H6: rust en slaappatroon
Bioritme
Onze maatschappij is gecreëerd voor ochtendmensen
- Persoonlijk bioritme is gezond -> sommige mensen kunnen zich snel aanpassen
(shiften)
- Slaap- waakritme belangrijk om lichaam en geest recuperatievermogen te geven
- Circadiaans ritme = 24-uurs ritme (slapen/waken)
Wat is slaap?
Def: periode van verminderd bewustzijn en verminderde lichamelijke activiteit die deel
uitmaakt van het ritme van al wat leeft
2 soorten slaap:
- Rapid eye movement (REM): droomfase -> verwerking van emoties en wat je geleerd
hebt
- Non rapid eye movement (NREM): verdeeld in verschillende fases -> van opp naar
diepe slaap
Slaap heeft vooral een verwerkings (REM)- en herstelfunctie(NREM)
Slaapfasen
NREM bestaat uit 4 fasen:
1. Fase van lichte slaap: als ze u wakker maken, zeg je dat je nog niet geslapen hebt/je
was nog wakker
2. Fase lichte slaap met verdere afname van lichamelijke activiteit
3. Stijgende dominantie van het parasympatische zenuwstelsel: diepere slaap
4. Diepe slaap of deltaslaap: fysiek herstel begint op te treden
Slaappatronen
REM slaap:
- Heldere dromen
- Snelle oogbewegingen
- Veel activiteit op EEG (verwerken van info, geheugenfunctie)
In eerste deel v/d nacht halen
we onze momenten van diepe
slaap met af en toe in de REM
slaap.
Op het einde van de nacht
zitten we vooral in de
, EEG slaappatroon hypnogram
Slaappatroon oudere:
- Opvallend vaak wakker + langer wakker
- Geen diepe slaap (diepe slaap zorgt voor
herstel) -> minder snel herstellen van ziekte
+ tragere wondgenezing
- Afname REM slaap (REM zorgt voor
verwerking van emoties…)
Vaak nemen ouderen dan slaappillen
Blaascapaciteit is kleiner -> moeten vaker
naar het toilet ’s nachts
Deze combinaties maakt dat ze ’s nachts vallen
Normaal slaappatroon:
- Tijdens REM slaap droomt men
- REM slaap neemt in tijd toe naarmate de slaap vordert (meer REM slaap naar ochtend
toe)
Beïnvloedende factoren
- Leeftijd: baby versus oudere
- Levensstijl: rituelen
o Alcohol: sneller in slaap vallen, maar verminderde slaapkwaliteit
o Actie voor slapengaan -> langer wakker liggen
- Dag- en nachtritme: regelmaat of niet?
o Uitslapen is geen goed idee -> elke ochtend op hetzelfde moment opstaan
ongeacht hoe laat je gaat slapen
- Omgeving: thuis of elders, rustig of druk?
o Op andere plek slapen mensen minder goed -> in ziekenhuis veel gestrest
- Gezondheidsproblematiek: pijn, houdingsbeperking…
- Emotie: stress, angst, verliefdheid…
o Heel emotioneel -> minder snel in slaap vallen
Belang van slaap
Insomnia verhoogt risico op cardio-vasculaire stoornissen
Slaapproblemen
1. Slapeloosheid of insomnia: groot maatschappelijk probleem met hoge inname van
slaapmedicatie
3 soorten:
Bioritme
Onze maatschappij is gecreëerd voor ochtendmensen
- Persoonlijk bioritme is gezond -> sommige mensen kunnen zich snel aanpassen
(shiften)
- Slaap- waakritme belangrijk om lichaam en geest recuperatievermogen te geven
- Circadiaans ritme = 24-uurs ritme (slapen/waken)
Wat is slaap?
Def: periode van verminderd bewustzijn en verminderde lichamelijke activiteit die deel
uitmaakt van het ritme van al wat leeft
2 soorten slaap:
- Rapid eye movement (REM): droomfase -> verwerking van emoties en wat je geleerd
hebt
- Non rapid eye movement (NREM): verdeeld in verschillende fases -> van opp naar
diepe slaap
Slaap heeft vooral een verwerkings (REM)- en herstelfunctie(NREM)
Slaapfasen
NREM bestaat uit 4 fasen:
1. Fase van lichte slaap: als ze u wakker maken, zeg je dat je nog niet geslapen hebt/je
was nog wakker
2. Fase lichte slaap met verdere afname van lichamelijke activiteit
3. Stijgende dominantie van het parasympatische zenuwstelsel: diepere slaap
4. Diepe slaap of deltaslaap: fysiek herstel begint op te treden
Slaappatronen
REM slaap:
- Heldere dromen
- Snelle oogbewegingen
- Veel activiteit op EEG (verwerken van info, geheugenfunctie)
In eerste deel v/d nacht halen
we onze momenten van diepe
slaap met af en toe in de REM
slaap.
Op het einde van de nacht
zitten we vooral in de
, EEG slaappatroon hypnogram
Slaappatroon oudere:
- Opvallend vaak wakker + langer wakker
- Geen diepe slaap (diepe slaap zorgt voor
herstel) -> minder snel herstellen van ziekte
+ tragere wondgenezing
- Afname REM slaap (REM zorgt voor
verwerking van emoties…)
Vaak nemen ouderen dan slaappillen
Blaascapaciteit is kleiner -> moeten vaker
naar het toilet ’s nachts
Deze combinaties maakt dat ze ’s nachts vallen
Normaal slaappatroon:
- Tijdens REM slaap droomt men
- REM slaap neemt in tijd toe naarmate de slaap vordert (meer REM slaap naar ochtend
toe)
Beïnvloedende factoren
- Leeftijd: baby versus oudere
- Levensstijl: rituelen
o Alcohol: sneller in slaap vallen, maar verminderde slaapkwaliteit
o Actie voor slapengaan -> langer wakker liggen
- Dag- en nachtritme: regelmaat of niet?
o Uitslapen is geen goed idee -> elke ochtend op hetzelfde moment opstaan
ongeacht hoe laat je gaat slapen
- Omgeving: thuis of elders, rustig of druk?
o Op andere plek slapen mensen minder goed -> in ziekenhuis veel gestrest
- Gezondheidsproblematiek: pijn, houdingsbeperking…
- Emotie: stress, angst, verliefdheid…
o Heel emotioneel -> minder snel in slaap vallen
Belang van slaap
Insomnia verhoogt risico op cardio-vasculaire stoornissen
Slaapproblemen
1. Slapeloosheid of insomnia: groot maatschappelijk probleem met hoge inname van
slaapmedicatie
3 soorten:
