Les 3: depressieve stemmingsstoornissen (09/10/2019)
DEPRESSIEVE STEMMINGSSTOORNISSEN
IV > 5 CATEGORIALE BENADERING
In DSM 4 vroeger: samen met de stemmingsstoornissen
Stemmingsstoornissen > depressieve stoornissen + bipolaire stoornissen
In DSM 5 is krepeliaanse traditie terug uit elkaar gehaald
Normale stemming
Wat is een gestoorde?
Normaal = geen vlakke lijn, hangt af
van wat er gebeurt rond je
Stoornis hangt af van intensiteit en duur:
langer gestoord en intenser
Belangrijkste kenmerk:
The main characteristic of pathological mood is its fixity
> The patient’s mood is unable to vary along a continuum ranging from sadness to euphoria
> De stemming zit “vast”
Stemmingsepisoden (3 types)
> Bouwstenen waaruit stemmingsstoornissen zijn opgebouwd
o Depressie episoden
o Manie
o Hypomanie
Depressieve stoornis
> Er is nooit een hypomane of manische episode geweest DUS ENKEL depressie episoden
> Iemand die herhaaldelijk depressies heeft en 1 x manie dan krijg je een andere diagnose
(namelijk bipolair)
> Als je enkel een depressieve episode hebt, heb je dus een unipolaire depressieve stoornis
o Een depressieve stoornis (majeure depressie, depressie in enge zin) heb je dus
meerdere depressieve episodes die een duidelijk begin en einde hebben
• Er is dus een episodisch karakter
• Wanneer er langdurige minder ernstigere klachten en geen episodisch
karakter zijn spreken we van een dysthemie of een persisterende
depressieve stoornis
1
,Wat is een depressie epiose: 3 Symptomenclusters komen samen voor
> Depressie
Affectieve symptomen: kernsymptomen
> Enerzijds Depressieve stemming
o Somber,leeg,huilerig
o ‘de wereld verliest zijn kleur’ Kuiper 88
o ‘er waren alleen de tranen, die geen verband hielden met haar gevoel’ Lahiri 13 <>
‘hoe ellendig men zich voelt, men kan geen traan laten’
• BV huilen zonder dat daar een aanleiding voor is
• Maar er zijn ook heel veel mensen die niet meer kunnen huilen
> Anderzijds Anhedonie
o ἀν-(an-)+ἡδονή (hedone, plezier)
• onvermogen om te kunnen genieten
o Ontbreken van wellustgevoel (waar je dit voordien wel bij had)
o Type 1: consummatorische anhedonie
• mensen beleven geen genot aan iets doen (maar ze doen het wel)
o type 2: anticipatorische anhedonie
• verlangen naar een activiteit verdwijnt, ze hebben geen zin meer om het te
doen
Er moet tenminste één kernsymptoom aanwezig zijn om
> Depressieve stemming en/of anhedonie
o Iemand kan een ernstige depressie hebben zonder dat er een depressieve stemming
is!
Dan heb je dus wel andehonie
Lichamelijke symptomen; depressieve episode
> Veranderde eetlust/gewicht
> Insomnia/hypersomnia
o Niet kunnen slapen
> Moeheid of energieverlies
o = anergie
> Psychomotorische agitatie/remming vd bewegingen
o BV geen armbewegingen bij wandelen, de kamer binnensloffen
o Antwoorden komen met vertraging (is vaak ja of weet niet)
Cognitieve symptomen; depressieve episode
> Gevoel van waardeloosheid/schuldgevoelens
o Voelen zich schuldig omdat ze depressief zijn, denken dat ze iemand ten last zijn
> Verminderde concentratie / besluiteloosheid
o BV kunnen het nieuws niet meer kijken
o Besluiteloosheid: allemaal kleine beslissingen zoals smorgens opstaan
> Terugkerende gedachten aan dood of suïcide
o Bij sommige mensen is dit geruststellend: “er is nog een weg uit”
2
, o Voor anderen is dit zeer beangstigend omdat ze het gevoel hebben dat die
gedachten hen overnemen en ze dan geen controle meer hebben (en effectief
suicide plegen)
Tenminste 5/9 symptomen hebben
Bv 2 kernsymptomen en 3 andere
BV 1 kern en 4 anderen
Depressie: één vlag, vele ladingen (hebben allemaal depressie)
DSM-DEPRESSIE
Één vlag, vele ladingen
> Er zijn tegengestelde symptomen
> Eetlust / gewicht / slaap / psychomotoriek
o BV slaap kan toenemen, maar ook afnemen
> 2 patiënten kunnen diagnose depressie hebben zonder één symptoom te delen
o Als insomnial hypersomnia als aparte symptomen worden gezien
> Gebaseerd op de 9 dsm-symptomen kunnen 227 unieke profielen voorkomen
9 Specifiers; Depressieve stoornis én bipolaire stoornis:
Binnen grote massa van depressie stoornissen hebben ze geprobeerd om categorieen te
onderscheiden. De meeste zijn herkenbaar in de klinische praktijk & hebben ook allemaal andere
behandelingen
> Met angstige spanning
> Met gemengde kenmerken
> Met melancholische kenmerken
> Met atypische kenmerken
> Met psychotische kenmerken
> Met catatonie
> Met begin peripartum
> Met seizoensgebonden patroon
> Met rapid cycling (enkel bipolaire stoornis)
Met angstige spanning; Depressieve stoornis
(minstens 2 komen voor)
> Zich opgedraaid of gespannen voelen gad (general anxiety disorder)
> Zich uitzonderlijk rusteloos voelengad
> Moeite met concentratie door ongerustheidgad de vrees hebben dat er iets verschrikkelijks
kan gebeuren
> Gevoel hebben de zelfbeheersing te verliezen pd (panic disorder).
Voorkomen : Met angstige spanning
> >40% van de depressies (?)
> Hoger suiciderisico
> Meer non-respons op behandeling
o Daardoor langere ziekteduur - meer chroniciteit
> Meer kans op bijwerkingen bij opstarten antidepressiva medicijnen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elinebunnik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
