Samenvatting - Ziekteleer (B-KUL-K0B53B)

Hartfalen
DEFINITIE
Hartfalen of hartedecompensatie is een toestand waarbij de hartpomp aan de normale of
verhoogde metabole noden (O2) Van de weefsels niet kan voldoen, zodat de inspanningscapaciteit
daalt en er geleidelijk oedemen ontstaan

 Meestal linker hartfalen, rechter hartfalen bij chronisch longlijden met hypoxische pulmonale
vasoconstrictie

ONTSTAANSMECHANISMEN/ OORZAKEN
(1) Verminderede contractiliteit door
- Myocardischemie
- GM
- Toxische myocardbeschadiging
(2) Verhoogde werkbelasting door
- Drukbelasting
- Volumebelasting
- Verhoogde weefselnood
(3) Bemoeilijkte ventrikelvulling door
- Mitralisstenose
- Stijve ventrikels
- Pathologie van pericard
- Tachyaritmieën

SOORTEN
(1) Acuut hartfalen
 Aanpassen frequentie en slagvolume => CATECHOLAMINES
- Chronotropie: HR
- Inotropie: SV
- Preload: ventrikelvulling (EDV) Starling

(2) Chronisch hartfalen
 Idem als acuut + 3 laattijdige fenomenen
- Neuronale respons
 Sympathisch zenuwstelsel met catecholamines
 RAAS systeem: vochtretentie => preload
 Atriale natriuretische factor (ANF en BNF)
o Antagonist RAAS
o Pro-BNP is een merker van hartfalen
- Spierhypertrofie: vorming nieuwe sarcomeren
 Voordeel: inotropie en hypertrofie: wandspanning
 Nadeel: O2-nood en compliantie
- Dilatatie ventrikels
 Remodelling van het hart (ellips  bol)
 Lokale angiotensine en aldosterone effecten
1

,KLINISCHE SYMPTOMEN
1. Verminderde arbeidscapaciteit en klachten van moeheid
2. Dyspnee
 Orthopnee: moeilijk platliggen en cardiaal astma
 Longoedeem
3. Oedemen van de onderste ledenmaten

BEHANDELING
1. Remming van de gevolgen van de te sterke compensatie via het RAAS
a. Preload reductie
- Zoutbeperking
- Diuretica
- ACE-inhibitoren
- Angiotensine II receptor antagonisten (sartanen)
- Venodilatoren
b. Afterload reductie
- ACE-inhibitoren
- AT II antagonisten

2. Bètablokkers

3. Versterken van de werking van natriuretisch peptide
- Neprilysine

4. Sodium-glucose-cotransportinhibitor-type 2 (SGLT2i)

5. Niet medicamenteuze behandeling
- Harttransplantatie
- Anticoagulantia
- Implantatie van een pacing toestel
- Overbruggingsoperaties




2

, Ischemisch hartlijden
DEFINITIE
Men spreekt van coronair vaatlijden of een kransslagaderaandoening wanneer de kransslagaders
vernauwd of verstopt zijn door gedeeltelijke atheroomafzetting of trombusvorming tegen de wand,
waardoor de hartspier te weinig zuurstof krijgt. Wanneer de cardiomyocyten of hartspiercellen
lijden onder zuurstofnood spreekt men van ischemisch hartlijden.
 Onvoldoende zuurstoftoevoer of toegenomen zuurstofnood

ONTSTAANSMECHANISMEN
Het vertrekpunt is bijna altijd een atherosclerotisch letsel in de coronairen.
= Verstoorde balans tussen O2-nood en O2-toevoer

- Vertraging diastolische relaxatie
- Daling van de compliantie van de linkerventrikel
- Afname van de systolische contractie
- Stijging van anaeroob metabolisme

Angor: verminderde O2-toevoer als gevolg van een coronaire vernauwing
 Bij inspanning of stress ontstaan (meer O2-nood)

Hartinfarct: trombose (klontervorming) op een atheroomletsel
 Door de acute totale afsluiting van het bloedvat door de trombus is de ischemie echter
volledig; als ze niet snel verholpen wordt ontstaat er necrose in het infarct gebied.
 Het gevolg van massale activatie van stollingsfactoren en bloedplaatjes na een ruptuur
van een plaque
 Afsterven (necrose) van de hartspier

 Intense pijn op de borstkas en kan aanleiding geven tot hartfalen en eventueel cardiogene
shock. Er is ook risico op ritmestoornissen met vooral ventrikelfibrillatie en plotse dood

SYMPTOMEN
Angor:
- Hevige retrosternale toesnoerende pijn uitstralend naar linkerschouder
- Ritmestoornissen en/of linkerventrikel dysfunctie (longoedeem)

Infarct:
- Hevige beklemmingspijn
- Braken/zweten
- Ritmestoornissen
- Acute hartfalen

Ischemisch cardiomyopathie:
- Hartfalen
- Silentieus verloop

3

, DIAGNOSE
Anamnese, ECG, bloedtest (spierenzymen, high sensitivity troponines)

BEHANDELING
Buiten het ziekenhuis
- Morfine
- Remming bloedplaatjesaggregatie (aspirine)
- Tweede plaatjesaggregatieremmer (thienopyridines)

Binnen het ziekenhuis
- Openmaken van de kransslagaders  coronarografie  cathlab
- Ballondilatatie (PTCA of PCI)
 Stollingsinhibitoren: heparine
- Coronaire bypass (CABG)
Daarna: kinesietherapie

Medicatie:
- Bètablokker Angina pectoris: gelijkaardige
- ACE inhibitor klachten  behandeling met
- Cholesterolverlagende middelen nitraten (cedocard) en rust
- Aspirine levenslang Heeft hier dus geen invloed
(Verschil goed weten)
Dieet: zout en vetarm

Rookverbod




4