HOOFDSTUK 4 : CULTUUR en SAMENLEVING
4.1 Wat is cultuur?
4.1.1 Cultuur - samenleving
Samenleving bestaat uit: mensen die samenleven binnen een bepaalde territoriale ruimte en
binnen een bepaald tijdsbestek
Cultuur: de manier waarop deze mensen zich gedragen.
Samenleving GEEN cultuur
Samenleving heeft een cultuur ( die cultuur is het geheel van oplossingen die een samenleving
heeft voor de specifieke problemen waarmee ze geconfronteerde wordt.
CULTUUR= aanpassingsmechanisme waarmee de samenleving als groep zich in haar
natuurlijke omgeving in stand houdt
► Cultuur
► = aanpassing aan de omgeving
► = antwoord op problemen waarmee samenleving geconfronteerd wordt
► = een internalisatieproces via de socialisatie
cfr. ervaren van een cultuurschok
‘het laatste wat een vis ooit zou opmerken, is dat hij in het water zwemt’
(Linton, 1936)
► Wat in de loop der jaren door de mensen van een samenleving werd verworven.
► Dingen die kunnendoorgegeven worden van mens tot mens.
Definitie cultuur= de cultuur van een bepaalde gemeenschap is het geheel van waarden, normen,
gedragsmodellen, instituties, kennis, wetenschap en ideeën en materiële producten en
kunstvoorwerpen waarover die gemeenschap beschikt
- Ervaring cultuurschok: besef van onze eigen cultuur vd samenleving waarin we zijn
opgegroeid als vanzelfsprekend beschouwen.
- We hebben onze cultuur geïnternaliseerd door socialisatieprocessen
Kenmerken cultuur:
Geeft vorm aan het menselijk handelen
Is een antwoord op overlevingseisen gesteld door de fysische omgeving
, Wordt overgedragen via leerprocesssen
accumulatie
4.1.2 componenten van cultuur
Ontwikkeling van cultuur, in die cultuur kunnen verscheidene componenten
onderscheiden worden.
1. De normatieve component:
a. = de waarden, normen, gedragsmodellen en instituties van een bepaalde
samenleving7
2. Cognitieve component:
a. Samenleving ontwikkelt kennis + accumuleert deze kennis
b. Taal, mythes, legendes van een samenleving
c. Cultuur heeft betrekking op het toekennen van betekenissen aan
handelingen, fysische objecten,..
Opdat een betekenis gedeeld zou kunnen worden zijn moet die betekenis
meegedeeld zou kunnen worden en daarvoor is communicatie nodig.
d. Communicatiemiddel waarmee mensen betekenissen doorgeven en delen =
taal
e. Taal= een geheel van symbolen en tekens die op een oneindige manier met
elkaar verbonden kunnen worden
,TOEPASSING pag 50
Expressieve ideeën behoren tot de cognitieve componenten
de cultuur die terug te vinden is in de plastische kunsten, muziek, dans en literatuur
3. De materiële component: alle materiële voorwerpen waarover een samenleving
beschikt.
De cultuurcomponent: bestudeerd door de archeologie: werktuigen,
sieraden, restanten oude woningen,…
Beinvloeden de niet-materiële cutluur
Bv: GSM zorgt voor ‘sms-taal’ (materiele cultuur= gsm; niet-materiele
cultuur= sms-taal)
4.1.3 de cultural lag
Alle culturele componenten (waarden, normen, rollen, instituties of kennis): onderhevig
aan veranderingsprocessen
, Materiële component evolueert sneller dan de normatieve of immateriële (normen en
wetten) componenten
Optreding cultural lag ( culturele kloof) = kloof tussen materiële en normatieve component in
cultuur
Normen en waarden zijn niet langer meer aangepast aan de vernieuwde materiële
omgeving
William Ogburn:
Voorspelling: cultural lag zou tot tal van sociale problemen leiden
Door industrialisering (18-19eeeuw):
Zwaartepunt van eco. Productie verplaatst van thuisarbeid naar fabrieksarbeid
stijging van productie
uitbuiting van de arbeider en zijn gezin (= sociale kwestie): kwam er doordat de
oorspronkelijke ‘gemeinschaftsliche’ netwerken en hulpverlening teloorgingen + niet
vervangen werden door nieuwe, aangepaste vormen.
Invoering van arbeidswetten en sociale wetgeving: sociale kwestie hoog op de politieke agenda
kwam
Problemen:
o Innovaties in telecommunicatie en informatica bestaat de mogelijkheid om
arbeidsprestaties van het bedrijf naar thuis te verhuizen
Oplossing:
o Telewerk = oplossing voor problemen van:
Begin en einduren
Kinderoppas en ochtendfiles
MAAR telewerk en thuiswerk is nog niet helemaal ingeburgerd
4.1 Wat is cultuur?
4.1.1 Cultuur - samenleving
Samenleving bestaat uit: mensen die samenleven binnen een bepaalde territoriale ruimte en
binnen een bepaald tijdsbestek
Cultuur: de manier waarop deze mensen zich gedragen.
Samenleving GEEN cultuur
Samenleving heeft een cultuur ( die cultuur is het geheel van oplossingen die een samenleving
heeft voor de specifieke problemen waarmee ze geconfronteerde wordt.
CULTUUR= aanpassingsmechanisme waarmee de samenleving als groep zich in haar
natuurlijke omgeving in stand houdt
► Cultuur
► = aanpassing aan de omgeving
► = antwoord op problemen waarmee samenleving geconfronteerd wordt
► = een internalisatieproces via de socialisatie
cfr. ervaren van een cultuurschok
‘het laatste wat een vis ooit zou opmerken, is dat hij in het water zwemt’
(Linton, 1936)
► Wat in de loop der jaren door de mensen van een samenleving werd verworven.
► Dingen die kunnendoorgegeven worden van mens tot mens.
Definitie cultuur= de cultuur van een bepaalde gemeenschap is het geheel van waarden, normen,
gedragsmodellen, instituties, kennis, wetenschap en ideeën en materiële producten en
kunstvoorwerpen waarover die gemeenschap beschikt
- Ervaring cultuurschok: besef van onze eigen cultuur vd samenleving waarin we zijn
opgegroeid als vanzelfsprekend beschouwen.
- We hebben onze cultuur geïnternaliseerd door socialisatieprocessen
Kenmerken cultuur:
Geeft vorm aan het menselijk handelen
Is een antwoord op overlevingseisen gesteld door de fysische omgeving
, Wordt overgedragen via leerprocesssen
accumulatie
4.1.2 componenten van cultuur
Ontwikkeling van cultuur, in die cultuur kunnen verscheidene componenten
onderscheiden worden.
1. De normatieve component:
a. = de waarden, normen, gedragsmodellen en instituties van een bepaalde
samenleving7
2. Cognitieve component:
a. Samenleving ontwikkelt kennis + accumuleert deze kennis
b. Taal, mythes, legendes van een samenleving
c. Cultuur heeft betrekking op het toekennen van betekenissen aan
handelingen, fysische objecten,..
Opdat een betekenis gedeeld zou kunnen worden zijn moet die betekenis
meegedeeld zou kunnen worden en daarvoor is communicatie nodig.
d. Communicatiemiddel waarmee mensen betekenissen doorgeven en delen =
taal
e. Taal= een geheel van symbolen en tekens die op een oneindige manier met
elkaar verbonden kunnen worden
,TOEPASSING pag 50
Expressieve ideeën behoren tot de cognitieve componenten
de cultuur die terug te vinden is in de plastische kunsten, muziek, dans en literatuur
3. De materiële component: alle materiële voorwerpen waarover een samenleving
beschikt.
De cultuurcomponent: bestudeerd door de archeologie: werktuigen,
sieraden, restanten oude woningen,…
Beinvloeden de niet-materiële cutluur
Bv: GSM zorgt voor ‘sms-taal’ (materiele cultuur= gsm; niet-materiele
cultuur= sms-taal)
4.1.3 de cultural lag
Alle culturele componenten (waarden, normen, rollen, instituties of kennis): onderhevig
aan veranderingsprocessen
, Materiële component evolueert sneller dan de normatieve of immateriële (normen en
wetten) componenten
Optreding cultural lag ( culturele kloof) = kloof tussen materiële en normatieve component in
cultuur
Normen en waarden zijn niet langer meer aangepast aan de vernieuwde materiële
omgeving
William Ogburn:
Voorspelling: cultural lag zou tot tal van sociale problemen leiden
Door industrialisering (18-19eeeuw):
Zwaartepunt van eco. Productie verplaatst van thuisarbeid naar fabrieksarbeid
stijging van productie
uitbuiting van de arbeider en zijn gezin (= sociale kwestie): kwam er doordat de
oorspronkelijke ‘gemeinschaftsliche’ netwerken en hulpverlening teloorgingen + niet
vervangen werden door nieuwe, aangepaste vormen.
Invoering van arbeidswetten en sociale wetgeving: sociale kwestie hoog op de politieke agenda
kwam
Problemen:
o Innovaties in telecommunicatie en informatica bestaat de mogelijkheid om
arbeidsprestaties van het bedrijf naar thuis te verhuizen
Oplossing:
o Telewerk = oplossing voor problemen van:
Begin en einduren
Kinderoppas en ochtendfiles
MAAR telewerk en thuiswerk is nog niet helemaal ingeburgerd
