Bedrijfseconomie
Start van de onderneming
Ondernemersvaardigheden en -attitudes:
Een zelfstandige ondernemer oefent een beroepsactiviteit uit waarvoor hij niet door een
arbeidsovereenkomst of een statuut is verbonden en niet onder het gezag van anderen werkt
Een werknemer is een persoon die verbonden is door een arbeidsovereenkomst en die tegen
betaling van loon arbeid verricht onder gezag van een werkgever
4 vaardigheden:
Overtuigingskracht: je kan duidelijk maken wat je wilt en waarom, en je slaagt erin om anderen warm
te krijgen voor je ideeën
Doorzettingsvermogen: je hebt een duidelijk doel voor ogen en werkt geconcentreerd verder, ook bij
tegenslag
Zelfstandigheid: je maakt zelfs plannen, je neemt je eigen beslissingen en je kan proberen oplossen
zonder de hulp van anderen
Besluitvaardigheid: je durft beslissingen nemen, ook al is niet iedereen het met je eens. Maar je
verzamelt ook voldoende informatie om de juiste keuzes te kunnen maken.
De risico’s en opportuniteiten bij het opstarten van een onderneming
Financiële risico’s:
zijn uw kosten groter dan uw inkomsten, dat kan je overbruggen met verschillende
financieringsbronnen. Het is van essentieel belang dat je weet waar zich de break-even bevindt. Ook
is het belangrijk dat je je inkomsten veilig stelt, zo vermeid je dat je failliet gaat als er een betaling te
laat binnenkomt. Ook moet je rekening houden met wisselkoersen als je in het buitenland handelt.
Structurele risico’s:
Als je producten verkoopt heb je te maken met externe leveranciers, die een grote impact kunnen
hebben op je bedrijf. Denk maar aan een leverancier die zich niet houdt aan de opgestelde
afspraken/leveringen.
Contextuele risico’s:
Uw onderneming is actief in een omgeving, een markt. Het is belangrijk die in het oog te houden
zodat u zich zo snel mogelijk kunt aanpassen. De consument is een cruciale, maar bijzonder
veranderlijke factor voor het welslagen van uw onderneming.
1
,Persoonlijke risico’s:
Wie onderneemt, betrekt vaak zijn gezin en zijn persoonlijke bezittingen in het avontuur. Alle risico's
die hierboven ter sprake kwamen, zullen voor allebei gevolgen hebben. Het is dan ook van
fundamenteel belang om zich al bij de oprichting van uw onderneming tegen deze risico's te
beschermen. Er bestaan verschillende verzekeringen die je indekken tegen degelijke problemen.
(bv. Transportverzekering)
De startersformaliteiten
Ondernemingsloket
Doel: via een ondernemingsloket kan een ondernemer aan al de verschillende formaliteiten voldoen
(inschrijving kbo, btw identificatie,…)
De rol van het ondernemingsloket:
- Je inschrijven bij de kruispuntbank van ondernemingen (KBO)
- Toedienen van een ondernemingsnummer
- Vreemdelingen een beroepskaart geven
- Het bewaren van archieven
- Voorbeelden van een ondernemingsloket (Xerius, Aceita)
Opmerking! Iedereen die een zelfstandige onderneming wenst op te starten is verplicht zich aan te
melden bij een ondernemingsloket
Unizo
De Unie van Zelfstandige Ondernemers, is een ondernemersorganisatie die zelfstandige,
ondernemers,… uit alle sectoren verenigt. Ze versterken en informeren ondernemers.
Sociale secretariaten
Doel: Een sociaal secretariaat is een organisatie die voor andere bedrijven een aantal administratieve
taken afhandelt. Ze helpen bij salarisadministratie, personeelsbeleid en sociaal juridisch advies.
De rol van een sociaal secretariaat:
- Loonberekening
- Administratie rond arbeidsongeschiktheid, ziekteverlof, brugpensioen, …
- RSZ berekening, ook het innen en doorstorten ervan.
- Innen en doorstorten van de bedrijfsvoorheffing
- Sociaal juridisch advies geven voor de werkgever rond aanwerving, afwezigheid en ontslag
2
,Het agentschap ondernemen van de Vlaamse overheid
Doel: het stimuleren en ondersteunen van innovatie en ondernemerschap.
Rol van het agentschap van de Vlaamse overheid:
- Het stimuleren van groei en innovatie (financiële steun via subsidies)
- Het bevorderen van ondernemerschap (ze werken samen met sterke partners die kmo’s
kunnen begeleiden van start over groei tot overname)
- Het ondersteunen van clusters (ze steunen organisaties die samenwerken, ze brengen
ondernemingen samen)
- Het bevorderen van omgevingsfactoren (ze ontwikkelen bedrijventerreinen en voorzien
bedrijfshuisvestingen)
De boekhouder
De taak van de boekhouder bestaat uit het opstellen van de boekhouding. Hij dient daarbij een
ethische code te respecteren. Deze is gebaseerd op de volgende principes:
- Onafhankelijkheid en eerlijkheid
- Professionele aansprakelijkheid
- Beroepsgeheim en discretieplicht
- Permanente vorming
- Onverenigbaarheden (geen uitoefening ambachtelijke of commerciële activiteit).
Het loon van een boekhouder wordt bepaald door de complexiteit van de vereiste boekhouding
De accountant
In bepaalde gevallen moet de informatie die voortvloeit uit de boekhouding gecontroleerd worden
door een onafhankelijke derde. De accountant mag een dergelijke verklaring afgeven die iets zegt
over de betrouwbaarheid van de gegevens. Een boekhouder mag deze verklaring niet afgeven.
De wettelijke verplichtingen bij het opstarten van een zaak
- Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds: Als je dat niet doet, mag je een boete
verwachten. Het sociaal verzekeringsfonds biedt je een pensioen als zelfstandige,
kinderbijslag, een vervangingsinkomen bij ziekte en voor vrouwelijke ondernemers betaald
moederschapsverlof.
- Informeer je ziekenfonds
- Meld wijzigingen in je beroeps- of gezinssituatie: Je bent verplicht om elke wijziging te
melden aan je sociale verzekeringsfonds (bv. Je krijgt een baby, je gaat trouwen)
- Activeer je Btw-nummer
- Kies een geschikte naam voor je zaak
- Boekhouding bijhouden
- Attesten voorleggen
3
, De vergunningen en attesten
Beroepskaart: is noodzakelijk voor mensen die een onderneming willen starten maar niet uit België
of de EU komen
Leurkaart: voor huis-aan-huisverkoop en verkoop op de openbare weg heb je een leurkaart nodig ( je
kan deze leurkaart aanvragen bij je ondernemingsloket
Socio-economische vergunning: is nodig wanneer je een kleinhandel met een handelsoppervlakte
van meer dan 400m2 wilt uitbaten. Deze vergunning kan je aanvragen bij het college van
burgemeester en schepenen van je bepaalde regio. Wanneer je een handelsoppervlakte van meer
dan 1000m2 wilt uitbaten moet dit langs het Nationaal Sociaal-Economisch Comité.
Voedingsvergunning: Wie een zaak uitbaat waar voedingsmiddelen worden gefabriceerd, in de
handel gebracht of ingevoerd, moet een vergunning aanvragen bij de dienst Eetwareninspectie van
het FAVV
HACCP: Hard Analysis – Critical control point is de huidige preventieve referentiemethode, waardoor
de hygiënische veiligheid van onze voedselproducten gewaarborgd kan worden
Stedenbouwkundige vergunning: een bouwvergunning moet je aanvragen voor het bouwen,
verbouwen of afbreken van gebouwen. Ook is het nodig als je reclameborden of lichtreclames wilt
plaatsen.
VLAREM: Het Vlaams regelement voor milieuvergunningen onderscheidt 3 klassen van
milieubelastende bedrijven:
- Als uw bedrijf thuishoort in klasse 1 (de meest hinderlijke activiteiten), moet u een
omgevingsvergunning aanvragen op provinciaal niveau.
- Bedrijven uit klasse 2 (minder hinderlijke activiteiten) moeten de vergunning aanvragen bij
de gemeente
- Voor klasse 3, de minst belastende ondernemingen, geldt enkel een meldingsplicht. U hebt
geen vergunning nodig
Opmerking! Je kan de stedenbouwkundige vergunning en de milieuvergunning samen aanvragen in 1
procedure
RUP: Een RUP geeft uitvoering aan het ruimtelijk structuurplan. Het heeft een verordenende waarde
voor alle overheidsbeslissingen en legt voor de in het plan opgenomen percelen onder meer vast:
- Welke activiteiten er mogen plaatsvinden.
- Waar al dan niet mag worden gebouwd en aan welke stedenbouwkundige voorschriften
huizen en constructies in een bepaalde zone moet voldoen.
- Hoe een bepaald gebied ingericht en beheerd moet worden.
Reprobel: Reprobel is een vennootschap dat instaat voor auteursrechten
Vlarem: Het Vlaams reglement betreffende de milieuvergunningen hun doelstelling is het voorkomen
en beperken van hinder , milieuverontreiniging en veiligheidsrisico’s door hinderlijke inrichtingen
Sevesobedrijven: sevesobedrijven zijn bedrijven waar gevaarlijke stoffen gebruikt worden. (bv.
Raffinaderijen, chemische fabrieken,…)
4
Start van de onderneming
Ondernemersvaardigheden en -attitudes:
Een zelfstandige ondernemer oefent een beroepsactiviteit uit waarvoor hij niet door een
arbeidsovereenkomst of een statuut is verbonden en niet onder het gezag van anderen werkt
Een werknemer is een persoon die verbonden is door een arbeidsovereenkomst en die tegen
betaling van loon arbeid verricht onder gezag van een werkgever
4 vaardigheden:
Overtuigingskracht: je kan duidelijk maken wat je wilt en waarom, en je slaagt erin om anderen warm
te krijgen voor je ideeën
Doorzettingsvermogen: je hebt een duidelijk doel voor ogen en werkt geconcentreerd verder, ook bij
tegenslag
Zelfstandigheid: je maakt zelfs plannen, je neemt je eigen beslissingen en je kan proberen oplossen
zonder de hulp van anderen
Besluitvaardigheid: je durft beslissingen nemen, ook al is niet iedereen het met je eens. Maar je
verzamelt ook voldoende informatie om de juiste keuzes te kunnen maken.
De risico’s en opportuniteiten bij het opstarten van een onderneming
Financiële risico’s:
zijn uw kosten groter dan uw inkomsten, dat kan je overbruggen met verschillende
financieringsbronnen. Het is van essentieel belang dat je weet waar zich de break-even bevindt. Ook
is het belangrijk dat je je inkomsten veilig stelt, zo vermeid je dat je failliet gaat als er een betaling te
laat binnenkomt. Ook moet je rekening houden met wisselkoersen als je in het buitenland handelt.
Structurele risico’s:
Als je producten verkoopt heb je te maken met externe leveranciers, die een grote impact kunnen
hebben op je bedrijf. Denk maar aan een leverancier die zich niet houdt aan de opgestelde
afspraken/leveringen.
Contextuele risico’s:
Uw onderneming is actief in een omgeving, een markt. Het is belangrijk die in het oog te houden
zodat u zich zo snel mogelijk kunt aanpassen. De consument is een cruciale, maar bijzonder
veranderlijke factor voor het welslagen van uw onderneming.
1
,Persoonlijke risico’s:
Wie onderneemt, betrekt vaak zijn gezin en zijn persoonlijke bezittingen in het avontuur. Alle risico's
die hierboven ter sprake kwamen, zullen voor allebei gevolgen hebben. Het is dan ook van
fundamenteel belang om zich al bij de oprichting van uw onderneming tegen deze risico's te
beschermen. Er bestaan verschillende verzekeringen die je indekken tegen degelijke problemen.
(bv. Transportverzekering)
De startersformaliteiten
Ondernemingsloket
Doel: via een ondernemingsloket kan een ondernemer aan al de verschillende formaliteiten voldoen
(inschrijving kbo, btw identificatie,…)
De rol van het ondernemingsloket:
- Je inschrijven bij de kruispuntbank van ondernemingen (KBO)
- Toedienen van een ondernemingsnummer
- Vreemdelingen een beroepskaart geven
- Het bewaren van archieven
- Voorbeelden van een ondernemingsloket (Xerius, Aceita)
Opmerking! Iedereen die een zelfstandige onderneming wenst op te starten is verplicht zich aan te
melden bij een ondernemingsloket
Unizo
De Unie van Zelfstandige Ondernemers, is een ondernemersorganisatie die zelfstandige,
ondernemers,… uit alle sectoren verenigt. Ze versterken en informeren ondernemers.
Sociale secretariaten
Doel: Een sociaal secretariaat is een organisatie die voor andere bedrijven een aantal administratieve
taken afhandelt. Ze helpen bij salarisadministratie, personeelsbeleid en sociaal juridisch advies.
De rol van een sociaal secretariaat:
- Loonberekening
- Administratie rond arbeidsongeschiktheid, ziekteverlof, brugpensioen, …
- RSZ berekening, ook het innen en doorstorten ervan.
- Innen en doorstorten van de bedrijfsvoorheffing
- Sociaal juridisch advies geven voor de werkgever rond aanwerving, afwezigheid en ontslag
2
,Het agentschap ondernemen van de Vlaamse overheid
Doel: het stimuleren en ondersteunen van innovatie en ondernemerschap.
Rol van het agentschap van de Vlaamse overheid:
- Het stimuleren van groei en innovatie (financiële steun via subsidies)
- Het bevorderen van ondernemerschap (ze werken samen met sterke partners die kmo’s
kunnen begeleiden van start over groei tot overname)
- Het ondersteunen van clusters (ze steunen organisaties die samenwerken, ze brengen
ondernemingen samen)
- Het bevorderen van omgevingsfactoren (ze ontwikkelen bedrijventerreinen en voorzien
bedrijfshuisvestingen)
De boekhouder
De taak van de boekhouder bestaat uit het opstellen van de boekhouding. Hij dient daarbij een
ethische code te respecteren. Deze is gebaseerd op de volgende principes:
- Onafhankelijkheid en eerlijkheid
- Professionele aansprakelijkheid
- Beroepsgeheim en discretieplicht
- Permanente vorming
- Onverenigbaarheden (geen uitoefening ambachtelijke of commerciële activiteit).
Het loon van een boekhouder wordt bepaald door de complexiteit van de vereiste boekhouding
De accountant
In bepaalde gevallen moet de informatie die voortvloeit uit de boekhouding gecontroleerd worden
door een onafhankelijke derde. De accountant mag een dergelijke verklaring afgeven die iets zegt
over de betrouwbaarheid van de gegevens. Een boekhouder mag deze verklaring niet afgeven.
De wettelijke verplichtingen bij het opstarten van een zaak
- Sluit je aan bij een sociaal verzekeringsfonds: Als je dat niet doet, mag je een boete
verwachten. Het sociaal verzekeringsfonds biedt je een pensioen als zelfstandige,
kinderbijslag, een vervangingsinkomen bij ziekte en voor vrouwelijke ondernemers betaald
moederschapsverlof.
- Informeer je ziekenfonds
- Meld wijzigingen in je beroeps- of gezinssituatie: Je bent verplicht om elke wijziging te
melden aan je sociale verzekeringsfonds (bv. Je krijgt een baby, je gaat trouwen)
- Activeer je Btw-nummer
- Kies een geschikte naam voor je zaak
- Boekhouding bijhouden
- Attesten voorleggen
3
, De vergunningen en attesten
Beroepskaart: is noodzakelijk voor mensen die een onderneming willen starten maar niet uit België
of de EU komen
Leurkaart: voor huis-aan-huisverkoop en verkoop op de openbare weg heb je een leurkaart nodig ( je
kan deze leurkaart aanvragen bij je ondernemingsloket
Socio-economische vergunning: is nodig wanneer je een kleinhandel met een handelsoppervlakte
van meer dan 400m2 wilt uitbaten. Deze vergunning kan je aanvragen bij het college van
burgemeester en schepenen van je bepaalde regio. Wanneer je een handelsoppervlakte van meer
dan 1000m2 wilt uitbaten moet dit langs het Nationaal Sociaal-Economisch Comité.
Voedingsvergunning: Wie een zaak uitbaat waar voedingsmiddelen worden gefabriceerd, in de
handel gebracht of ingevoerd, moet een vergunning aanvragen bij de dienst Eetwareninspectie van
het FAVV
HACCP: Hard Analysis – Critical control point is de huidige preventieve referentiemethode, waardoor
de hygiënische veiligheid van onze voedselproducten gewaarborgd kan worden
Stedenbouwkundige vergunning: een bouwvergunning moet je aanvragen voor het bouwen,
verbouwen of afbreken van gebouwen. Ook is het nodig als je reclameborden of lichtreclames wilt
plaatsen.
VLAREM: Het Vlaams regelement voor milieuvergunningen onderscheidt 3 klassen van
milieubelastende bedrijven:
- Als uw bedrijf thuishoort in klasse 1 (de meest hinderlijke activiteiten), moet u een
omgevingsvergunning aanvragen op provinciaal niveau.
- Bedrijven uit klasse 2 (minder hinderlijke activiteiten) moeten de vergunning aanvragen bij
de gemeente
- Voor klasse 3, de minst belastende ondernemingen, geldt enkel een meldingsplicht. U hebt
geen vergunning nodig
Opmerking! Je kan de stedenbouwkundige vergunning en de milieuvergunning samen aanvragen in 1
procedure
RUP: Een RUP geeft uitvoering aan het ruimtelijk structuurplan. Het heeft een verordenende waarde
voor alle overheidsbeslissingen en legt voor de in het plan opgenomen percelen onder meer vast:
- Welke activiteiten er mogen plaatsvinden.
- Waar al dan niet mag worden gebouwd en aan welke stedenbouwkundige voorschriften
huizen en constructies in een bepaalde zone moet voldoen.
- Hoe een bepaald gebied ingericht en beheerd moet worden.
Reprobel: Reprobel is een vennootschap dat instaat voor auteursrechten
Vlarem: Het Vlaams reglement betreffende de milieuvergunningen hun doelstelling is het voorkomen
en beperken van hinder , milieuverontreiniging en veiligheidsrisico’s door hinderlijke inrichtingen
Sevesobedrijven: sevesobedrijven zijn bedrijven waar gevaarlijke stoffen gebruikt worden. (bv.
Raffinaderijen, chemische fabrieken,…)
4
