DEEL 1 WAT IS ARCHITECTUUR
Biennale Venetië: belangrijkste architectuur evenement ter wereld. 28 landen onderhouden op een speciale
plek hun tentoonstellingsgebouw. Het Nederlandse paviljoen: Gerrit Rietveld.
Yvonne Farrell and Shelley McNamara onderzoeken de waarden en kwaliteiten van de vrije open ruimte.
FREE SPACE
è Zien architectuur als vertaling van behoefte naar zinvolle ruimte.
Biennale van 2018 – Free Space (thema)
ð Free = open genereuze architectuur
ð Space = mensen met de omgeving binden
IDEE = problemen zijn eenvoudiger op te lossen als de omgeving uitnodigt tot observatie, verbindingen,
menselijkheid en leefbaarheid
+ hoe kan onze bebouwde omgeving voor onverwachte bindingen zorgen
Paviljoen van Zwitserland: Schaal is heel belangrijk voor beleving ruimte. Goede schaal zorgt voor goed
gevoel bij mensen.
Biënnale van Venetië 2016
Vrouw op poster: Duitse wiskundige en archeologe Maria Reiche die baanbrekend onderzoek deed naar de
geogliefen van de Nazca in de pampa’s van Peru
Alejandro Aravena:
Voor hem staat het beeld symbool voor een manier van kijken. Ze bestudeert de aarde vanop haar
ladder.
o Low cost architecturale oplossingen met nadruk op participatieve en het incrementele.
o Won Pritzkerprijs 2016: ‘de belichaming van de wedergeboorte van de sociaal geëngageerde
architectuur’
Een gebouw moet niet alleen goed zijn, maar liefst ook slim, geëngageerd, inclusief en incrementeel.
Architectuur als EHBO BOX:
1. Low cost: betaalbaar zijn
2. Participatief: mensen die erin wonen, nieuwe ontwikkelingen erin betrekken
3. Incrementele; in staat zijn om te groeien
4. Slim: innovatief
5. Inclusief: voor iedereen
6. Duurzaam
7. Genius loci: rekening houden met geest van plek, in België bouw je anders dan in Spanje, Japan…
,De waarde visie van Aravena:
Ligt in het inzicht dat arme gemeenschappen beter, flexibeler en nuttiger gehuisvest zijn door het aanbieden
van een meer genereus, maar incomplete structuur die hun in staat stelt deze zelf aan te passen aan hun
eigen behoeften, in plaats van de gebruikelijke goedkope, stigmatiserende, niet flexibele en in massa
geproduceerde bungalow-box.
ð Een bouwteam zorgde voor de nodige voorzieningen die de gezinnen zelf niet konden.
Project Z33 in het Hasseltse begijnhof
Zal plaats dienen als (tentoonstellingen, onderzoek, producties en samenwerkingsprojecten rond
hedendaagse kunst, design en architectuur)
Hasseltse Begijnhof is werelderfgoed. Een ommuurd pleintype.
Tentoonstellingszaal uit 1985: Historisch complex is een eiland in het stedelijk weefsel. Het is een plaats van
rust en stilte binnen het hectische stedelijk leven.
Materialiteit en tactiliteit is heel belangrijk voor het ontwerp:
§ Lichtinval
§ Verhoudingen
§ Materiaalgevoeligheid
§ Lichtinval
§ Verhoudingen
§ Poëzie
è Worden door Francesca Torzo onderzocht.
Francesca Torzo onderzoekt architectuur via zintuigelijke gewaarwording.
Eenheid en intimiteit belangrijkste uitgangspunt
Concept: collage
-> Collage van bestaande en nieuwe ruimtes vormen een ensemble van kamers
tot een storyhouse.
Een ontwerp zoals een 3D-puzzel van ruimtes in uiteenlopende vorm, maat en lichtinval.
-> Deze puzzel vormt een stad en een miniatuur begijnhof.
Het gebouw bouwt verder op de context:
o Het 18de -eeuwse begijnhof heeft blinde muren naar de stad.
o Met een muur in ruitvormige baksteen met weinig openingen.
è Beschermt het binnen gebied en het museum van de stad. Begijnhoven zijn stiltegebieden in de
stad.
FREE SPACE LEIDT TOT VERBONDENHEID BIJ MENSEN
In het begijnhof bevindt zich een complex spel van verhoudingen, zichtlijnen en lichtinvallen. Het ontwerp is
een verzameling van eenvoudige kamers die anders zijn in afmetingen, verhoudingen en lichtinval.
, Zwitserse bureau Christ & Gantenbein: uitbreiding Kunstmuseum in Basel
§ Nieuwe museum: een monolieten, monotone, lichtgrijze bouwblok
§ Bestaande museum: 1936.
§ Representatief voor het conservatieve modernisme.
1. Temporeel concept: ondergronds
Tunnel verbindt hoofdgebouw met nieuw gebouw
2. Morfologisch concept:
o Uitwendige concept: fort/ kerk (kale wanden creëren rust)
o Inhoudelijk concept : contemplatie (realiseren door binnen in sobere materialen te
gebruiken, kale wanden)
o Metafoor: een monoliet; een monotoon lichtgrijs bouwblok met maar 5 ramen.
3. Duurzaamheidsconcept: open ruimte binnenin zorgen voor flexibiliteit en gebruik van
hoogwaardige materialen.
4. Kleurconcept: verschillende tonen grijstinten om de contemplatie te realiseren.
5. Esthetische concept:
o Decoratie: smalle grijze bakstenen in rijen naar voren of naar achteren springend geplaatst.
Lijkt gebreid.
o Tijdloze archaïsche van oude ruïne uit.
è Metafoor: ruïne.
6. Constructief concept: Tektoniek = vorm waarbij de materialen overeenkomstig zijn met de
constructie. (Leer van de architecturale vorm in relatie met materialen en constructie.)
7. Stedenbouwkundig concept: volgt het bouwvolume van het bestaande museum en spreekt
dezelfde taal. Dak is even hoog. Ingang
8. Technisch concept: Er werden elementen ingebouwd in de gevel, in de variërende dieptes worden
letterlijnen ingebracht die in de voegen verweven zijn.
9. Sociaal concept: gericht op ontmoeting van mensen, ingesprongen gevel vreert een voorplein,
extra publieke ruimte.
Biennale Venetië: belangrijkste architectuur evenement ter wereld. 28 landen onderhouden op een speciale
plek hun tentoonstellingsgebouw. Het Nederlandse paviljoen: Gerrit Rietveld.
Yvonne Farrell and Shelley McNamara onderzoeken de waarden en kwaliteiten van de vrije open ruimte.
FREE SPACE
è Zien architectuur als vertaling van behoefte naar zinvolle ruimte.
Biennale van 2018 – Free Space (thema)
ð Free = open genereuze architectuur
ð Space = mensen met de omgeving binden
IDEE = problemen zijn eenvoudiger op te lossen als de omgeving uitnodigt tot observatie, verbindingen,
menselijkheid en leefbaarheid
+ hoe kan onze bebouwde omgeving voor onverwachte bindingen zorgen
Paviljoen van Zwitserland: Schaal is heel belangrijk voor beleving ruimte. Goede schaal zorgt voor goed
gevoel bij mensen.
Biënnale van Venetië 2016
Vrouw op poster: Duitse wiskundige en archeologe Maria Reiche die baanbrekend onderzoek deed naar de
geogliefen van de Nazca in de pampa’s van Peru
Alejandro Aravena:
Voor hem staat het beeld symbool voor een manier van kijken. Ze bestudeert de aarde vanop haar
ladder.
o Low cost architecturale oplossingen met nadruk op participatieve en het incrementele.
o Won Pritzkerprijs 2016: ‘de belichaming van de wedergeboorte van de sociaal geëngageerde
architectuur’
Een gebouw moet niet alleen goed zijn, maar liefst ook slim, geëngageerd, inclusief en incrementeel.
Architectuur als EHBO BOX:
1. Low cost: betaalbaar zijn
2. Participatief: mensen die erin wonen, nieuwe ontwikkelingen erin betrekken
3. Incrementele; in staat zijn om te groeien
4. Slim: innovatief
5. Inclusief: voor iedereen
6. Duurzaam
7. Genius loci: rekening houden met geest van plek, in België bouw je anders dan in Spanje, Japan…
,De waarde visie van Aravena:
Ligt in het inzicht dat arme gemeenschappen beter, flexibeler en nuttiger gehuisvest zijn door het aanbieden
van een meer genereus, maar incomplete structuur die hun in staat stelt deze zelf aan te passen aan hun
eigen behoeften, in plaats van de gebruikelijke goedkope, stigmatiserende, niet flexibele en in massa
geproduceerde bungalow-box.
ð Een bouwteam zorgde voor de nodige voorzieningen die de gezinnen zelf niet konden.
Project Z33 in het Hasseltse begijnhof
Zal plaats dienen als (tentoonstellingen, onderzoek, producties en samenwerkingsprojecten rond
hedendaagse kunst, design en architectuur)
Hasseltse Begijnhof is werelderfgoed. Een ommuurd pleintype.
Tentoonstellingszaal uit 1985: Historisch complex is een eiland in het stedelijk weefsel. Het is een plaats van
rust en stilte binnen het hectische stedelijk leven.
Materialiteit en tactiliteit is heel belangrijk voor het ontwerp:
§ Lichtinval
§ Verhoudingen
§ Materiaalgevoeligheid
§ Lichtinval
§ Verhoudingen
§ Poëzie
è Worden door Francesca Torzo onderzocht.
Francesca Torzo onderzoekt architectuur via zintuigelijke gewaarwording.
Eenheid en intimiteit belangrijkste uitgangspunt
Concept: collage
-> Collage van bestaande en nieuwe ruimtes vormen een ensemble van kamers
tot een storyhouse.
Een ontwerp zoals een 3D-puzzel van ruimtes in uiteenlopende vorm, maat en lichtinval.
-> Deze puzzel vormt een stad en een miniatuur begijnhof.
Het gebouw bouwt verder op de context:
o Het 18de -eeuwse begijnhof heeft blinde muren naar de stad.
o Met een muur in ruitvormige baksteen met weinig openingen.
è Beschermt het binnen gebied en het museum van de stad. Begijnhoven zijn stiltegebieden in de
stad.
FREE SPACE LEIDT TOT VERBONDENHEID BIJ MENSEN
In het begijnhof bevindt zich een complex spel van verhoudingen, zichtlijnen en lichtinvallen. Het ontwerp is
een verzameling van eenvoudige kamers die anders zijn in afmetingen, verhoudingen en lichtinval.
, Zwitserse bureau Christ & Gantenbein: uitbreiding Kunstmuseum in Basel
§ Nieuwe museum: een monolieten, monotone, lichtgrijze bouwblok
§ Bestaande museum: 1936.
§ Representatief voor het conservatieve modernisme.
1. Temporeel concept: ondergronds
Tunnel verbindt hoofdgebouw met nieuw gebouw
2. Morfologisch concept:
o Uitwendige concept: fort/ kerk (kale wanden creëren rust)
o Inhoudelijk concept : contemplatie (realiseren door binnen in sobere materialen te
gebruiken, kale wanden)
o Metafoor: een monoliet; een monotoon lichtgrijs bouwblok met maar 5 ramen.
3. Duurzaamheidsconcept: open ruimte binnenin zorgen voor flexibiliteit en gebruik van
hoogwaardige materialen.
4. Kleurconcept: verschillende tonen grijstinten om de contemplatie te realiseren.
5. Esthetische concept:
o Decoratie: smalle grijze bakstenen in rijen naar voren of naar achteren springend geplaatst.
Lijkt gebreid.
o Tijdloze archaïsche van oude ruïne uit.
è Metafoor: ruïne.
6. Constructief concept: Tektoniek = vorm waarbij de materialen overeenkomstig zijn met de
constructie. (Leer van de architecturale vorm in relatie met materialen en constructie.)
7. Stedenbouwkundig concept: volgt het bouwvolume van het bestaande museum en spreekt
dezelfde taal. Dak is even hoog. Ingang
8. Technisch concept: Er werden elementen ingebouwd in de gevel, in de variërende dieptes worden
letterlijnen ingebracht die in de voegen verweven zijn.
9. Sociaal concept: gericht op ontmoeting van mensen, ingesprongen gevel vreert een voorplein,
extra publieke ruimte.
