep vs. Persoonlijk project
denk aan externe en interne doelmatigheid: als beroep: beoefenen externe doelmatigheid
als persoonlijk project: interne doelmatigheid
in geschiedenis lang gezien als persoonlijk project, pas recent als beroep
Filosofie= Sofia+ Philia= wijsbegeerte
4
