Samenvatting inleiding tot het recht

Inleiding in het recht
LES 1 (29/09)

Wat is recht?
Recht is een geïnstitutionaliseerde ordening van het menselijk handelen in onze
samenleving.

Geïnstitutionaliseerde ordening : Het naleven van regels.

Nationaal vs internationaal recht

Nationaal recht: zijn alle wetten en regels die vanuit één land zijn opgesteld
Bv. Grondwet,strafrecht van België,…)  als je uit België gaat andere regels

Internationaal recht: zijn alle wetten en rechtsregels tussen andere staten in een verdrag
Bv. Europees verdrag voor de rechten van een mens (EVRM)

Een verdrag: overeenkomst tussen 2 of meerdere staten.

Privaat vs publiek recht

Privaat recht: recht dat betrekking heeft op geschillen tussen burgers onderling/ bedrijven
onderling OF burgers en bedrijven.
Bv. Burgerlijk recht, handels- en economisch recht, arbeidsrecht,…

Publiek recht: recht dat verhouding tussen overheid en burger regelt.
Bv. Belastingsrecht, strafrecht, staatsrecht, …

België is een federal staat samengesteld uit 3 gemeenschappen en 3 gewesten.
België bestaat uit:

1e component = federale overheid

2e component = 3 gemeenschappen (Vlaams, Franse & Duitsegemeenschap)

3e component = 3 gewesten (Vlaams, Waals, Brussels Hoofdstedelijk)

Unitaire staat = 1 parlement & 1 regering

,LES 2 (06 /10)


Een staatshervormingen: Een staatshervorming in België is een proces van opeenvolgende
grondwetswijzigingen om de Belgische éénheidsstaat van 1830 te laten evolueren naar een
federale staat (met gewesten en gemeenschappen met elk hun autonome bevoegdheden)


De staatsmacht in België is verdeeld over 3 machten:

 Federaal wetgevende macht: Het is de macht die de wetten maken.
Wie maakt wetten? (Parlement)
 Federaal uitvoerende macht: De macht die wetten gaat uitvoeren.  De koning is
het hoofd van de uitvoerende macht maar hij kan niets doen zonder de regering.
 Federaal rechtelijke macht: doet uitspraken over geschillen door hoven en
rechtbanken
 Montesqieu heeft dit uitgevonden (EXAMEN VRAAG)
Scheiding der machten: hij ziet dat er verschillende mensen machten misbruiken toen lag de
macht bij de rijk en de armen hadden geen macht. Dus hij besloot 3 machten uit te vinden.
Daarom beslist hij ook dat de machten elkaar ook controleren zo misbruikt niemand de
macht.

 De machten controleren elkaar waardoor niemand zijn macht kan misbruiken


LES 3 (13/10)

Wat is democratie?

Stem van het volk (wij)
 Wij hebben een indirecte democratie dus wij gaan stemmen op iemand (in parlement) die
dat gaat beslissen voor ons.

Parlementaire democratie =(representatieve democratie) iemand anders beslist in u
plaats.

In VS-president maakt de wetgeving  presidentiële democratie
In België het parlement  parlementaire democratie

Van waar komt democratie?
Cijnskiesrecht  1830 je moest betalen voor een stem

1919 Enkel mannen konden stemmen en sinds 1948 konden de vrouwen ook stemmen

Stemplicht  je moet gaan naar stemhokje maar, NIET stemmen

, VolksraadplegingDe lange wapper vroeg aan bevolking ben je voor of tegen BV. Een bouw
van een brug.
België is een representatieve d



emocratie: via verkiezingen laat de bevolking zich vertegenwoordigen door parlementsleden
om wetten te maken.
(Bevolking kiest vertegenwoordigers om te beslissen)

België is een parlementaire democratie: omdat de regering niet verkozen is, wordt ze
gecontroleerd door het verkozen parlement

België is een monarchie= een land dat een koningshuis heeft. (KONING erfopvolging).

Een republiek: een land waar er een president is. (PRESIDENT verkozen)

Wat kan de koning en wat niet, enkele kenmerken:

 Koning moet onafhankelijk zijn

 Koning moet onpartijdig zijn

 ‘Koning is namelijk onverantwoordelijk en onbekwaam om alleen te handelen’.
De koning is politiek onbekwaam (hij mag niks zeggen over politiek), je kan hem
niet voor verantwoording vragen. De koning heeft geen eigen politieke
verantwoordelijkheid.
Onverantwoordelijk: je kan koning niet aanklagen. Want zijn verantwoordelijkheid
is verantwoordelijk door de ministers. (stel hij vermoord iemand word gezien alsof hij
niks heeft gedaan)

Koning  Luisteren, adviseren en regering aansporen
Je mag niks zeggen wat er binnen koningshuis wordt gezegd.

België is een rechtstaat

Als je de politie of leger aan macht staat noemen we dat een politiestaat

Staat in de grondwet ingeschreven. De regels moeten door iedereen gerespecteerd worden
ook door de overheid en ook de parlement, …

½ Stemmen om in parlement gegeven worden om wet gemaakt te kunnen worden
2/3 stemmen nodig voor heel belangrijke wetten.

Rechtbank beslist over geschillen = rechtsbescherming