Ethiek: Personalisme
● Mensbeelden
○ Autonome VS Zorgende mens
■ Autonoom zijn= Zelf bewust keuzes maken en kunnen beslissen.
○ Een personalistisch visie
■ Wat is ons mensbeeld?
● Het Personalisme
○ Verantwoordelijkheid Moraal = ‘Een handeling is verantwoordelijk als ze bevorderlijk is voor de
mens volledig geschouwd.’ dus een Holistische kijk.
○ Menselijke persoon als Subject=
■ Categorische imperatief: Een gebod waarvan iedereen zou wensen dat anderen zich eraan
houden, en waaraan jij je zelf dus ook houdt.
■ Persoon als doel, niet als middel: Niemand gebruiken voor je eigen voordeel.
■ Universaliteit: Is het voor iedereen OK, dan is het ethisch.
○ Levinas: Appèl van de ander: In kwetsbaarheid van andere zit een hulpvraag, dan zijn we
verantwoordelijk op onze verantwoordelijkheid te nemen.
■ We zijn allemaal gelijk, niemand bekijken als zwak ook al heeft iemand hulp nodig.
● Een baby is kwetsbaar.
● Ouderen nemen we vaak hun vrijheid af.
● De mens als…
○ Lichamelijk= 1 zijn met de wereld, wat betekent het lichaam voor je identiteitsvorming?
○ Mens is medemens= Mens-Wording in relatie met en door andere.
■ Ik heb dit zelf gedaan (studeren), maar zonder ouders kon ik dit nooit doen.
○ Sociale structuren= Studeren in maatschappij.
○ Historiciteit= Het feit dat iemand bestaan heeft, feit dat iets waar is.
○ Moraliteit= Gelijkheid en Uniciteit: Wat als iemand zegt dat je iets niet mag? Wat doet dit met je als
persoon? Verlies van vrijheid? = Vaak vrijheid afnemen van ouderen.
○ Existentialiteit= Reflecteren over ons bestaan, we willen betekenis geven in ons leven.
● Personalisme, foundation van een ethieker.
○ The Human is a Subject, not an object like the things in this world. The human is a moral subject,
deciding on all his doings in conscience and consequently in a responsible way.
○ The Human is a Subject in corporeality. Our body forms the part of the totality that we are.
○ Because of the materiality of our body, our being is a ‘being - in - the - world’.
○ Human Persons are essentially directed toward each other.
○ Not only because of our openness to one another, but also because we need to live in social groups
with appropriate structures and institutions.
○ Human Persons are fundamentally open to GOD, and it is the task of moral theology to explain how,
according to Christians we are in a relationship to GOD in all the dimensions of our person.
○ Human Persons are historical beings since they are characterised by historicity.
○ All Human Persons are fundamentally equal, but at the same time each is an originality, a unique
subject.
, Ethiek: Niet starten of stoppen met behandeling
- Beslissing ivm niet starten of het stoppen van behandeling: Verschillende betrokken
- Fundamentele opties: Behandelen omdat het kan? of Inschatten van de efficiëntie en eventuele nadelen?
- DOEL: Therapeutische winst
- Dit betekend niet het stervensproces tegenhouden.
- Patiënten: Vrees voor therapeutische hardnekkigheid VS Missen van levensverlengende zorg.
! Leven aan zich en het verlengen ervan zijn ‘Ethische waarden’ maar toch niet absoluut.
= Er bestaat ook palliatieve zorg VS levensverlengende zorg.
- Comfort van de terminaal zieke verzekeren.
- Pijnbestrijding , Hygiënische zorg , Heelkunde , Voedsel/vocht toedienen , Symptoom Aanpak , wensen van
de patiënt!
Het is niet goed in te schatten hoe de patiënt gaat reageren of hoe het stervensproces zal verlopen.
Er is belang aan klinisch onderzoek: Krijgen we het juiste effect van onze behandeling?
- Is er therapeutische winst bij kunstmatig voeden bij terminale zieke persoon met dementie?
● Doel van Zorgplanning?
○ Menswaardig stervensproces, dat in MDO samen met patiënt wordt opgesteld. (VB)
■ Indien geen therapeutische winst gaan we staken van behandelen.
○ Het voorkomen van levensverlengende medische behandelingen.
■ Sommige patiënten willen dit niet, kan in zorgplanning gezet worden.
○ DNR.
! Alles moet worden afgewogen, er mogen geen routinematige beslissingen worden genomen.
! Afbouwen / Staken van behandeling is niet hetzelfde als opgeven!
● Belang van zorgvuldige besluitvorming met alle betrokkenen:
○ Team
■ Communicatie onderling
■ Medisch dossier
■ Morele twijfel bij collega’s: emotionele of psychologische druk
■ Arts draagt eindverantwoordelijkheid
○ Patiënt
■ Standpunt van pt. is van primordiaal belang.
■ Een beperking formulier: tijdig opmaken.
○ Familie en Naasten (Te weten komen hoe de patiënt was, om zo tot gedragen beslissing te komen)
■ Betrokken bij besluit
■ Belang van waardepatroon en wensen van patiënt.
○ Ethisch comité.
● Wilsbekwame patiënten:
○ Weigeren van behandeling die perspectief biedt:
■ Vrijwillig
■ In overeenstemming met eigen waarden
■ Doordacht, rationele beslissing
○ Vraag om levensverlengende behandeling die geen perspectief biedt:
■ Recht vd hulpverlener op eigen visie
■ Communicatie
● Mensbeelden
○ Autonome VS Zorgende mens
■ Autonoom zijn= Zelf bewust keuzes maken en kunnen beslissen.
○ Een personalistisch visie
■ Wat is ons mensbeeld?
● Het Personalisme
○ Verantwoordelijkheid Moraal = ‘Een handeling is verantwoordelijk als ze bevorderlijk is voor de
mens volledig geschouwd.’ dus een Holistische kijk.
○ Menselijke persoon als Subject=
■ Categorische imperatief: Een gebod waarvan iedereen zou wensen dat anderen zich eraan
houden, en waaraan jij je zelf dus ook houdt.
■ Persoon als doel, niet als middel: Niemand gebruiken voor je eigen voordeel.
■ Universaliteit: Is het voor iedereen OK, dan is het ethisch.
○ Levinas: Appèl van de ander: In kwetsbaarheid van andere zit een hulpvraag, dan zijn we
verantwoordelijk op onze verantwoordelijkheid te nemen.
■ We zijn allemaal gelijk, niemand bekijken als zwak ook al heeft iemand hulp nodig.
● Een baby is kwetsbaar.
● Ouderen nemen we vaak hun vrijheid af.
● De mens als…
○ Lichamelijk= 1 zijn met de wereld, wat betekent het lichaam voor je identiteitsvorming?
○ Mens is medemens= Mens-Wording in relatie met en door andere.
■ Ik heb dit zelf gedaan (studeren), maar zonder ouders kon ik dit nooit doen.
○ Sociale structuren= Studeren in maatschappij.
○ Historiciteit= Het feit dat iemand bestaan heeft, feit dat iets waar is.
○ Moraliteit= Gelijkheid en Uniciteit: Wat als iemand zegt dat je iets niet mag? Wat doet dit met je als
persoon? Verlies van vrijheid? = Vaak vrijheid afnemen van ouderen.
○ Existentialiteit= Reflecteren over ons bestaan, we willen betekenis geven in ons leven.
● Personalisme, foundation van een ethieker.
○ The Human is a Subject, not an object like the things in this world. The human is a moral subject,
deciding on all his doings in conscience and consequently in a responsible way.
○ The Human is a Subject in corporeality. Our body forms the part of the totality that we are.
○ Because of the materiality of our body, our being is a ‘being - in - the - world’.
○ Human Persons are essentially directed toward each other.
○ Not only because of our openness to one another, but also because we need to live in social groups
with appropriate structures and institutions.
○ Human Persons are fundamentally open to GOD, and it is the task of moral theology to explain how,
according to Christians we are in a relationship to GOD in all the dimensions of our person.
○ Human Persons are historical beings since they are characterised by historicity.
○ All Human Persons are fundamentally equal, but at the same time each is an originality, a unique
subject.
, Ethiek: Niet starten of stoppen met behandeling
- Beslissing ivm niet starten of het stoppen van behandeling: Verschillende betrokken
- Fundamentele opties: Behandelen omdat het kan? of Inschatten van de efficiëntie en eventuele nadelen?
- DOEL: Therapeutische winst
- Dit betekend niet het stervensproces tegenhouden.
- Patiënten: Vrees voor therapeutische hardnekkigheid VS Missen van levensverlengende zorg.
! Leven aan zich en het verlengen ervan zijn ‘Ethische waarden’ maar toch niet absoluut.
= Er bestaat ook palliatieve zorg VS levensverlengende zorg.
- Comfort van de terminaal zieke verzekeren.
- Pijnbestrijding , Hygiënische zorg , Heelkunde , Voedsel/vocht toedienen , Symptoom Aanpak , wensen van
de patiënt!
Het is niet goed in te schatten hoe de patiënt gaat reageren of hoe het stervensproces zal verlopen.
Er is belang aan klinisch onderzoek: Krijgen we het juiste effect van onze behandeling?
- Is er therapeutische winst bij kunstmatig voeden bij terminale zieke persoon met dementie?
● Doel van Zorgplanning?
○ Menswaardig stervensproces, dat in MDO samen met patiënt wordt opgesteld. (VB)
■ Indien geen therapeutische winst gaan we staken van behandelen.
○ Het voorkomen van levensverlengende medische behandelingen.
■ Sommige patiënten willen dit niet, kan in zorgplanning gezet worden.
○ DNR.
! Alles moet worden afgewogen, er mogen geen routinematige beslissingen worden genomen.
! Afbouwen / Staken van behandeling is niet hetzelfde als opgeven!
● Belang van zorgvuldige besluitvorming met alle betrokkenen:
○ Team
■ Communicatie onderling
■ Medisch dossier
■ Morele twijfel bij collega’s: emotionele of psychologische druk
■ Arts draagt eindverantwoordelijkheid
○ Patiënt
■ Standpunt van pt. is van primordiaal belang.
■ Een beperking formulier: tijdig opmaken.
○ Familie en Naasten (Te weten komen hoe de patiënt was, om zo tot gedragen beslissing te komen)
■ Betrokken bij besluit
■ Belang van waardepatroon en wensen van patiënt.
○ Ethisch comité.
● Wilsbekwame patiënten:
○ Weigeren van behandeling die perspectief biedt:
■ Vrijwillig
■ In overeenstemming met eigen waarden
■ Doordacht, rationele beslissing
○ Vraag om levensverlengende behandeling die geen perspectief biedt:
■ Recht vd hulpverlener op eigen visie
■ Communicatie
