HET NIEUWE
(AB)NORMAAL
Mini essay: Filosofie in Actie 1.5
, Taal als een retorisch middel
Volgens Stone bevat taal twee dimensies. Een descriptieve dimensie, waarbij gekeken wordt
naar de inhoud van de taal en diende correctheid. Een tweede dimensie is performatief, hierbij
wordt gekeken naar wat taal doet en hoe problemen en oplossingen gedefinieerd worden. Taal
bevat een aantal retorische middelen. Een van deze retorische middelen is bijvoorbeeld het
gebruik van metaforen, dit is een vorm van beeldspraak waarbij er een impliciete vergelijking
wordt gemaakt (Stone, 1997). Dat taal retorische middelen bevat, is terug te zien in een
toespraak van premier Rutte van twee maanden geleden over de coronacrisis en bijbehorende
maatregelen.
Analyse van maatregelen
Rutte begint zijn toespraak met de zin: “Het corona virus houdt ons land in de greep,
ons en de rest van de wereld” (NOS, 2020) waarbij hij impliceert dat het corona virus het land
in de greep houdt, hierbij is sprake van een metafoor.
Premier Rutte vervolgt zijn toespraak: “Samen staan we voor een opgave, van enorme
omvang” (NOS, 2020) waarmee hij een relatie met verantwoordelijkheid laat zien, tevens een
retorisch middel. De Nederlandse bevolking moet ingrijpen. Iedereen is hier verantwoordelijk
voor. Tevens is hier een kwantificerende uitdrukking gebruikt; een opgave van enorme
omvang.
Verder in zijn toespraak laat premier Rutte opnieuw een relatie met
verantwoordelijkheid zien: “We kunnen het afremmen en gecontroleerd groepsimmuniteit
opbouwen. We bouwen een beschermende muur om de mensen met een zwakke gezondheid of
ouderen. Om mensen te helpen die het meest kwetsbaar zijn” (NOS, 2020). De gehele
Nederlandse bevolking wordt opgeroepen samen te werken, om groepsimmuniteit op te
bouwen. Op die manier beschermt de bevolking, gezamenlijk, de mensen met een zwakkere
gezondheid. In tijden van crisis wordt men gedwongen samen te werken, iets wat filosoof
Machiavelli eeuwen terug heeft verkondigd (Beeckman, 2020).
Ook gebruikt premier Rutte een oorzaak-gevolg redenatie. Hij roept men op het
gezond verstand te gebruiken en zich te houden aan de richtlijnen: “Van eenvoudige
richtlijnen, zoals geen handen geven, handen wassen en 1,5 m afstand bewaren. Tot
ingrijpendere maatregelen, zoals de afschaf van grootschalige evenementen en het sluiten van
de horeca” (NOS, 2020). Als iedereen zich dus houdt aan deze richtlijnen, zou het
coronavirus onder controle gehouden kunnen worden. Tevens geeft hij aan dat er sprake is
1
(AB)NORMAAL
Mini essay: Filosofie in Actie 1.5
, Taal als een retorisch middel
Volgens Stone bevat taal twee dimensies. Een descriptieve dimensie, waarbij gekeken wordt
naar de inhoud van de taal en diende correctheid. Een tweede dimensie is performatief, hierbij
wordt gekeken naar wat taal doet en hoe problemen en oplossingen gedefinieerd worden. Taal
bevat een aantal retorische middelen. Een van deze retorische middelen is bijvoorbeeld het
gebruik van metaforen, dit is een vorm van beeldspraak waarbij er een impliciete vergelijking
wordt gemaakt (Stone, 1997). Dat taal retorische middelen bevat, is terug te zien in een
toespraak van premier Rutte van twee maanden geleden over de coronacrisis en bijbehorende
maatregelen.
Analyse van maatregelen
Rutte begint zijn toespraak met de zin: “Het corona virus houdt ons land in de greep,
ons en de rest van de wereld” (NOS, 2020) waarbij hij impliceert dat het corona virus het land
in de greep houdt, hierbij is sprake van een metafoor.
Premier Rutte vervolgt zijn toespraak: “Samen staan we voor een opgave, van enorme
omvang” (NOS, 2020) waarmee hij een relatie met verantwoordelijkheid laat zien, tevens een
retorisch middel. De Nederlandse bevolking moet ingrijpen. Iedereen is hier verantwoordelijk
voor. Tevens is hier een kwantificerende uitdrukking gebruikt; een opgave van enorme
omvang.
Verder in zijn toespraak laat premier Rutte opnieuw een relatie met
verantwoordelijkheid zien: “We kunnen het afremmen en gecontroleerd groepsimmuniteit
opbouwen. We bouwen een beschermende muur om de mensen met een zwakke gezondheid of
ouderen. Om mensen te helpen die het meest kwetsbaar zijn” (NOS, 2020). De gehele
Nederlandse bevolking wordt opgeroepen samen te werken, om groepsimmuniteit op te
bouwen. Op die manier beschermt de bevolking, gezamenlijk, de mensen met een zwakkere
gezondheid. In tijden van crisis wordt men gedwongen samen te werken, iets wat filosoof
Machiavelli eeuwen terug heeft verkondigd (Beeckman, 2020).
Ook gebruikt premier Rutte een oorzaak-gevolg redenatie. Hij roept men op het
gezond verstand te gebruiken en zich te houden aan de richtlijnen: “Van eenvoudige
richtlijnen, zoals geen handen geven, handen wassen en 1,5 m afstand bewaren. Tot
ingrijpendere maatregelen, zoals de afschaf van grootschalige evenementen en het sluiten van
de horeca” (NOS, 2020). Als iedereen zich dus houdt aan deze richtlijnen, zou het
coronavirus onder controle gehouden kunnen worden. Tevens geeft hij aan dat er sprake is
1
