Handelingsgericht werken: samenwerken aan schoolsucces, hoofdstuk
1, Noëlle Pameijer, 2021
1.2 HGW: kosten en baten?
Handelingsgericht werken kost veel tijd en ook veel energie. Toch kan tegelijkertijd
handelingsgericht werken tijd besparen en vanwege de positieve effecten werkplezier en
energie geven. De uitgangspunten van handelingsgericht werken kunnen makkelijker
toegepast worden bij de individuele leerling dan bij een groep.
1.3 HGW en Passend Onderwijs?
Passend onderwijs is in 2014 ingevoerd. Iedereen heeft recht op goed onderwijs dat
aansluit bij hun mogelijkheden en onderwijsbehoeften. Handelingsgericht werken is
ontwikkeld in de periode van Weer Samen Naar School (1998-2014). HGW bestond dus al
voor het passend onderwijs. De doelstellingen blijken goed te passen bij het passend
onderwijs. Veel besturen kiezen voor handelingsgericht werken omdat het hen helpt het
passend onderwijs te realiseren.
Passend onderwijs legt de focus op wat leerlingen wel kunnen en willen. Ook ligt de focus
op hun talenten en interesses. Handelingsgericht werken helpt om gericht naar de
positieve kenmerken te zoeken. De leerling speelt hierbij zelf een grote rol. Ook ouders
dragen bij aan het schoolsucces. Bij passend onderwijs wordt de ouderbetrokkenheid
versterkt. De sterke positie van ouders in het handelingsgericht werken draagt hieraan
bij. HGW biedt een handreiking voor de samenwerking en communicatie met ouders.
Door doelgericht of opbrengstgericht te werken worden de leerprestaties van een school,
bouw, groep en individuele leerlingen gemaximaliseerd. Handelingsgericht werken kan je
gebruiken bij het analyseren en verbeteren van de opbrengsten en de effecten van extra
ondersteuning. Ook ondersteund het handelingsgericht werken het werken met een
ontwikkelingsperspectief. HGW helpt ook bij het werken met externen binnen de school.
1.4 Onderwijs- en ondersteuningsroute.
Wanneer alle onderwijsprofessionals en deskundigen in en rondom de school volgens
dezelfde zeven uitgangspunten werken, dan hanteren ze eenzelfde visie, streven ze
hetzelfde na en spreken ze dezelfde taal. Dit vergemakkelijkt het samenwerken
aanzienlijk.
Er zijn drie niveaus van onderwijs en
ondersteuning:
Niveau 1: alle leerlingen – de HGW-cyclus voor de
groep. Bevat kwalitatief goed onderwijs voor alle
leerlingen. Hoe sterker de basis is, hoe minder
leerlingen buiten de boot vallen. De HGW-cyclus
bevat de fasen waarnemen, begrijpen, plannen,
realiseren en evalueren. (zie afbeelding
onderaan)
Niveau 2: leerlingen over wie zorgen en vragen
zijn – leerlingbespreking. In deze bespreking participeren de leerkracht, intern begeleider
en eventueel een andere interne deskundige van de school. Ook de leerling en ouders
zijn er direct of indirect bij betrokken. In deze gesprekken gaat het over de vragen: wat is
er aan de hand en wat betekent dit voor de doelen en de aanpak? Hoe kunnen we deze
leerling en diens leerkrachten en ouders ondersteunen? Hierna gaan de betrokkenen
doelgericht aan de slag en evalueren ze de impact van de ondersteuning. Zijn de doelen
behaald, dan kan de leerling terug naar het basisaanbod.
Niveau 3: leerlingen die externe
ondersteuning nodig hebben –
multidisciplinair overleg. In een MDO
1, Noëlle Pameijer, 2021
1.2 HGW: kosten en baten?
Handelingsgericht werken kost veel tijd en ook veel energie. Toch kan tegelijkertijd
handelingsgericht werken tijd besparen en vanwege de positieve effecten werkplezier en
energie geven. De uitgangspunten van handelingsgericht werken kunnen makkelijker
toegepast worden bij de individuele leerling dan bij een groep.
1.3 HGW en Passend Onderwijs?
Passend onderwijs is in 2014 ingevoerd. Iedereen heeft recht op goed onderwijs dat
aansluit bij hun mogelijkheden en onderwijsbehoeften. Handelingsgericht werken is
ontwikkeld in de periode van Weer Samen Naar School (1998-2014). HGW bestond dus al
voor het passend onderwijs. De doelstellingen blijken goed te passen bij het passend
onderwijs. Veel besturen kiezen voor handelingsgericht werken omdat het hen helpt het
passend onderwijs te realiseren.
Passend onderwijs legt de focus op wat leerlingen wel kunnen en willen. Ook ligt de focus
op hun talenten en interesses. Handelingsgericht werken helpt om gericht naar de
positieve kenmerken te zoeken. De leerling speelt hierbij zelf een grote rol. Ook ouders
dragen bij aan het schoolsucces. Bij passend onderwijs wordt de ouderbetrokkenheid
versterkt. De sterke positie van ouders in het handelingsgericht werken draagt hieraan
bij. HGW biedt een handreiking voor de samenwerking en communicatie met ouders.
Door doelgericht of opbrengstgericht te werken worden de leerprestaties van een school,
bouw, groep en individuele leerlingen gemaximaliseerd. Handelingsgericht werken kan je
gebruiken bij het analyseren en verbeteren van de opbrengsten en de effecten van extra
ondersteuning. Ook ondersteund het handelingsgericht werken het werken met een
ontwikkelingsperspectief. HGW helpt ook bij het werken met externen binnen de school.
1.4 Onderwijs- en ondersteuningsroute.
Wanneer alle onderwijsprofessionals en deskundigen in en rondom de school volgens
dezelfde zeven uitgangspunten werken, dan hanteren ze eenzelfde visie, streven ze
hetzelfde na en spreken ze dezelfde taal. Dit vergemakkelijkt het samenwerken
aanzienlijk.
Er zijn drie niveaus van onderwijs en
ondersteuning:
Niveau 1: alle leerlingen – de HGW-cyclus voor de
groep. Bevat kwalitatief goed onderwijs voor alle
leerlingen. Hoe sterker de basis is, hoe minder
leerlingen buiten de boot vallen. De HGW-cyclus
bevat de fasen waarnemen, begrijpen, plannen,
realiseren en evalueren. (zie afbeelding
onderaan)
Niveau 2: leerlingen over wie zorgen en vragen
zijn – leerlingbespreking. In deze bespreking participeren de leerkracht, intern begeleider
en eventueel een andere interne deskundige van de school. Ook de leerling en ouders
zijn er direct of indirect bij betrokken. In deze gesprekken gaat het over de vragen: wat is
er aan de hand en wat betekent dit voor de doelen en de aanpak? Hoe kunnen we deze
leerling en diens leerkrachten en ouders ondersteunen? Hierna gaan de betrokkenen
doelgericht aan de slag en evalueren ze de impact van de ondersteuning. Zijn de doelen
behaald, dan kan de leerling terug naar het basisaanbod.
Niveau 3: leerlingen die externe
ondersteuning nodig hebben –
multidisciplinair overleg. In een MDO
