Samenvatting Kinderen en media - S0N85a

KINDEREN & MEDIA
LES 1: MEDIAGEBRUIK BIJ KINDEREN EN ADOLESCENTEN

MEDIAGEBRUIK VAN KINDEREN EN JONGEREN VANDAAG


WAAROM FOCUS OP KINDEREN?

 Kinderen zijn GEEN passieve groep zonder eigen keuzes  Ze zijn snel weg met
nieuwe media

PUBLIEK DISCOURS T.A.V. MEDIA EN KINDEREN: VEELAL NEGATIEF

 Seksualiserende media
 Gewelddadige/gevaarlijke media
 Impact op cognitieve & sociale ontwikkeling
 Geld uitgeven aan/ in media
 Kinderen zouden er dommer en asocialer van worden
 Link obesitas
 Toegang tot ‘dark’ activities (vb. gokken)

Voorbeelden:

 Rellen  Tieners communiceerden veel op sociale media, o.a. locatie delen, daarom
wouden ze media verbannen
 Spongebob werd in Indonesië gecensureerd wegens ‘te gewelddadig’, vb.
voedselgevecht

TENDENSEN BINNEN MEDIALANDSCHAP

 Sterke toename aanbod technologie
o Convergentie van mediatechnologie, vb. reageren op livestream
o Concentratie in ownership
o Toename in commercialisatie  verschillende platformen en kanalen vaak samen
in 1 bedrijf
 Kinderen zijn vaker het doelpubliek
o Vb. Gebruik van figuurtjes
 Digitalisering biedt intense media-ervaring
o Niet enkel passief, steeds meer actief

Voorbeeld:

 Producten van Studio100 cfr. Pesterpower = Kind dat zaagt omdat het iets van die
producten/ uit die winkel wilt hebben

,ZEER SNEL VERANDEREND MEDIALANDSCHAP

 Veranderd steeds sneller doorheen de jaren  moeilijk voor het onderzoeksveld
 Vb. Moore’s Law = hoeveelheid transistoren (kracht van processoren) verdubbelt elke 2
jaar
 Media-effecten = domein dat steeds die veranderingen en hun impact dient bij te
benen

Voorbeeld:

 Facebook is tegenwoordig niet meer hip

MEDIABEZIT VLAANDEREN  GRAFIEK ZIE PPT.

 2 linkse staven = kinderen
 2 middelste staven = tieners
 2 rechtse staven = jongeren

Conclusie: Leeftijd eerste smartphone daalt steeds

DE VERSCHILLENDE PLATFORMEN

 Bijna alle groepen gebruiken sociale media, 3e graad enorm veel
 Populariteit is er zowel bij kinderen als tieners
 Persoonlijk bezit sociale platformen stijgt vanaf 8 jaar en 1 maand.

Bij kinderen (8-12 jaar)

 1ste middelbaar was sleutelmoment, MAAR nu al 5de-6de leerjaar
 Op 4 jaar tijd is de gemiddelde leeftijd voor het bezit van een smartphone met 4 jaar
gezakt
 Mobiele communicatie = enorm prominent
o Smartphone is toegangspoort tot de wereld
o Weinig restricties (van ouders uit)  72,7% van de kinderen mag zelf apps
installeren
o Kinderen kunnen niet zonder
o Communiceren met (on)bekende
o Op de hoogte blijven
 Schermtijd = enorm hoog
o Vooral kijken van video’s  Verschuiving van TV naar Sociale platformen
o Ook hele jonge kinderen

Conclusie:

 Persoonlijk bezit neemt toe
 Mobiele media en vooral sociale platformen transformeren mediabeleving
 Sterke stijging schermtijd (begint ook erg vroeg, op jonge leeftijd)

,  Weinig restricties door ouders
 Belang van media-effecten onderzoek bij kinderen en adolescenten




KINDEREN ALS MEDIACONSUMENT: EEN APART DOELPUBLIEK


KINDEREN VS VOLWASSENEN

 Third Person Effect = Gedachte dat media geen effect heeft op jou, maar wel op
iemand anders  Ouders die denken dat kinderen worden beïnvloed door reclame,
maar zijzelf niet.
o Perceptie dat anderen kwetsbaar zijn voor invloed van media
o Effect neemt tie indien “de andere” jonger is
 Lijdt soms zelfs tot morele paniek vb. bannen

Verschillende standpunten:

Door snelle verandering kunnen ouders moeilijker de digitale leefwereld van hun kinderen
inschatten

 Verschil in technologische expertise
 Potentiële risico’s
 Gevolgen voor ouderlijke begeleiding  kinderen moeten controle krijgen over hun
eigen mediagebruik
 Kinderen zijn sneller weg met de nieuwe technologie dus moeilijker voor ouders om
risico’s in te schatten
 We moeten de kinderen loslaten, ze kunnen zelf wel hun eigen keuzes maken

VS

 Kinderen zijn kwetsbaar en hebben bescherming nodig
 Beschermende rol over kinderen
 Over bepaalde platformen zelfs paniekerig (= media-panics)

 De waarheid ligt wellicht tussen de twee: hen beschermen, laar onthouden dat kinderen
ook veel weten van media en er snel mee weg zijn

 Beperkte achtergrondkennis heeft impact op:
o Minder kennis in het leven
o Begrip mediaboodschap
o Volwassenen begrijpen vaker boodschappen die in de media verstopt zijn
o Vb. kijken naar een programma over een ander land is moeilijker voor kinderen
om te plaatsen
o Moeilijker voor kinderen om de waarheid te achterhalen van de
mediaboodschappen
o Kinderen nemen iets vaker aan voor waarheid als iets op tv of in de media
verschijnt: ‘het zal wel correct zijn’ en zien vaker niet in dat reclame gemaakt is
om dingen te verkopen

,  MAAR komt ook voor bij volwassenen: soms moeilijk om waarheid te
onderscheiden, wel moeten vooral kinderen dit nog leren
 Kinderen zijn leergierig:
o Positief = kinderen leren van de media, vb. rekenen, talen, etc.
o Negatief = ze zien ook stereotypering binnen de media, cfr. Moeilijk te
onderscheiden van waarheid dus nemen ze het stereotype aan als waarheid en
nemen het over
o Normen & waarden: vb. Held moet zwakke prinses redden



o Gedrag (negatief): vb. leren inbreken door een tv programma
o Vb. Bobo doll experiment
 Video’s waarin een pop werd verminkt
 Kinderen die gedrag overnamen door ernaar te kijken, zeker indien
beloning na agressief gedrag
 Minder ervaring met media:
o Conventies binnen medium, vb. filmtechnieken
 Volwassenen herkennen verschillende effecten vb. flashback, MAAR voor
kinderen moeilijk te begrijpen
 In SpongeBob komt pop-up ‘flashback’ – ‘end of flashback’
o Productiecontext: reclame vs. geen reclame  Kinderen zien het vb. als leuke
video van K3
o Genres: ‘het is maar een mopje’  Kinderen snappen satire niet

 The child-effect
o Kinderen kunnen hun ouders ook dingen bijleren
o Ouders socialiseren kinderen, MAAR kinderen socialiseren ook hun ouders
o Vooral zichtbaar bij introductie van nieuwe technologieën  tablets, internet, etc.

KINDEREN ALS MEDIACONSUMENT: KINDEREN ALS EEN HETEROGENE GROEP


LEEFTIJD: COGNITIEVE ONTWIKKELING

 Snelle ontwikkeling van de hersenen
 Kind van 4 jaar kan andere dingen dan kind van 6 jaar  Ook zo op vlak van media
 Leeftijd speelt een rol
o Vb. Piaget’s stage theory; information processing theorieën
o Cognitieve ontwikkeling: wat kunnen/begrijpen kinderen al
 Verschillende categorieën  moeilijk af te bakenen
o Socio-emotionele ontwikkeling
 Sociale ontwikkeling verandert ook per leeftijd


PERSOONLIJKHEIDSKENMERKEN

 Hoe reguleren ze emoties = moeilijk onderscheid
 Mate waarin op zoek wordt gegaan naar spanning = sensation seeking
 Extravert vs. introvert
 Prosociaal gedrag