Samenvatting les 6 respiratoir gasuitwisseling- Kennis Gezondheid & Inzichten in Ziek zijn

Kennis van gezondheid en inzichten in ziek zijn
Les 6

Overzicht

• Respiratoire systeem

• Ademhalingsfysiologie

• Zuurstoftransport

• Kliniek

➢ Anamnese

➢ Klinisch onderzoek

➢ Technische onderzoeken

➢ Belangrijke pathologie

Respiratoire systeem

→ Het respiratoire systeem zorgt voor de gasuitwisseling tussen het lichaam en de omgeving —
specifiek de opname van zuurstof (O₂) en de afgifte van koolstofdioxide (CO₂). Deze gassen zijn
essentieel voor de cellulaire ademhaling, waarbij energie (ATP) wordt geproduceerd in de
mitochondriën.

Ademhaling en energie

• Energie komt vrij door verbranding van glucose, vetten en eventueel eiwitten.
• Zuurstof (O2) is hiervoor nodig.
• Bij verbranding ontstaat kooldioxide (CO2).
• De hoofdfunctie van de ademhaling is het binnen bepaalde grenzen houden van de O2-
en CO2-concentraties in het bloed.

Ademhalingsstelsel:

• Luchtwegen:
o Neus-, mond- en keelholte
o Trachea
o Bronchiën
• Longen:
o Alveoli
o Gaswisseling
o Surfactans

Bovenste luchtwegen:

• Functies Neusholte:
o Filteren
o Opwarmen
o Bevochtigen
o Geur/smaak perceptie

filteren, bevochtigen
en verwarmen
ingeademde lucht

,→ Sinussen: resonantie van stemgeluid en vermindering van schedelgewicht

• Sinusitis = ontsteking van de sinussen

Bovenste luchtwegen:

• Functies Pharynx: Kruising tussen lucht-
o Verbinding mond-neus en voedselwegen
o Lymfeklieren

• Functies Glottis/Larynx: Bevat de stembanden;
o Passage lucht beschermt de luchtwegen
o Stemapparaat tijdens slikken

o Passage voedsel scheiden

→ Larynx = stem




→ Trachea = luchtpijp: verstevigd met kraakbeenringen; geleidt lucht naar de bronchi




→ Bronchi = grote luchtwegen: vertakken zich steeds verder, eindigend in de alveoli

→ Alveoli: microscopische zakjes waar gasuitwisseling plaatsvindt via diffusie

, Mucociliaire klaring (MCK)

• Mechanisme om de luchtwegen te beschermen tegen
ingeademde noxen en om afvoer van débris
te bewerkstelligen
• Het vormt een eerste verdedigingslinie van het
respiratoire epitheel tegen infecties en vervuiling.
• Hoesten kan hierbij helpen

1. Vangstfase: Ingeademde deeltjes blijven plakken aan de gel-laag (slijm).
2. Transportfase: Trilharen (cilia) slaan ritmisch met ±10–20 slagen per seconde. De
gecoördineerde beweging duwt het slijm richting de farynx.
3. Verwijderingsfase: Slijm wordt doorgeslikt (→ maagzuur doodt pathogenen) / opgehoest.

Bronchiëctasieën

• Permanente abnormale dilatatie van bronchi door destructie van
bronchiale wand
• Bronchi doet geen gasuitwisseling: er ontstaat dode ruimte
• Verstoorde mucociliaire klaring
• Ophoesten van grote hoeveelheden purulent sputum


Ademhalingsfysiologie

• Ventilatie: transport van lucht van buiten tot in de alveoli en omgekeerd
• Diffusie: O2-transport vanuit de alveolaire ruimte naar het capillaire bloed en CO2-
transport in de omgekeerde richting (= O2; lucht > bloed, CO2; bloed > lucht)
• Perfusie: longcirculatie

Ventilatie:

• Ventilatie = mechanica van de ademhaling
• Adembewegingen teweeggebracht door ademspieren
• Adembewegingen leiden tot drukveranderingen
waardoor luchttransport optreedt
o Longvolumes wijzigen
o Statische druk-volumecurve (rekbaarheid longweefsel)
o Dynamische druk-volumecurve, luchtwegweerstand
• Ademarbeid is product van druk en volume

Adembewegingen:

• Inademing (inspiratie): actief process.
o Diafragma en uitwendige tussenribspieren trekken samen → borstkasvolume ↑ →
longdruk ↓ → lucht stroomt naar binnen.
• Uitademing (expiratie): meestal passief.
o Spieren ontspannen → volume ↓ → longdruk ↑ → lucht stroomt naar buiten.