1) Doelstellingen van Heuristiek
Formele rechtsbronnen Materiële rechtsbronnen
Wetgeving (in ruime zin) Medische ontwikkelingen
Rechtspraak Economische opvattingen
Rechtsleer Politieke en sociale factoren
Algemene rechtsbeginselen Media
Gewoonte / gebruiken Verslagen van deskundigen
Billijkheid Filosofische en historische bronnen
A) Geschreven VS niet-geschreven
B) Gepubliceerd VS niet-gepubliceerd
C) Officiële VS officieuze publicatie
• Officieel = In een tijdschrift of een website van een overheidsgerelateerd orgaan.
• Officieus = Al de rest. vb: wetenschappelijke tijdschriften
D) Bindende bronnen VS gezaghebbende
• Bindend = Iedereen moet dit naleven, willen of niet.
• Gezaghebbend = U kan de bron gebruiken voor de info die erin staat maar u moet
dat niet naleven.
• Geen waarde
,PAV-principe (positief of negatief)
P = Pertinent = Relevant, heeft dit betrekking op het onderwerp?
A = Actueel = Nog niet gedateerd (5j) dus: 2015
V = Volledig
OEFENING:
U moet advies geven omtrent de rechtsgeldigheid om tijdens de sperperiode kortingen te
afficheren. U vindt een Wet van 21 december 2013 inzake oneerlijke handelspraktijken, een
Richtlijn van 11 mei 2005 met betrekking tot oneerlijke handelspraktijken, een arrest van het
Hof van Cassatie van 13 april 1978 inzake de sperperiode, een artikel in het RW van 26 mei
2011 omtrent de solden en een artikel in het TBH van 16 juni 2015 met betrekking tot de
Belgische discrepantie van de handelspraktijkenreglementering en het Europese recht.
• Wet 21/12/1023: Bindend PAV-positief
• Wet 11/05/2005: Bindend PAV-positief (richtlijn = wetgevende norm)
• Wet 13/04/1978: Gezaghebbend PAV-negatief (niet actueel)
• RW. 26/05/2011: Gezaghebbend PAV-negatief (niet-actueel en niet-pertinent)
• ART 16/06/2015: Gezaghebbend PAV-positief
2) Opzoeken, analyse en verwijzen van/naar wetgeving
Waar en hoe vind ik wetgeving?
o Officiële publicatie Belgisch Staatsblad
- Voor 01/06/1997 enkel analoog, vanaf 01/01/2003 enkel digitaal
- Bij verwijzing voor 01/01/2003 is het paginanummer van het BS aanbevolen
o Officieuze publicatie Geconsolideerde wetboeken
Voordelen van Wetboeken:
1. Geconsolideerd
2. Actueel
3. Verwijzing naar officiële publicatie
4. Er wordt weergeven of een wet werd gewijzigd, opgeheven dan wel wat de
toekomstige tekst zal zijn.
Nadelen van Wetboeken:
1. Slechts een sectie van wetgeving
2. Wetgeving wijzigt permanent
3. Vaak geen verwijzing naar de parlementaire voorbereidingen
4. Om de oude of opgeheven wettekst te kennen moet je de oude wet raadplegen
, Tot stand komen van wetgeving:
1. Initiatief (wetsontwerp (regering bij KB) vs. wetsvoorstel (parlementslid)
+ memorie van toelichting.
• Memorie van toelichting: uiteenzetting omtrent de ratio legis, de motivering,
de doestelling(en) en de draagwijdte van de voorgestelde normen.
2. Advies van de Afdeling Wetgeving Raad van State.
• Voorontwerp van een wetsontwerp: verplicht.
- UITZ 1: Begrotingen, rekeningen, leningen, domeinverrichtingen en legercontingent
- UITZ 2: Hoogdringendheid (beperkt advies)
• Wetsvoorstel: mogelijk, tenzij minister of voorzitter van de Kamer of de Senaat
verplicht is wanneer 1/3e van haar leden of 1/2e van een taalgroep daarom vraagt.
• Advies slaat uitsluitend op de juridische aspecten van het voorontwerp, niet op
de opportunuteit en is niet bindend.
3. Aannemen van amendementen
• Door leden van de wetgevende kamers
• Raadpleegbaar door belanghebbenden
4. Behandeling in de bevoegde Commissie
• Specialisten van verschillende politieke fracties
• Geamendeerd, aangenomen of verworpen
• Verslag
5. Behandeling in de plenaire vergadering
• Toelichting verslag commissie, algemene bespreking, behandeling en stemming
• In regel gewone meerderheid: 1/2e + 1 van de aanweige leden en 1/2e +1 moet de tekst aannemen
• Nederlandse (K:88 en S:35) en Franse (K:62 en S:25) taalgroep
• Senaat is vanaf 2011 samengesteld uit 29 Vlaamse, 20 Franstalige en 1 Duitstalige deelstaatsenator
• Senaat is sedert 2014 uitsluitend bevoegd voor het Koningshuis en voor de staatshervorming
6. Verwijzing (eventuele terugverwijzing) naar andere Kamer:
• Monocameraal (74 Gw) versus bicameraal (77-78 Gw)
• Indien van toepassing wordt de procedure in een andere Kamer overgedaan
• Kamer naar Senaat: 15 dagen om evocatierecht uit te oefenen (60d)
• Senaat naar Kamer: Kamer beslist: verwerpen, aannemen of amenderen (60d).
Teruf naar Senaat: 15 dagen. Terug naar Kamer: 15 dagen
7. Bekrachtiging, afkondiging en bekendmaking
• Bekrachtiging = Koning als tak wetgevende macht (wet bestaat)
• Afkondiging = Koning als tak uitvoerende macht (wet is uitvoerbaar)
• Bekendmaking = Bekendmaking in Belgisch Staatsblad (wet is tegenstelbaar)
• Inwerkingtreding = 10d na publicatie tenzij wet anders bepaalt (wet is verbindend)
Formele rechtsbronnen Materiële rechtsbronnen
Wetgeving (in ruime zin) Medische ontwikkelingen
Rechtspraak Economische opvattingen
Rechtsleer Politieke en sociale factoren
Algemene rechtsbeginselen Media
Gewoonte / gebruiken Verslagen van deskundigen
Billijkheid Filosofische en historische bronnen
A) Geschreven VS niet-geschreven
B) Gepubliceerd VS niet-gepubliceerd
C) Officiële VS officieuze publicatie
• Officieel = In een tijdschrift of een website van een overheidsgerelateerd orgaan.
• Officieus = Al de rest. vb: wetenschappelijke tijdschriften
D) Bindende bronnen VS gezaghebbende
• Bindend = Iedereen moet dit naleven, willen of niet.
• Gezaghebbend = U kan de bron gebruiken voor de info die erin staat maar u moet
dat niet naleven.
• Geen waarde
,PAV-principe (positief of negatief)
P = Pertinent = Relevant, heeft dit betrekking op het onderwerp?
A = Actueel = Nog niet gedateerd (5j) dus: 2015
V = Volledig
OEFENING:
U moet advies geven omtrent de rechtsgeldigheid om tijdens de sperperiode kortingen te
afficheren. U vindt een Wet van 21 december 2013 inzake oneerlijke handelspraktijken, een
Richtlijn van 11 mei 2005 met betrekking tot oneerlijke handelspraktijken, een arrest van het
Hof van Cassatie van 13 april 1978 inzake de sperperiode, een artikel in het RW van 26 mei
2011 omtrent de solden en een artikel in het TBH van 16 juni 2015 met betrekking tot de
Belgische discrepantie van de handelspraktijkenreglementering en het Europese recht.
• Wet 21/12/1023: Bindend PAV-positief
• Wet 11/05/2005: Bindend PAV-positief (richtlijn = wetgevende norm)
• Wet 13/04/1978: Gezaghebbend PAV-negatief (niet actueel)
• RW. 26/05/2011: Gezaghebbend PAV-negatief (niet-actueel en niet-pertinent)
• ART 16/06/2015: Gezaghebbend PAV-positief
2) Opzoeken, analyse en verwijzen van/naar wetgeving
Waar en hoe vind ik wetgeving?
o Officiële publicatie Belgisch Staatsblad
- Voor 01/06/1997 enkel analoog, vanaf 01/01/2003 enkel digitaal
- Bij verwijzing voor 01/01/2003 is het paginanummer van het BS aanbevolen
o Officieuze publicatie Geconsolideerde wetboeken
Voordelen van Wetboeken:
1. Geconsolideerd
2. Actueel
3. Verwijzing naar officiële publicatie
4. Er wordt weergeven of een wet werd gewijzigd, opgeheven dan wel wat de
toekomstige tekst zal zijn.
Nadelen van Wetboeken:
1. Slechts een sectie van wetgeving
2. Wetgeving wijzigt permanent
3. Vaak geen verwijzing naar de parlementaire voorbereidingen
4. Om de oude of opgeheven wettekst te kennen moet je de oude wet raadplegen
, Tot stand komen van wetgeving:
1. Initiatief (wetsontwerp (regering bij KB) vs. wetsvoorstel (parlementslid)
+ memorie van toelichting.
• Memorie van toelichting: uiteenzetting omtrent de ratio legis, de motivering,
de doestelling(en) en de draagwijdte van de voorgestelde normen.
2. Advies van de Afdeling Wetgeving Raad van State.
• Voorontwerp van een wetsontwerp: verplicht.
- UITZ 1: Begrotingen, rekeningen, leningen, domeinverrichtingen en legercontingent
- UITZ 2: Hoogdringendheid (beperkt advies)
• Wetsvoorstel: mogelijk, tenzij minister of voorzitter van de Kamer of de Senaat
verplicht is wanneer 1/3e van haar leden of 1/2e van een taalgroep daarom vraagt.
• Advies slaat uitsluitend op de juridische aspecten van het voorontwerp, niet op
de opportunuteit en is niet bindend.
3. Aannemen van amendementen
• Door leden van de wetgevende kamers
• Raadpleegbaar door belanghebbenden
4. Behandeling in de bevoegde Commissie
• Specialisten van verschillende politieke fracties
• Geamendeerd, aangenomen of verworpen
• Verslag
5. Behandeling in de plenaire vergadering
• Toelichting verslag commissie, algemene bespreking, behandeling en stemming
• In regel gewone meerderheid: 1/2e + 1 van de aanweige leden en 1/2e +1 moet de tekst aannemen
• Nederlandse (K:88 en S:35) en Franse (K:62 en S:25) taalgroep
• Senaat is vanaf 2011 samengesteld uit 29 Vlaamse, 20 Franstalige en 1 Duitstalige deelstaatsenator
• Senaat is sedert 2014 uitsluitend bevoegd voor het Koningshuis en voor de staatshervorming
6. Verwijzing (eventuele terugverwijzing) naar andere Kamer:
• Monocameraal (74 Gw) versus bicameraal (77-78 Gw)
• Indien van toepassing wordt de procedure in een andere Kamer overgedaan
• Kamer naar Senaat: 15 dagen om evocatierecht uit te oefenen (60d)
• Senaat naar Kamer: Kamer beslist: verwerpen, aannemen of amenderen (60d).
Teruf naar Senaat: 15 dagen. Terug naar Kamer: 15 dagen
7. Bekrachtiging, afkondiging en bekendmaking
• Bekrachtiging = Koning als tak wetgevende macht (wet bestaat)
• Afkondiging = Koning als tak uitvoerende macht (wet is uitvoerbaar)
• Bekendmaking = Bekendmaking in Belgisch Staatsblad (wet is tegenstelbaar)
• Inwerkingtreding = 10d na publicatie tenzij wet anders bepaalt (wet is verbindend)
