HC: Visie op mens
Leerdoelen:
- De student kent het concept, de deelconcepten (biopsychosociaal) en de oorsprong
van holistische mensvisie
- De student kan duiden hoe een holistische mensvisie zich vertaald in het concept van
totaalzorg in een gezondheidszorgsetting
- De student kent het principe van totaalzorg en link met inter- en intradisciplinaire
samenwerking
1. Medische vs psychologische modellen
Spirituele modellen = eerste en oudste poging tot het verklaren van ziekte
Hebben hun eigen idee van wat ziekte en zorg is
o Bekijkt waarom mensen ziek worden en wat we eraan kunnen doen
Ordening van wereld in termen van ‘goede’ en ‘kwade’
Ziekte vaak verbonden aan invloed van het kwade of immoreel gedrag van mens
o Bijvoorbeeld: je bent een slecht mens dus god zal je straffen
o Bijvoorbeeld: als je ziek geboren bent, dan heeft het ouder kwaad gedaan
Behandeling viel in veld van religieuze professional
o Bidden, god vergeven (priesters, …)
Bestaat alleen nog bij inheemse stammen
Wiskundige/statistische modellen
Gezond of ongezond = normaal of abnormaal zijn gezien tov het gemiddelde
Hoe meer je lijkt op / handelt als / etc hoe normaler je bent
Moreel geladen: ‘streven naar’
Humanisme (alternatief voor religie)
Gezondheid wordt gezien als ‘het kunnen blijven groeien (fysiek/psychologisch)’
Uitgangspunt: menselijke natuur als ‘intrinsiek goed’
Nadruk ligt op het goede, eigen capaciteiten, vrij wil en keuzevrijheid om te kiezen hoe en
ontwikkelt/groeit
o Bijvoorbeeld: als je een gebroken been hebt, zit je stil 🡪 niet verder groeien maar toch
groei je verder want mentaal is in orde en blijft groeien
Medisch model
Objectieve oorzaak van aandoeningen
Specifieke behandeling
Belangrijke rol van behandelaar: patiënt is 100% afhankelijk van de behandelaar maar patiënt
moet zelf kunnen beslissen
Belang van genetica
Psychische problemen worden ook behandeld en bekeken in dit model
Psychologische modellen
Biologisch perspectief: genen
Behavioristisch perspectief: uiterlijk waarneembare feiten
Cognitief perspectief: mentale processen
Sociaal perspectief: context
Ontwikkelingsperspectief: ontwikkelingspatroon
Beide modellen zijn te beperkt want je moet er ook nog buitenstaande feiten bij betrekken. Want wat
als er een probleem is bij het medisch model (borstkanker) of in het pyschische model (depressie)?
2. Bio-Psychosociaal model
= combinatie van medisch/biologische, psychologische en sociale perspectieven
Ziekte en gezondheid als bepaald door een complexe interactie tussen alle drie
de factoren
Behandeling dient rekening te houden met het totaalplaatje!
Leerdoelen:
- De student kent het concept, de deelconcepten (biopsychosociaal) en de oorsprong
van holistische mensvisie
- De student kan duiden hoe een holistische mensvisie zich vertaald in het concept van
totaalzorg in een gezondheidszorgsetting
- De student kent het principe van totaalzorg en link met inter- en intradisciplinaire
samenwerking
1. Medische vs psychologische modellen
Spirituele modellen = eerste en oudste poging tot het verklaren van ziekte
Hebben hun eigen idee van wat ziekte en zorg is
o Bekijkt waarom mensen ziek worden en wat we eraan kunnen doen
Ordening van wereld in termen van ‘goede’ en ‘kwade’
Ziekte vaak verbonden aan invloed van het kwade of immoreel gedrag van mens
o Bijvoorbeeld: je bent een slecht mens dus god zal je straffen
o Bijvoorbeeld: als je ziek geboren bent, dan heeft het ouder kwaad gedaan
Behandeling viel in veld van religieuze professional
o Bidden, god vergeven (priesters, …)
Bestaat alleen nog bij inheemse stammen
Wiskundige/statistische modellen
Gezond of ongezond = normaal of abnormaal zijn gezien tov het gemiddelde
Hoe meer je lijkt op / handelt als / etc hoe normaler je bent
Moreel geladen: ‘streven naar’
Humanisme (alternatief voor religie)
Gezondheid wordt gezien als ‘het kunnen blijven groeien (fysiek/psychologisch)’
Uitgangspunt: menselijke natuur als ‘intrinsiek goed’
Nadruk ligt op het goede, eigen capaciteiten, vrij wil en keuzevrijheid om te kiezen hoe en
ontwikkelt/groeit
o Bijvoorbeeld: als je een gebroken been hebt, zit je stil 🡪 niet verder groeien maar toch
groei je verder want mentaal is in orde en blijft groeien
Medisch model
Objectieve oorzaak van aandoeningen
Specifieke behandeling
Belangrijke rol van behandelaar: patiënt is 100% afhankelijk van de behandelaar maar patiënt
moet zelf kunnen beslissen
Belang van genetica
Psychische problemen worden ook behandeld en bekeken in dit model
Psychologische modellen
Biologisch perspectief: genen
Behavioristisch perspectief: uiterlijk waarneembare feiten
Cognitief perspectief: mentale processen
Sociaal perspectief: context
Ontwikkelingsperspectief: ontwikkelingspatroon
Beide modellen zijn te beperkt want je moet er ook nog buitenstaande feiten bij betrekken. Want wat
als er een probleem is bij het medisch model (borstkanker) of in het pyschische model (depressie)?
2. Bio-Psychosociaal model
= combinatie van medisch/biologische, psychologische en sociale perspectieven
Ziekte en gezondheid als bepaald door een complexe interactie tussen alle drie
de factoren
Behandeling dient rekening te houden met het totaalplaatje!
