Inleiding
De twee grote winnaars van de Tweede Wereldoorlog waren de Verenigde Staten. Het fascisme was
verslagen en communisme en democratie hadden gezegevierd. Echter ontstond hierdoor een nieuw conflict:
de Koude Oorlog. Deze periode duurde bijna 50 jaar en was een periode waarin de Sovjet-Unie en Amerika
elkaar bedreigen en bestreden, zonder direct in oorlog te raken.
Twee ideologische blokken
Atoombom op Hiroshima (1945)
In 1945 capituleerde Duitsland, maar de oorlog was nog niet afgelopen. Japan was namelijk niet van plan zich
over te geven en de Amerikanen hadden niet echt behoefte aan een veroveringsoorlog. Daarom besloot
Truman, president op dat moment, om massavernietigingswapens in te zetten: de atoombom. Hiroshima was
het eerste slachtoffer en de bom vermoorden in 1 seconden ongeveer 78.000 mensen. Binnen een jaar
bezweken nog eens 62.000 mensen aan hun verwondingen. Na een tweede atoombom (op Nagasaki) gaf
Japan zich over. Door de rol van de VS in deze oorlog, werden zij een grootmacht
Marshallplan (1947)
De Tweede Wereldoorlog had de economie van Europa verwoest, maar de Verenigde Staten waren juist een
grootmacht geworden. Truman was bang dat communistische partijen van de situatie gebruik zouden maken
en daarom werd er in 1947 een hulpprogramma aangebonden door de minister van Buitenlandse Zaken
(George Marshall). Tussen 1948 - 1952 ontving West-Europa ruim 12 miljard Amerikaanse dollars. Uit angst
voor een nieuwe oorlog besloten een aantal Europese landen ook te gaan samenwerken. Mede hierdoor
groeide de economie tussen 1950-1970 enorm. De Oostbloklanden mochten ook meedoen aan het
Marshallplan, maar Stalin verbood dit.
Redevoering senator McCarthy over communisten in de Verenigde Staten (1950)
Toespraak van de republikeinse senator Joseph McCarthy, Hij liet een lijst zien met bekende communisten die
voor de Amerikaanse regering werkte. Dit was een aanklacht die daarna onderzocht werd, maar zijn
aantijgingen bleken onzin te zijn. Dit leek het einde van de discussie te zijn, maar toen de oorlog tussen
Noord- en Zuid-Korea uitbrak kreeg hij van andere kanten ook bijval. Hierdoor werden communisten verhoord
en vaak zonder bewijs ontslagen of in de gevangenis gezet, waarschijnlijk met als reden dat men bang was
voor het communisme. Het beruchtste proces is in 1951, tegen Ethel en Julius Rosenberg. Zij werden
verdacht te spioneren voor de Sovjet-Unie. Zij werden ter dood gebracht. In 1995 werd bekend dat Julius
inderdaad een spion was.
De Koude Oorlog in Azië en Afrika
Akkoorden van Genève gesloten na de Slag bij Dien Bien Phu (1954)
De akkoorden die hier werden gesloten verdeelde Vietnam in 2 delen: communistisch democratisch (noorden)
en kapitalistisch (zuiden). De akkoorden kwamen tot stand nadat Frankrijk de Slag bij Dien Bien Phu had
verloren. Ook werd afgesproken dat Vietnam in 1956 een regering mocht kiezen. Echter tekenden niet
iedereen dit akkoord en gingen de verkiezingen niet door. De verdeling bleef ruim 20 jaar bestaan.
Bezoek van Nixon aan China (1972)
In 1972 bezocht de Amerikaanse president Richard Nixon China. Deze twee landen hadden elkaar altijd als
aartsvijand behandeld. Het bezoek had als doel een minder vijandige houding te krijgen. Nixon hoopte zo
Noord-Vietnam onder druk te zetten.
Burgeroorlog in Angola tussen MPLA en de FNLA (1975)
Angola hoorde bij Portugal, maar werd in 1975 onafhankelijk. Daarop brak tussen verschillende
onafhankelijkheidsbewegingen oorlog uit. In deze strijd waren communisme en kapitalisme wel een factor,
maar niet de enige. De MPLA werd gesteund door o.a. de Sovjet-Unie De FNLA door het Westen. De
Portugezen droegen de macht over aan de MPLA en zij zorgde ervoor dat zij de enige toegestaande partij
waren. De burgeroorlog is pas in 2002 echt stil gelegd.
De twee grote winnaars van de Tweede Wereldoorlog waren de Verenigde Staten. Het fascisme was
verslagen en communisme en democratie hadden gezegevierd. Echter ontstond hierdoor een nieuw conflict:
de Koude Oorlog. Deze periode duurde bijna 50 jaar en was een periode waarin de Sovjet-Unie en Amerika
elkaar bedreigen en bestreden, zonder direct in oorlog te raken.
Twee ideologische blokken
Atoombom op Hiroshima (1945)
In 1945 capituleerde Duitsland, maar de oorlog was nog niet afgelopen. Japan was namelijk niet van plan zich
over te geven en de Amerikanen hadden niet echt behoefte aan een veroveringsoorlog. Daarom besloot
Truman, president op dat moment, om massavernietigingswapens in te zetten: de atoombom. Hiroshima was
het eerste slachtoffer en de bom vermoorden in 1 seconden ongeveer 78.000 mensen. Binnen een jaar
bezweken nog eens 62.000 mensen aan hun verwondingen. Na een tweede atoombom (op Nagasaki) gaf
Japan zich over. Door de rol van de VS in deze oorlog, werden zij een grootmacht
Marshallplan (1947)
De Tweede Wereldoorlog had de economie van Europa verwoest, maar de Verenigde Staten waren juist een
grootmacht geworden. Truman was bang dat communistische partijen van de situatie gebruik zouden maken
en daarom werd er in 1947 een hulpprogramma aangebonden door de minister van Buitenlandse Zaken
(George Marshall). Tussen 1948 - 1952 ontving West-Europa ruim 12 miljard Amerikaanse dollars. Uit angst
voor een nieuwe oorlog besloten een aantal Europese landen ook te gaan samenwerken. Mede hierdoor
groeide de economie tussen 1950-1970 enorm. De Oostbloklanden mochten ook meedoen aan het
Marshallplan, maar Stalin verbood dit.
Redevoering senator McCarthy over communisten in de Verenigde Staten (1950)
Toespraak van de republikeinse senator Joseph McCarthy, Hij liet een lijst zien met bekende communisten die
voor de Amerikaanse regering werkte. Dit was een aanklacht die daarna onderzocht werd, maar zijn
aantijgingen bleken onzin te zijn. Dit leek het einde van de discussie te zijn, maar toen de oorlog tussen
Noord- en Zuid-Korea uitbrak kreeg hij van andere kanten ook bijval. Hierdoor werden communisten verhoord
en vaak zonder bewijs ontslagen of in de gevangenis gezet, waarschijnlijk met als reden dat men bang was
voor het communisme. Het beruchtste proces is in 1951, tegen Ethel en Julius Rosenberg. Zij werden
verdacht te spioneren voor de Sovjet-Unie. Zij werden ter dood gebracht. In 1995 werd bekend dat Julius
inderdaad een spion was.
De Koude Oorlog in Azië en Afrika
Akkoorden van Genève gesloten na de Slag bij Dien Bien Phu (1954)
De akkoorden die hier werden gesloten verdeelde Vietnam in 2 delen: communistisch democratisch (noorden)
en kapitalistisch (zuiden). De akkoorden kwamen tot stand nadat Frankrijk de Slag bij Dien Bien Phu had
verloren. Ook werd afgesproken dat Vietnam in 1956 een regering mocht kiezen. Echter tekenden niet
iedereen dit akkoord en gingen de verkiezingen niet door. De verdeling bleef ruim 20 jaar bestaan.
Bezoek van Nixon aan China (1972)
In 1972 bezocht de Amerikaanse president Richard Nixon China. Deze twee landen hadden elkaar altijd als
aartsvijand behandeld. Het bezoek had als doel een minder vijandige houding te krijgen. Nixon hoopte zo
Noord-Vietnam onder druk te zetten.
Burgeroorlog in Angola tussen MPLA en de FNLA (1975)
Angola hoorde bij Portugal, maar werd in 1975 onafhankelijk. Daarop brak tussen verschillende
onafhankelijkheidsbewegingen oorlog uit. In deze strijd waren communisme en kapitalisme wel een factor,
maar niet de enige. De MPLA werd gesteund door o.a. de Sovjet-Unie De FNLA door het Westen. De
Portugezen droegen de macht over aan de MPLA en zij zorgde ervoor dat zij de enige toegestaande partij
waren. De burgeroorlog is pas in 2002 echt stil gelegd.
