Samenvatting De craniale zenuwen

DE CRANIALE ZENUWEN
Basisprincipes

1. Voor alle* zenuwen die sensibele informatie vervoeren (= AFF zenuwen) naar ruggenmerg
• Perifeer sensibel ganglion (= dorsaal sensibel ggl bij spinale zenuwen)
o Semilunare, Geniculate, Spirale, Vestibulare, Superior,Petrosum, Jugulare, Nodosum
• Cellichamen van betrokken pseudo-unipolaire neuronen
• Neuronen = 1e-orde neuronen
o Geen synaps genomen in sensibel ganglion!

2. Zenuwen die motorische informatie vervoeren: onderscheid tussen somatische en viscerale
• Somatische neuronen
o Geen ganglion
o Twee-neuronenbaan
▪ Upper-motorneuron: motorische cortex ⟶ nucleus in hersenstam
▪ Lower-motorneuron: nucleus ⟶ dwarsgestreepte spier
• Viscerale (= autonome) neuronen
o Wel perifeer autonoom ganglion, in ganglion wordt synaps genomen (>< perifeer
sensibel ganglion)
▪ PS:
• Ganglion oticum
• Ganglion submandibulare
• Ganglion pterygopalatinum
• Ganglion ciliare
• Perifere verspreide ggl van n. vagus
▪ OS + sacrale PS (→ Nn. erigentes → ganglion mesentericum inf)
• Paravertebrale ganglia (o.a. ganglion stellatum)
• Prevertebrale ganglia (coeliacum, mesentericum, aorticorenale)
(worden bereikt via Nn. splanchnici)
o Cellichamen postganglionaire neuronen: in perifeer autonoom ganglion (deze
cellichamen zijn multipolair)
o Cellichamen preganglionaire PS neuronen: in nucleus in hersensstam
▪ Nucleus van Edinger-Westphal
▪ Nucleus salivatorius superius
▪ Nucleus salivatorius inferius
▪ Nucleus dorsalis vagi


3. Informatie over N. glossopharyngeus en N. vagus
• Twee ganglia nadat ze uit schedel zijn getrokken
o Bovenste: algemeen somatisch afferent
o Onderste: algemeen en speciaal visceraal afferent

4. Viscerale informatie gaat naar nucleus en tractus solitarius
• Onafhankelijk van welke zenuw: VII, IX of X

5. Alle algemeen somatisch sensibele informatie van aangezicht gaat naar nuclei van nervus trigeminus
• Onafhankelijk van welke zenuw: V, VII, IX of X




Ganglia= concentratie neuronen omgeven door steuncellen die zich buiten CZS bevinden

, *Uitzonderingen
• Algemeen somatisch afferente: proprioceptieve informatie van aangezicht
o Perifeer sensibel ganglion is central gelegen
o ‘Mesencefale trigeminuskern’
• Neuronen van zintuigen afomstig van embryonale placoden -> niet pseudo- unipolair
o N. olfactorius
▪ 1e-orde neuronen zijn bipolaire neuronen
▪ Geen ganglion betrokken (synaps in bulbus)
o N. opticus
▪ Bipolaire neuronen
▪ Geen ganglion betrokken, wel ganglionaire cellen
o N. vestibulocochlearis
▪ Bipolaire neuronen
▪ Wel perifere sensibele ganglia



Voorbeelden van toepassing basisprincipes

1. Algemeen somatisch afferente vezel, wat weten we?
• Perifeer sensibel ganglion
• In ganglion: cellichamen van pseudo-unipolaire neuronen
• Schakelen niet in sensibel ganglion!
• Centrale schakeling in nuclei nervi trigemini
• Bij vezel van IX of X: cellichaam in bovenste ganglion

2. Algemeen of speciaal visceraal afferente vezel, wat weten we?
• Perifeer sensibel ganglion
• In ganglion: cellichamen van pseudo-unipolaire neuronen
• Schakelen niet in sensibel ganglion!
• Centrale schakeling in nucleus solitarius
• Bij vezel van IX of X: cellichaam in onderste ganglion

3. Algemeen visceraal efferente vezel, wat weten we?
• Perifeer autonoom ganglion waarin geschakeld wordt