Wat is urologie?
Urologie is een snijdend beroep; chirurgen
! mannen en vrouwen behandelen
Veel raakvlakken met andere disciplines
Endoscopie
Poliklinisch
-flexibele cystocscopie
-rigide cystoscopie
Kleine procedurees: coagulatie, botox injectie, extractie stent of steen
Rx contrast onderzoeken
Anterograde of retrograde contrast onderzoeken
≠ intraveneus contrast
Bv vermoeden urethrastructuur -> retrograad contrast
Bv begin van een structuur willen zien -> anterograad contrast
!! heel belangrijk: laattijdige opname uitvoeren
Na 40 minuten contrastafloop nog een ct scan doen -> zo zie je de uitscheidingsfase
Retrograde urethrocystografie met permictionele opnames:
De blaas zit vol met contrast -> plassen tijdens rx opname
Urologische interventies
Sondage:
-drainage lage urinewegen
-drainage hoge urinewegen
Drainage van de lage urinewegen
Keuze maken over componenten vooraf:
-techniek
-toegangsweg
-gebruikte materiaal
,Intermittent vs verblijfssonde
Verblijfssonde
suprapubis
zo weinig mogelijk doen
enkel op indicatie
complicaties:
-infectie
-allergische reactie
-macroscopische hematurie
-urineretentie bij obstructie
infectie
!! grootste reden van nosocomiale infecties -> juiste aseptie plaatsen
<-> bacteriele cystitis, opstijgende infecties
Heeft hij het wel nodig ? hoe lang? -> vooraf aan plaatsing bepalen
Na 24-48 uur -> kolonisatie van bacterien in de blaas
Kolonisatie ≠ infectie: bacterie door barriere van de blaas breken
Urine cultuur pt met blaassonde:
Altijd positief
! niet direct ab starten -> kijken naar de kliniek
Geen kliniek -> kolonisatie -> geen behandeling
Kliniek -> infectie -> wel behandeling
Allergische reactie
Sonde langer dan 3 dagen ter plaatsen? -> siliconenkatheder
*latex kan allergische reactie uitlokken
Macroscopische hematurie
Mechanisch device in blaas
Irriteren -> schade aan de slijmvliezen, bloeding (hematurie), verstopping, retentie, biofilm,
incrutaties, steentjes
Preventie van complicaties door zo vroeg mogelijk de katheder te verwijderen
Intermittente sonde
Bij langdurige sondage
Pt sondeert zichzelf meerdere keren per dag met katheder
Minder complicaties dan verblijfssonde
Juiste techniek + properheid (niet steriel)
Drainage van de hoge urinwegen
Vaak levensreddend
,2 indicaties:
Drainage obstructieve pyelonefritis / pyonefrose (= infectie)
Drianage van gestuwde nier met post renaal nierfalen (= obstructie)
Pyelonefritisch:
Infectie op de nier + obstructie -> urosepsis = potentieel dodelijk
Behandeling: ab + inprikken zodat etter wegkan
Chronisch gestuwde nieren met post-renaal nierfalen:
Nier langzaam kapot gaan
Behandeling: drainage om afloop van de nieren te verzekeren
Techniek:
-nefrostomie: langs huid draineren
= percutane punctie van het nierbekken onder echo + ct geleiding
Onder lokale verdoving
-dj stent: langs blaas draineren
Dunne hydrofiele katheder endoscopisch geplaatst tussen nier en blaas
=>urine langsheen obstructie naar blaas kunnens tromen
Onder algemen anesthesie
Urologische urgenties
= toestand die onmiddelijke interventie vereist
-Acute onbeheersbare pijn
Bv nierkoliek, acute urinaire retentie
ð Aandacht voor comfort en welzijn pt
-orgaanbedreigende situaties
Bv torsio testis, parafimosis
ð Permanente schade voorkomen
-levensbedreigende situaties:
Bv urosepsis, trauma, gangreen van forunier, acute postrenale nierinsufficientie
, LUTS
= lagere urinaire tractus symptomen
Hogere urinewegen:
-ureters
-nierbekken
-nierkelken
Lagere urinewegen:
-blaas
-prostaat
-urethra
! grondige anamnese nodig
Benadering
-symptoomgerichte behandeling:
Eerste lijn: huisarts of uroloog
plasklachten -> anamnese + ko -> werkdiagnose -> therapie -> jheravluatie
!! kan enkel als pt geen alarmtekens heeft
Wel alarmtekens? -> technisch onderzoeken
-diagnose gericht
Specialist / uroloog
Bijkomende onderzoeken
Kijk in welke lijn je zit
1ste lijn -> luisteren, werkdiagnose, behandeling, re-evalueren
<-> alarmtekens: direct verder zoeken
Anamnese
-vullingssymptomen
-ledigingssymptomen
-postmictiesymptoemn