Spierstelsel
➔ College 22
Compendium hoofdstuk 25
Soorten spierweefsel:
- Willekeurige beheersing, zijn de skeletspieren (in spierstelsel)
- Onwillekeurige beheersing, zijn de hartspier (in hartwand) en de gladde spieren (in
inwendige organen)
De skeletspieren zijn direct of indirect verbonden met de botten.
De vijf functies van de skeletspieren;
1. Bewegingen van het skelet, we onderscheiden bij spieren een Origo en een
Insertie.
Origo blijft hetzelfde tijdens een contractie
Insertie beweegt naar de origo toe.
De pees zorgt ervoor dat de spier in verbinding
komt met een bot.
2. Behoud van houding en lichaamspositie
3. Steun aan weke delen
4. Beschermen van in- en uitgangen
5. Behoud lichaamstemperatuur
Soorten contracties:
Concentrische contractie: lengte van een spier wordt korter tijdens een
contractie, trekt samen.
Bvb; een gewicht in de sportschool naar je toe halen.
Excentrische contractie: lengte van een spier wordt langer tijdens een
contractie.
Bvb; Je laat een tas geleidelijk zakken, er wordt kracht geleverd.
Isometrische contractie: lengte van een spier blijft constant
(iso=gelijk, metrisch=lengte) tijdens een contractie
Bvb; een baby met gestrekte armen vasthouden.
Frontaal (voorkant)
Abductie: beweging van het lichaam af
Adductie: beweging naar het lichaam toe
Door bvb arm, been of vingers
Sagitaal (zijkant)
Flexie: buiging gewrichten
Extensie: strekking gewrichten
Transversaal (gezien van boven)
,Endorotatie: binnenwaartse draaiing
Exorotatie: buitenwaartse draaiing
Circumductie: ronddraaien, beweging van hand, voet of vinger
Structuur skeletspieren
De microscopische anatomie van een spiervezel/spiercel
- Sarcolemma (spiercelmembraan)
- Sarcoplasma (spiercelcytoplasma)
- Sarcoplasmatisch reticulum (is een soort glad ER)
- Myofibrillen (contractieorganel)
- Sarcomeren, is een functionele contractie eenheid
(Een skeletspiervezel)
Myosine en actine zorgen voor spiersamentrekkingen.
Mitochondriën zetten glucose om in ATP, ATP heb je nodig om tot spiersamentrekkingen te komen.
Een sacromeer bestaat uit dikke en dunne filamenten.
- Kleinste eenheden van een spier
Dikke filamenten: bestaat uit eiwit myosine
Dunne filamenten: bestaat uit eiwit actine
Sarcomeer: zich herhalende functionele eenheid van de myofibrillen.
Functie:
Myosine, actine binding ATP ->
filmpje kijken
,Structuur skeletspier:
Samentrekking spier;
myosine/ actinefilament
wordt korter en schuift in
elkaar.
De verandering van een sarcomeer tijdens de contractie van een skelet- spiervezel:
Aansturing spieren
Start actiepotentiaal (prikkel) in de frontale cortex
- Actiepotentiaal via het ruggenmerg naar de effectieve zenuwen.
Verbinding met motorische eindplaat
- Motorische eindplaat: neuron die in verbinding staat met een spiervezel
- Geactiveerd motorneuron stuurt een prikkel naar de spiervezel door;
Afgifte acetylcholine
- Acetylcholine: een neurotransmitter die door het motorneuron
wordt afgegeven aan de spiervezel.
Actiepontentiaal over sarcolemma
- Acetylcholine bindt op de spiervezel en activeert deze
-> er ontstaat een elektrische prikkel in de spiervezel.
- Prikkel komt binnen bij sarcoplasmatisch reticulum, loopt over het sacrolemma en gaat via
de T-tubuli naar binnen.
Als de myosine kop gebonden is kan er een contractie plaats vinden.
, - Actiepotentiaal gaat via de T-tubuli de spiervezel binnen en komt aan bij het
sarcoplasmatisch reticulum.
Sacroplasmatisch reticulum:
Afgifte calcium ionen sarcoplasmatisch reticulum
- AP/ elektrische prikkel reguleert de afgifte van calciumionen die in de spiervezel het
contractieproces beginnen.
Motorische eenheid: een motorisch neuron en alle spiercellen die het aanstuurt.
Rekrutering: om de spierspanning te verhogen door meer motorische eenheden te activeren
Veel kracht leveren -> grotere motorische units
Stappen in neuronmusculaire transmissie
- Actiepotentiaal motorneuron
• Neuron dit in verbinding staat met een spiervezel
• Actiepotentiaal is een elektrische prikkel
• Geactiveerd motorneuron stuurt een prikkel naar de spiervezel
- Afgifte en binding acetylcholine
• Acetylcholine is een neurotransmitter die door het motorneuron wordt afgegeven aan de
spiervezel
- Actiepotentiaal in sarcolemma
• Acetylcholine bindt op de spiervezel en activeert deze, er ontstaat een elektrische prikkel in
de spiervezel.
- Afgifte calciumionen uit sarcolemma
• AP of elektrische prikkel reguleert de afgifte van calciumionen die in de spiervezel het
contractieproces initiëren.
Het contractie proces:
Interactie tussen actieve plaatsen actine en myosine- kruisbruggen
- Dunne filamenten glijden langs dikke filamenten
(Kruisbruggen ondergaan een bewegingscyclus; aanhechten, draaien, losmaken, terugkeren)
- Troponine & tropomyosine sturen interactie
(Spiereiwitten, voorkomen eveneens interactie tijdens rust)
➔ College 22
Compendium hoofdstuk 25
Soorten spierweefsel:
- Willekeurige beheersing, zijn de skeletspieren (in spierstelsel)
- Onwillekeurige beheersing, zijn de hartspier (in hartwand) en de gladde spieren (in
inwendige organen)
De skeletspieren zijn direct of indirect verbonden met de botten.
De vijf functies van de skeletspieren;
1. Bewegingen van het skelet, we onderscheiden bij spieren een Origo en een
Insertie.
Origo blijft hetzelfde tijdens een contractie
Insertie beweegt naar de origo toe.
De pees zorgt ervoor dat de spier in verbinding
komt met een bot.
2. Behoud van houding en lichaamspositie
3. Steun aan weke delen
4. Beschermen van in- en uitgangen
5. Behoud lichaamstemperatuur
Soorten contracties:
Concentrische contractie: lengte van een spier wordt korter tijdens een
contractie, trekt samen.
Bvb; een gewicht in de sportschool naar je toe halen.
Excentrische contractie: lengte van een spier wordt langer tijdens een
contractie.
Bvb; Je laat een tas geleidelijk zakken, er wordt kracht geleverd.
Isometrische contractie: lengte van een spier blijft constant
(iso=gelijk, metrisch=lengte) tijdens een contractie
Bvb; een baby met gestrekte armen vasthouden.
Frontaal (voorkant)
Abductie: beweging van het lichaam af
Adductie: beweging naar het lichaam toe
Door bvb arm, been of vingers
Sagitaal (zijkant)
Flexie: buiging gewrichten
Extensie: strekking gewrichten
Transversaal (gezien van boven)
,Endorotatie: binnenwaartse draaiing
Exorotatie: buitenwaartse draaiing
Circumductie: ronddraaien, beweging van hand, voet of vinger
Structuur skeletspieren
De microscopische anatomie van een spiervezel/spiercel
- Sarcolemma (spiercelmembraan)
- Sarcoplasma (spiercelcytoplasma)
- Sarcoplasmatisch reticulum (is een soort glad ER)
- Myofibrillen (contractieorganel)
- Sarcomeren, is een functionele contractie eenheid
(Een skeletspiervezel)
Myosine en actine zorgen voor spiersamentrekkingen.
Mitochondriën zetten glucose om in ATP, ATP heb je nodig om tot spiersamentrekkingen te komen.
Een sacromeer bestaat uit dikke en dunne filamenten.
- Kleinste eenheden van een spier
Dikke filamenten: bestaat uit eiwit myosine
Dunne filamenten: bestaat uit eiwit actine
Sarcomeer: zich herhalende functionele eenheid van de myofibrillen.
Functie:
Myosine, actine binding ATP ->
filmpje kijken
,Structuur skeletspier:
Samentrekking spier;
myosine/ actinefilament
wordt korter en schuift in
elkaar.
De verandering van een sarcomeer tijdens de contractie van een skelet- spiervezel:
Aansturing spieren
Start actiepotentiaal (prikkel) in de frontale cortex
- Actiepotentiaal via het ruggenmerg naar de effectieve zenuwen.
Verbinding met motorische eindplaat
- Motorische eindplaat: neuron die in verbinding staat met een spiervezel
- Geactiveerd motorneuron stuurt een prikkel naar de spiervezel door;
Afgifte acetylcholine
- Acetylcholine: een neurotransmitter die door het motorneuron
wordt afgegeven aan de spiervezel.
Actiepontentiaal over sarcolemma
- Acetylcholine bindt op de spiervezel en activeert deze
-> er ontstaat een elektrische prikkel in de spiervezel.
- Prikkel komt binnen bij sarcoplasmatisch reticulum, loopt over het sacrolemma en gaat via
de T-tubuli naar binnen.
Als de myosine kop gebonden is kan er een contractie plaats vinden.
, - Actiepotentiaal gaat via de T-tubuli de spiervezel binnen en komt aan bij het
sarcoplasmatisch reticulum.
Sacroplasmatisch reticulum:
Afgifte calcium ionen sarcoplasmatisch reticulum
- AP/ elektrische prikkel reguleert de afgifte van calciumionen die in de spiervezel het
contractieproces beginnen.
Motorische eenheid: een motorisch neuron en alle spiercellen die het aanstuurt.
Rekrutering: om de spierspanning te verhogen door meer motorische eenheden te activeren
Veel kracht leveren -> grotere motorische units
Stappen in neuronmusculaire transmissie
- Actiepotentiaal motorneuron
• Neuron dit in verbinding staat met een spiervezel
• Actiepotentiaal is een elektrische prikkel
• Geactiveerd motorneuron stuurt een prikkel naar de spiervezel
- Afgifte en binding acetylcholine
• Acetylcholine is een neurotransmitter die door het motorneuron wordt afgegeven aan de
spiervezel
- Actiepotentiaal in sarcolemma
• Acetylcholine bindt op de spiervezel en activeert deze, er ontstaat een elektrische prikkel in
de spiervezel.
- Afgifte calciumionen uit sarcolemma
• AP of elektrische prikkel reguleert de afgifte van calciumionen die in de spiervezel het
contractieproces initiëren.
Het contractie proces:
Interactie tussen actieve plaatsen actine en myosine- kruisbruggen
- Dunne filamenten glijden langs dikke filamenten
(Kruisbruggen ondergaan een bewegingscyclus; aanhechten, draaien, losmaken, terugkeren)
- Troponine & tropomyosine sturen interactie
(Spiereiwitten, voorkomen eveneens interactie tijdens rust)
