Les 1 Kristof Uvijn
→ beroepsontwikkeling = een jong beroep volgens Kielfhofner
Biopsychosociale visie
- Evoluties van ergotherapie op korte periode
- Maakt duidelijk dat ergotherapeuten heel vaak in intramurale settings geraken
o Voorbeeld: ziekenhuis, revalidatiecentrum,…
Doel:
- Vroeger
o Cliënt genezen = cliënt zo zelfstandig mogelijk maken zodat hij kan
participeren in samenleving
- Nu
o Samenwerken met cliënt
o Inventariseren wat de problemen zijn
o Vanuit inventarisatie te komen tot een handelingsplan, waarbij de doelen
heel belangrijk zijn
→ intensieve samenwerking
▪ Via methodieken en activiteiten
→ cliënten mee nemen naar plaats waar hij wilt komen om te
participeren in samenleving
→ dat is niet voor iedereen zelfstandig kunnen zijn
Schematisch overzicht
- Safe place = intramurale setting
o Zorginstellingen zoals ziekenhuis, verzorgingstehuis, instelling voor mensen
met verstandelijke beperking
- Society = samenleving
o Community based practise
▪ Werken in samenleving
• Met cliënten werken in de samenleving/gemeenschap, want
de samenleving kan een invloed hebben op de revalidatie van
de cliënt
▪ Werken aan samenleving
• Omgekeerde invloed: samenleving krijgt meer participatie
→ win-win situatie
o Community development
▪ Gemeenschapsgericht gaan werken
▪ Samenleving aanpassen aan iedereen
1
,Tijdlijn beroepsvorming van de ergotherapie in de westerse wereld
Ontstaan biopsychosociale visie
- Medisch model
- Oorzaak van probleem = individuele stoornis
- Biologisch = lichamelijk
- Functieverlies
- Verwijst naar ziek zijn
- Sociale model
- Oorzaak van probleem = ligt in de omgeving
o Hoe opgebouwd?
- Oplossingen liggen in de verandering van de omgeving
o Architecturaal
▪ Borduren
▪ Logische omgeving (mensen met cognitieve problemen)
o Mentaal
▪ Cliënten voelen zich aangekeken en minderwaardig
→ combinatie van de twee = biopsychosociale visie
Functioneringsproblemen/handicap
= hinder bij het uitvoeren van de rol die men van iemand verwacht of die hij van zichzelf
verwacht
- Voorbeeld: broer, zus, mama, oma,…
→ de structuur van de maatschappij bepaalt wanneer er sprake is van een handicap
Ziek zijn
→ volgens WHO (world health organization)
= een toestand van volledige lichamelijk (symptomen), psychische
(functioneringsproblemen) en sociale component (welbevinden), net zoals gezond zijn ook.
2
,Doel biopsychosociale visie
- Aandacht voor kwetsbare positie van personen binnen de samenleving
- Streven naar volwaardige burgers (burgerschapsmodel)
- Via inclusie en participatie
o Mensen met een beperking doen mee in de samenleving
Evolutie van ziek en gezond zijn
= evenwicht tussen sociaal en biomedisch
→ biopsychosociale visie
1. Intramurale setting
2. Community based
3. Community development
Ergotherapie
- Cliëntgecentreerd
- Handelen (occupational based)
- Omgeving/ samenleving (context based)
Inclusie van mensen met een beperking in het regulier arbeidscircuit
- De meeste mensen kiezen voor integratie van personen met een handicap in een
gewoon bedrijf wanneer dit geen meerkost veroorzaakt
- De meerderheid blijft bij deze keuze als de meerprijs beperkt blijft
- Zelfs al zou het 50% goedkoper zijn om personen met een handicap te integreren in
het regulier arbeidscircuit, dan nog kiezen 25% van de respondenten ervoor om hen
gescheiden te houden
Algemene conclusie biopsychosociale visie
- Mensen accepteren in het algemeen het politiek correct vocabularium van het
sociaal model niet
- Mensen met een handicap worden niet gezien als slechts ‘anders’, maar als mensen
met een stoornis gekenmerkt door speciale noden
ICF (2001)
= international classification of functioning
= helpt de biopsychosociale visie te bewaken
= gegevens over ziekten en aandoeningen die gepaard gaan met verschijnselen te ordenen
en te classificeren
Schema:
3
, Uitleg schema
Eerste lijn = gezondheidstoestand
Tweede lijn = functioneren
Derde lijn = contextuele factoren
- Stoornissen
• Afwijkingen in of verlies van functies of anatomische eigenschappen
- Activiteiten
• Onderdelen van iemands handelen
- Beperkingen
• Moeilijkheden die iemand heeft met het uitvoeren van activiteiten
- Participatie
• Iemands deelname aan het maatschappelijk leven
- Participatieproblemen
• Problemen die iemand heeft met het deelnemen aan het maatschappelijk
leven
ICF
- = classificatie
- Ordening van begrippen en termen volgens een hiërarchische structuur
- Komen tot een gemeenschappelijke taal
• communicatie uitwisselen
• vergelijken van gegevens
• MDT
→ WHO
- Bijdrage beleid, kwaliteit van zorg, … (gerelateerd aan evolutie)
• Cijfers verzamelen
• Doelen bereiken
ICIDH2 (1976)
= international classification of impairments disabilitie and handicap
→ WHO (world health organization)
Geschiedenis ICF
1. ICIDH 1
o Vlaams: SBH-model = stoornissen, beperkingen en handicap
• Vertrekt vanuit gezondheidstoestanden (aandoeningen en ziekten) →
leidt tot stoornis → leidt tot beperking → leidt tot handicap
• = het niet kunnen opnemen van de rollen die iemand heeft → gevolg:
invloed op job (participatie), …
4