Colleges Statistiek A
Formuleblad krijg je op het tentamen, als er iets niet op staat (zoals gemiddelde) dan moet je die
wel kunnen berekenen.
Het tentamen zal bestaan uit 4 vragen, en je krijgt 2 uur om het examen af te leggen. Tijdens het
tentamen moet je zelf niet met SPSS werken, maar er kan wel output van SPSS getoond worden die
je moet interpreteren. De inhoud van het tentamen is gelijkaardig aan de werkgroepen.
De materialen die jullie mogen gebruiken tijdens het examen.
- Formuleblad
- De tabellen achteraan in het boek
- Een rekentoestel (grafisch of niet-grafisch)
,Week 1
HC 1
Toelichting
Aan de hand van de onderzoekscyclus wordt uitgelegd waarvoor statistiek nodig is. Ingegaan wordt
op de relatie populatie en steekproef. Daarnaast wordt besproken hoe gegevens van een
steekproef zo netjes en geordend mogelijk gepresenteerd kunnen worden m.b.v. grafieken en
tabellen.
Leerdoelen
• De relatie tussen de begrippen populatie en steekproef in eigen woorden toelichten.
• Beargumenteren welke van de vier verschillende meetniveaus van toepassing is op een
bepaalde variabele.
• Frequentieverdelingen tabelleren en in een grafiek weergeven en vervolgens interpreteren.
• Kerngetallen voor ligging en spreiding berekenen en interpreteren.
• Z-scores berekenen.
• Kan beschrijven waarvoor de normale verdeling wordt gebruikt en kan een specifieke kans
onder deze verdeling uitrekenen.
• Kan het begrip centrale limietstelling in eigen woorden uitleggen.
Literatuur
Hoofdstuk 1 t/m 5
HC1:
Leerdoelen:
1, 2, 3 en 5
Wat is statistiek
• De wetenschap van het verzamelen, samenvatten, presenteren en interpreteren van data.
→Nodig bij opzetten, uitvoeren en beoordelen van onderzoek
• Essentieel onderdeel empirisch kwantitatief onderzoek
• Wordt gebruikt bij beschrijvend en toetsend onderzoek
Beschrijvend onderzoek
Data presenteren:
- Frequentie tabel (1 variabele tonen), Kruistabel (2 variabelen)
- Grafieken
Data samenvatten:
- Centrummaat, bv een gemiddelde
- Spreidingsmaat, bv een standaardafwijking
Voorbeelden toetsend onderzoek
(Wanneer we stellingen willen toetsen)
• Is de tevredenheid op de werkvloer hoger onder mannen dan onder vrouwen?
, • Is het percentage rokers in de leeftijdsgroep 18-25 jaar lager dan het percentage rokers in
de leeftijdsgroep 55-65 jaar?
• Heeft een patiënt een grotere kans op kwalitatieve zorg als zijn/haar arts ervaring heeft met
de medische procedure?
Dingen beschrijven is beschrijvend onderzoek, dingen toetsen is toetsend onderzoek.
Onderzoekscyclus
Typen variabelen
Het analyseren, interpreteren en presenteren van data wordt bepaald door het type variabele:
• Numerieke variabelen
- Continu (bv. salaris) (=kan elke waarde waarnemen, zijn veel verschillende waardes zoals
€320.000 en de andere weer net iets anders)
- Discreet (bv. aantal huisbezoeken huisdokter) (=makkelijker alle verschillende waarden kan
benoemen van een variabele)
• Categorische variabelen (veelvoorkomend: binaire/dummy variabelen) (binaire of dummy
variabele neemt 2 waardes aan. Dus bv ik ben ouder dan 30 jaar. Bv ouder dan 30 is 1 en
jonger dan 30 is 0. Dus enkele waardes tussen 0 en 1) (een variabele kan enkele categorieën
aannemen)
- Ongeordend (bv. Stad zoals R’dam en A’dam)
- Geordend (bv. zelf gerapporteerde gezondheid, bv ik ben in slechte of goede gezondheid. Je
hebt verschillende antwoordmogelijkheden)
• Proporties (percentages, bv % vrouwen in de zaal)
Typen variabelen (meetniveau)
Nominaal= categorische variabele & ongeordend
Ordinaal= categorische variabele & geordend
Interval en ratio= numerieke variabele
Functioneel onderscheid variabelen
• Afhankelijke variabelen: (bv de afhankelijke/te verklaren/uitkomst variabele)
- Outcome
, - Te verklaren variabele
- Y-variabele
• Onafhankelijke variabelen: (bv de verklarende variabele)
- Exposure/identifying factors
- Verklarende variabele
- X-variabele
Geslacht is bv een onafhankelijke variabele van opleiding, de afhankelijke variabele.
Vraag:
Wat is het meetniveau van de variabele ‘postcode’?
Nominaal (er is een duidelijk onderscheid tussen de verschillende postcodes, maar de waardes
zeggen niets)
Vraag:
Vragenlijst afgenomen onder een steekproef van 2024 personen.
Gestelde vraag: Hoe zou u over het algemeen uw gezondheid noemen?
1) Slecht 2) Matig 3) Goed 4) Zeer goed 5) Uitstekend
Wat is het meetniveau van de variabele ‘algemene gezondheidstoestand’?
Ordinaal
Presenteren van variabelen
• Categorische variabelen:
- Absolute frequenties (getal, totale aantal respondenten)
- Relatieve frequenties (percentage)
Grafische weergave: staaf-of taartdiagrammen
• Numerieke variabelen
- Frequentie verdeling
Grafische weergave: histogram, frequentie polygoon
Categorische variabele: Frequentietabel
Vraag: hoe zou u over het algemeen uw gezondheid noemen?
Relatieve frequentie/percentage= 32: 2024 = 1,6%
Cumulatief percentage= 1,6 + 12,8 = 14,4% (dus 14% procent heeft een gezondheid die matig of
slecht is)
,Grafische weergegeven
Een categorische variabele weergeven met staaf- of cirkeldiagram kan je extra inzicht geven
Numerieke variabele: Leeftijdsverdeling
Het is onoverzichtelijk. →Beter leeftijdsgroepen groeperen in tabelvorm
Leeftijd is continue want het kan verschillende waardes aannemen.
Afgeleide variabele: Frequentietabel
Frequentietabel van leeftijdsklasse (is overzichtelijker) (geen taartdiagram)
, Leeftijdsverdeling grafisch: Histogram
Verschil met staafdiagram: X-as de waardes zeggen duidelijk iets tussen elkaar. De afstand tussen
de waardes is van betekenis. Bij categorische variabele afstand gehouden tussen categorieën
omdat die niet van betekenis zijn.
Leeftijdsverdeling klasse: Histogram
Leeftijd per klasse. Dus beter om niet in categorieën in te delen.
Frequentiepolygoon= dat de staven met elkaar verbonden worden.
Vorm van de verdeling
Symmetrisch; bv ij leeftijdsverdeling hierboven.
Positieve skewed: staart rechterkant
Negatieve skewed: staart linkerkant
Formuleblad krijg je op het tentamen, als er iets niet op staat (zoals gemiddelde) dan moet je die
wel kunnen berekenen.
Het tentamen zal bestaan uit 4 vragen, en je krijgt 2 uur om het examen af te leggen. Tijdens het
tentamen moet je zelf niet met SPSS werken, maar er kan wel output van SPSS getoond worden die
je moet interpreteren. De inhoud van het tentamen is gelijkaardig aan de werkgroepen.
De materialen die jullie mogen gebruiken tijdens het examen.
- Formuleblad
- De tabellen achteraan in het boek
- Een rekentoestel (grafisch of niet-grafisch)
,Week 1
HC 1
Toelichting
Aan de hand van de onderzoekscyclus wordt uitgelegd waarvoor statistiek nodig is. Ingegaan wordt
op de relatie populatie en steekproef. Daarnaast wordt besproken hoe gegevens van een
steekproef zo netjes en geordend mogelijk gepresenteerd kunnen worden m.b.v. grafieken en
tabellen.
Leerdoelen
• De relatie tussen de begrippen populatie en steekproef in eigen woorden toelichten.
• Beargumenteren welke van de vier verschillende meetniveaus van toepassing is op een
bepaalde variabele.
• Frequentieverdelingen tabelleren en in een grafiek weergeven en vervolgens interpreteren.
• Kerngetallen voor ligging en spreiding berekenen en interpreteren.
• Z-scores berekenen.
• Kan beschrijven waarvoor de normale verdeling wordt gebruikt en kan een specifieke kans
onder deze verdeling uitrekenen.
• Kan het begrip centrale limietstelling in eigen woorden uitleggen.
Literatuur
Hoofdstuk 1 t/m 5
HC1:
Leerdoelen:
1, 2, 3 en 5
Wat is statistiek
• De wetenschap van het verzamelen, samenvatten, presenteren en interpreteren van data.
→Nodig bij opzetten, uitvoeren en beoordelen van onderzoek
• Essentieel onderdeel empirisch kwantitatief onderzoek
• Wordt gebruikt bij beschrijvend en toetsend onderzoek
Beschrijvend onderzoek
Data presenteren:
- Frequentie tabel (1 variabele tonen), Kruistabel (2 variabelen)
- Grafieken
Data samenvatten:
- Centrummaat, bv een gemiddelde
- Spreidingsmaat, bv een standaardafwijking
Voorbeelden toetsend onderzoek
(Wanneer we stellingen willen toetsen)
• Is de tevredenheid op de werkvloer hoger onder mannen dan onder vrouwen?
, • Is het percentage rokers in de leeftijdsgroep 18-25 jaar lager dan het percentage rokers in
de leeftijdsgroep 55-65 jaar?
• Heeft een patiënt een grotere kans op kwalitatieve zorg als zijn/haar arts ervaring heeft met
de medische procedure?
Dingen beschrijven is beschrijvend onderzoek, dingen toetsen is toetsend onderzoek.
Onderzoekscyclus
Typen variabelen
Het analyseren, interpreteren en presenteren van data wordt bepaald door het type variabele:
• Numerieke variabelen
- Continu (bv. salaris) (=kan elke waarde waarnemen, zijn veel verschillende waardes zoals
€320.000 en de andere weer net iets anders)
- Discreet (bv. aantal huisbezoeken huisdokter) (=makkelijker alle verschillende waarden kan
benoemen van een variabele)
• Categorische variabelen (veelvoorkomend: binaire/dummy variabelen) (binaire of dummy
variabele neemt 2 waardes aan. Dus bv ik ben ouder dan 30 jaar. Bv ouder dan 30 is 1 en
jonger dan 30 is 0. Dus enkele waardes tussen 0 en 1) (een variabele kan enkele categorieën
aannemen)
- Ongeordend (bv. Stad zoals R’dam en A’dam)
- Geordend (bv. zelf gerapporteerde gezondheid, bv ik ben in slechte of goede gezondheid. Je
hebt verschillende antwoordmogelijkheden)
• Proporties (percentages, bv % vrouwen in de zaal)
Typen variabelen (meetniveau)
Nominaal= categorische variabele & ongeordend
Ordinaal= categorische variabele & geordend
Interval en ratio= numerieke variabele
Functioneel onderscheid variabelen
• Afhankelijke variabelen: (bv de afhankelijke/te verklaren/uitkomst variabele)
- Outcome
, - Te verklaren variabele
- Y-variabele
• Onafhankelijke variabelen: (bv de verklarende variabele)
- Exposure/identifying factors
- Verklarende variabele
- X-variabele
Geslacht is bv een onafhankelijke variabele van opleiding, de afhankelijke variabele.
Vraag:
Wat is het meetniveau van de variabele ‘postcode’?
Nominaal (er is een duidelijk onderscheid tussen de verschillende postcodes, maar de waardes
zeggen niets)
Vraag:
Vragenlijst afgenomen onder een steekproef van 2024 personen.
Gestelde vraag: Hoe zou u over het algemeen uw gezondheid noemen?
1) Slecht 2) Matig 3) Goed 4) Zeer goed 5) Uitstekend
Wat is het meetniveau van de variabele ‘algemene gezondheidstoestand’?
Ordinaal
Presenteren van variabelen
• Categorische variabelen:
- Absolute frequenties (getal, totale aantal respondenten)
- Relatieve frequenties (percentage)
Grafische weergave: staaf-of taartdiagrammen
• Numerieke variabelen
- Frequentie verdeling
Grafische weergave: histogram, frequentie polygoon
Categorische variabele: Frequentietabel
Vraag: hoe zou u over het algemeen uw gezondheid noemen?
Relatieve frequentie/percentage= 32: 2024 = 1,6%
Cumulatief percentage= 1,6 + 12,8 = 14,4% (dus 14% procent heeft een gezondheid die matig of
slecht is)
,Grafische weergegeven
Een categorische variabele weergeven met staaf- of cirkeldiagram kan je extra inzicht geven
Numerieke variabele: Leeftijdsverdeling
Het is onoverzichtelijk. →Beter leeftijdsgroepen groeperen in tabelvorm
Leeftijd is continue want het kan verschillende waardes aannemen.
Afgeleide variabele: Frequentietabel
Frequentietabel van leeftijdsklasse (is overzichtelijker) (geen taartdiagram)
, Leeftijdsverdeling grafisch: Histogram
Verschil met staafdiagram: X-as de waardes zeggen duidelijk iets tussen elkaar. De afstand tussen
de waardes is van betekenis. Bij categorische variabele afstand gehouden tussen categorieën
omdat die niet van betekenis zijn.
Leeftijdsverdeling klasse: Histogram
Leeftijd per klasse. Dus beter om niet in categorieën in te delen.
Frequentiepolygoon= dat de staven met elkaar verbonden worden.
Vorm van de verdeling
Symmetrisch; bv ij leeftijdsverdeling hierboven.
Positieve skewed: staart rechterkant
Negatieve skewed: staart linkerkant
