Samenvatting deel Internationale Economie van vak Macro- en Internationale Economie (Schakel)

Internationale Economie
Schakel Handelswetenschappen KU Leuven 2024-2025

,Inhoud
Deel 1: De internationale economie in vogelvlucht................................................3
HS1: Introductie tot internationale economie......................................................3
HS2: Internationale factorbewegingen................................................................6
Deel 2: Theorie van de internationale handel.........................................................9
HS3: de klassieke theorie van de internationale handel......................................9
HS4: De neoklassieke theorie van de internationale handel.............................12
HS5: Klassieke en neoklassieke theorieën van de IH: empirische verificatie.....17
HS6: De neo-technologietheorieën: een alternatieve verklaring voor IH...........25
HS7: De moderne handelstheorieën..................................................................31
HS8: De nieuwe interactiemodellen..................................................................37
Deel 3: Internationale handelspolitiek..................................................................45
HS9: De tarifaire handelsbelemmeringen..........................................................45
HS10: Niet tarifaire belemmeringen (NTB) en het nieuw protectionisme..........51
HS11: Maatregelen tegen onfaire handelspraktijken.........................................53
HS12: Argumenten voor behoud of invoeren protectionisme............................60
HS13: De vrijmaking van de IH: van GATT naar WTO........................................65
HS14: Regionale economische integratie..........................................................69
HS15: Handelsbeleid in OL................................................................................ 78




2

,Deel 1: De internationale economie in
vogelvlucht
HS1: Introductie tot internationale economie
Ontstaan en evolutie van internationale handel
Globalisation 1.0 (1492 – 1800)
 Startpunt: 1492 (ontdekking van Amerika door Columbus)
 Drijvende kracht: fysieke kracht (wind, paardenkracht, stoom)
 Kenmerken:
o Eerste internationale integratie gebaseerd op imperialisme en
religie
o Koloniale structuur: grondstoffen uit kolonies → moederland

o Handel gestuurd door monarchieën en grootmachten

o Mondiale competitie tussen koloniale mogendheden



Globalisation 2.0 (1800 – 2000)
 Piekperiode: 1870–1913
 Drijvende kracht: bedrijven & industriële revolutie
 Kenmerken:
o Steeds meer gebaseerd op kolonialisme en opkomende
liberalisering van handel
o Industriële revolutie → meer vraag naar grondstoffen +
massaproductie
o Transportrevolutie:

 stoomschepen, spoorwegen → sterk dalende
transportkosten
o Communicatierevolutie:

 telegraaf (vanaf 1866 trans-Atlantisch)
 later telefoon, satelliet, draadloze communicatie, pc en
internet
o Opkomst van multinationale ondernemingen (MNO’s)

o Great Depression (1929) en WO I → sterke protectionistische
reactie (1929-WO II)


3

, o Belangrijke spelers: eerst VK, Frankrijk, Nederland → vanaf WO I
vooral VS
o Oprichting World Trade Organization (WTO) in 1995

Belang van de container (vanaf 1956):
 Gestandaardiseerd formaat (TEU en FEU)
 Sterke kostendaling in transport: 20x goedkoper dan bulk
 Schaalvoordelen en verhoogde efficiëntie in logistiek
 Flexibel & veilig, maar ook vatbaar voor illegale handel
 Grote impact op globalisering van goederenhandel


Globalisation 3.0 (2000 – …)
 Drijvende kracht: individuen & technologie
 Kenmerken:
o Meer individuele participatie: iedereen kan bijdragen aan
globale economie
o “Flat playing field”: gelijker speelveld dankzij digitalisering en
internet
o Afname van handelsbarrières

o Shift in economische macht: focus van Noord-Amerika/Europa →
China (WTO-lid sinds 2001)
Flat World Platform (Thomas Friedman):
 Convergentie van:
o pc (individu als auteur)

o optische vezelkabels (snelle wereldwijde communicatie)

o workflow software (digitale samenwerking)

 ➤ Resultaat: "placelessness" → men kan wereldwijd samenwerken alsof
plaats er niet meer toe doet
The World is Flat – Thomas Friedman (Globalisation 3.0)
Kernidee: “de wereld is plat”
Door technologie is het speelveld wereldwijd gelijker geworden. Intellectueel
werk kan van overal ter wereld worden geleverd, opgesplitst, verspreid en
opnieuw samengesteld.
Drijvende krachten: digitalisering & communicatie
 Goedkope computers


4