Basiskennis
Hoofdstuk 3: Eigen lichaam en gezond gedrag
3.1 Waarneming
3.1.1 Zintuigen om te overleven
҉ Aantal basisbehoeften → overleven
o Eten – drinken
o Beschermen tegen dreigend gevaar
o Voortplanten
In staat waar te nemen (waarneming – gedrag = horen bij elkaar)
҉ Niet alle functies gericht op overleven
o Non – verbale communicatie (herkennen emoties – knuffels)
o Informatie uit boeken kunnen waarnemen
o Smaak en plezier
3.1.2 De samenwerking tussen zintuigen, hersenen en spieren
҉ Zintuigen
o Zien
o Horen
o Proeven
o Ruiken
o Voelen
Ontvangers lichaam, reageren op specifieke prikkels (licht – geluid)
҉ Sturen boodschap → hersenen
o Ontcijferen (na gewaarwording)
o Vergelijken informatie
▪ Nieuwe informatie
▪ Oude informatie (opgeslagen)
= betekenis aan nieuwe informatie
o Beslist actie of niet → sturen opdracht (spieren)
, ҉ Communicatie tussen zintuigen – hersenen →
zenuwen
o Zintuigzenuw → elektrische signalen over
naar hersenen
o Bewegingszenuw (aangesloten spieren) →
besluit van hersenen doorgeven
o Over heel lichaam verspreid
o Ook te vinden in ruggenmerg (beide soorten)
҉ Sommige zintuigelijke informatie kortgesloten via ruggenmerg → direct via
zintuigzenuw naar ruggenmerg, omdat dan via bewegingszenuw om te zetten in actie
van spieren (reflex).
3.1.3 De belangrijkste zintuigen
҉ Veel meer soorten zintuigen dan 5
o Bv. gevoel = tast-, warmt-, koude- en pijnzintuig)
o Belangrijk onderscheid maken prikkels – zintuigen – organen (één of meerdere
functies + bestaat uit verschillende soorten weefsel (groep gelijksoortige
cellen))
o Nemen prikkels waar
, Oog
҉ Licht komt binnen via pupil → pupilreflex
҉ Licht beweegt rechtlijnig
o Licht van boven wordt onder netvlies geprojecteerd
o Licht van onder wordt boven netvlies geprojecteerd
҉ Kleur waarnemen → kegeltjes
o Plek met grote concentratie dichtbij elkaar = gele vlek
҉ 2 ogen
o Afstand schatten
o Diepte zien
Gehoor- en evenwichtsorgaan
҉ Lichaamsdelen uit 2 zintuigsorganen
҉ Gehoororgaan → 3 gedeeltes
o Uitwendig oor
▪ Oorschelp
▪ Gehoorgang
▪ trommelvlies
o Middenoor
▪ Trommelholte
▪ 3 gehoorbeentjes
• Hamer
• Aambeeld
• Stijgbeugel
o Binnenoor
▪ Slakkenhuis