Prosociaal gedrag = handelingen die bijdragen a/h welzijn v andere
(zelf iets uit willen halen)
Altuïsme = ander helpen zonder er iets voor terug te
willen/voordeel uit te halen
3 vormen v prosociaal gedrag:
verwantschapsselectie
wederzijds altuïsme
empathisch altuïsme
Genetische verwantschap
1. Verklaringen voor gedrag zoeken bij verwantschapsselectie
= Bevoordelen v indivi met wie het een groot deel genen gemeen
heeft
helpen? varieert met graad v verwantschap
Hoe meer genen hulpverlener en hulpontvanger gemeen
hebben, hoe sneller er hulp geboden w
G dwingende kracht (n altijd)
• Vb adoptiekinderen – g versch met eigen biologische kinderen
sociale correctie v effect v verwantschapsselectie
Dienst en wederdienst
2. Andere helpen omdat die jou ooit ook geholpen heeft =
wederzijds altruïsme
samenwerking obv wederzijds belang
g sprake v altruïsme : iets doen omdat het iets oplevert vr jezef
sociale uitwisselingstheorie
• = Binnen relatie verhouding tss baten en kosten bijhouden –
zowel materieel als immaterieel
Evenwicht = !
Afh v persoon tot persoon
Waar evenwicht ligt voor indivi = individuele
vergelijkingsniveau
hoog: meer geven dan nemen
, laag:
meer nemen dan geven
Ook bij dieren (zie video dia 9)
N steeds een afwegingsproces
Evolutionaire psychologie: nood om te k rekenen op medewerking v
soortgenoten
Beter samenwerken? Genen makkelijker k overdragen nr
nageslacht
Wederkerig altruïsme nieuwe gevoelens (dankbaarheid +
schuldgevoelens)
Onberekende dienstbaarheid
Hulpgedrag waar g tegenprestatie verwacht w empathie (leed v
andere mee voelen)
Oorzaak: spiegelneuronen (begrijpen v emoties +
handelingen v andere)
3. Empathisch altruïsme
= helpen meeleeft met de ander
Otbreken v empathie: helpen afweging v kosten-baten
Empathie: belang andere 1 plaats
ste
Iemand in nood?
2 mogelijke reacties
Empathie
Helpen? = altruïsme (om lijden v andere weg te werken)
Onaangename gewaarwording in onszelf
Helpen? = egoïstisch gedrag (eigen lijden weg te werken)
5 stappen nr het bieden v hulp
Onderzoeken v hulpverlenend gedrag moord op kitty
genovese
Verhaal: w n geholpen
Oorzaak: omstanderseffect = minder kans op helpen bij meer
hulpverleners
‘iemand anders helpt wel’
Cognitief decisiemodel: 5 processen tss gebeurtenis-geven v hulp