H1: De levensverzekering: algemene begrippen
Het begrip verzekering
Verzekering = 1 v/d ≠ mogelijkheden om zich te beschermen tgn risico’s waaraan men
blootgesteld is
Neemt bevoorrechte plaats, want maakt het mogelijk om zich te dekken &
volledig te beschermen tgn zeer gevarieerde risico’s
De ≠ mogelijkheden zijn
— Preventie
— Hulpverlening
— De sociale verzekeringen
— De particuliere verzekeringen
De personenverzekering: inleiding
Het voorvallen v/e verzekerde gebeurtenis is alleen afh v/h menselijk leven of fysieke
integriteit v/e persoon
Zijn uitsluitend verzekeringen met een forfaitair karakter, dus tot uitkering v/e vast
bedrag
Levensverzekering onderscheidt zich v/d verzekering tot vergoeding schade dr:
Het voorzien in de betaling v/e bepaald/bepaalbaar bedrag, wnr verzekerde
gebeurtenis zich voordoet
Het optreden v/d verzekeraar is in geen geval verbonden aan het bestaan & omvang
v/d schade
Bijgevolg heeft levensverzekering:
Geen vergoedend karakter & mag ze dat niet hebben
Niet onderworpen aan regels v/d oververzekering
Maakt het niet mogelijk om gebruik te maken v. subrogatiemechanisme
Begunstigde moet alleen bewijzen dat verzekerde gebeurtenis is voorvallen
Oordeelt begunstigde over belang v/d verzekering
Moet persoonlijk & geoorloofd belang bij hebben dat verzekerde gebeurtenis
zich niet voordoet
Het sluiten v/e levensverzekeringsovereenkomst = geldzaak
Levensverzekeringsovereenkomst: onderhandse verrichting waarbij verzekerde &
verzekeraar hun respectievelijke financiële verbintenissen ten aanzien v/e
gebeurtenis die aanleiding geeft tot betaling v. verzekerde prestatie, vrij
overeenkomen
Geld = centrale rol, mr niet enige factor
Alleen sprake v. verzekering wnr het voorvallen v/d gebeurtenis onzeker is
Fundamentele principes levensverzekering: toeval is strikt beperkt tot de duur v/h
menselijk leven
Wettelijke classificatie v/d levensverzekering
Als levensverzekeringsactiviteit beschouwd: betrekking tot verrichting
Levensverzekering: personenverzekering tot uitkering v/e vast bedrag waarbij
voordoen verzekerd voorval afh is v. menselijk leven
Bruidsschats- & geboorteverzekering: uitbetalen vast bedrag bij trouw/geboorte
Aanvullende verzekeringen: uitkering vast bedrag die betrekking hebben op
bijkomend risico
De eigenlijke levensverzekeringen
1
, 1. De verzekering bij leven
Onderscheidt tss verzekeringen met uitgesteld kapitaal & verzekeringen met lijfrente
Verzekeringen met uitgesteld kapitaal: kapitaal betalen wnr verzekerde bij het
verstrijken v/d overeenkomst in leven is
Voorbeelden:
Uitgesteld kapitaal zonder terugbetaling premies (U.K.Z.T.)
Uitgesteld kapitaal met terugbetaling premies (U.K.M.T.)
Uitgesteld kapitaal met terugbetaling verworven reserve (U.K.V.R.)
Verzekeringen met lijfrente: rente uitkeren tot het overlijden v. 1 of meerdere
aangewezen personen
Voorbeelden:
Onmiddellijke lijfrente
Onmiddellijke lijfrente op meer dan 1 hoofd met volledige of gedeeltelijke
reversie ten gunste v/d overledenen
De uitgestelde lijfrente (vb pensieonverzekering)
De tijdelijke lijfrente
De lijfrente met gewaarborgde betaalperiode
De geïndexeerde lijfrente
2. De verzekering bij overlijden
Onderscheidt tss levenslange verzekeringen, tijdelijke verzekeringen &
overlevingsverzekeringen
Levenslange verzekering: bepaald kapitaal betalen bij overlijden v/d verzekerde
ongeacht moment waarop overlijden plaatsvindt
Tijdelijke verzekering met constant kapitaal v. onbeperkte duur
Voorbeelden:
Levenslange verzekering met lijfrentepremies
Levenslange verzekering met tijdelijke premies
Tijdelijke verzekeringen: kapitaal betalen wnr verzekerde overlijdt tijdens een bep
vooraf afgesproken periode
Voorbeelden
Tijdelijke verzekering met vast kapitaal
Tijdelijke verzekering met terugbetaling premies
Schuldsaldoverzekering (met afnemend kapitaal)
Krediet-overlijdensverzekering
Tijdelijke studiebeursverzekering
Overlevingsverzekeringen: oftewel kapitaal oftewel lijfrente betalen aan begunstigde
bij overlijden v. verzekerde, als begunstigde nog in leven is op dat moment
Als begunstigde vr verzekerde sterft, eindigt overeenkomst
3. De gemengde verzekering
Gemengde verzekering: alle combinaties v. verzekeringingen die uitkeringen
waarborgen in geval de verzekerde vr vervaldatum overlijdt & ingeval de verzekerde
op die datum nog leeft
Zeer talrijk
Meest voorkomende
Gewone gemengde verzekeringen & verzekeringen op vaste termijn
2
, Gewone gemengde verzekering: bepaald kapitaal betalen op dr verzekerde bepaalde
datum aan verzekerde zelf/ aangewezen persoon OF wnr verzekerde vr die datum
sterft aan rechthebbenden v/d verzekerde/ aan de aangewezen derden
Voorbeelden:
Gemengde verzekering 10/10 (gelijkheid verzekerde kapitaal)
Gemengde verzekering 5/10
Gemengde verzekering 10/20
Gemengde verzekering met afnemende premie gedurende eerstse 3 of 5 jaar
Gemengde verzekering met mogelijkheid vervroegde vereffening
Gemengde verzekering met uitgesteld effect
Verzekeringen op vaste termijn: bepaald kapitaal betalen op een bep ogenblik
ongeacht of verzekerde levend/dood is
Verschil met gemengde aard dr: ogenblik waarop gewaarborgd kapitaal bij
overlijden wordt betaald
Premies worden betaald zolang verzekerde leeft & tot het verstrijken v/d
overeenkomst
Bijkomende verzekeringen
Bruidsschatsverzekering: overeenkomst om bep kapitaal te betalen op 25ste
verjaardag kind of bij huwelijk als die plaatsvindt vr die leeftijd, ongeacht of
verzekerde (vader kind) in leven is
Geboorteverzekering: bepaald kapitaal betalen bij geboorte v; ieder v. zijn kinderen
Aanvullende verzekeringen
Mogelijk maken om ene hoofdverzekering te behouden als verzekerde invalide
wordt/ slachtoffer v/e ongeval waardoor financiële mogelijkheden beperkt worden
Voorbeelden
Aanvullende verzekering tgn invaliditeitsrisico
Aanvullende verzekering tgn ongevallenrisico
Aanvullende familiale verzekering
Classificatie o.b.v. pensioenpijlers
Eerste pijler: wettelijk pensioen
Tweede pijler: de beroepsvoorziening (groepsverzekering)
Derde pijler: individuele voorziening
Classificatie individueel/ collectief
Individueel: afgesloten dr een individu
Collectief: afgesloten dr 1 of meerdere werkgevers
Europese nomenclatuur
— Tak 21: levensverzekeringen niet verbonden met beleggingsfondsen
— Tak 22: bruidsschats- en geboorteverzekering
— Tak 23: levensverzekering gekoppeld aan beleggingsfondsen
— Tak 26: kapitalisatieverrichtingen
— Tak 27: beheer van collectieve pensioenfondsen
3
, Nieuwe levensverzekeringen
— Universal Life: periode betaling v/e premie vr overlijdensdekking
— Levensverzekeringen verbonden met beleggingsfondsen (tak23): verzekeraars dragen
niet langer het beleggingsrisico van de door de verzekeringsnemer betaalde premies.
— Verzekeringsbon: levensverzekeringsverrichtingen die gekenmerkt worden door een
eenmalige betaling, een korte duur (1 tot 8 jaar), een hogere gewaarborgde
interestvoet dan het maximumtarief voor de andere levensverzekeringsverrichtingen
en de terugbetaling van het gevormde spaartegoed (wiskundige reserve) bij
overlijden.
Kenmerken:
ü Soepelere betalingsvoorwaarden
ü Gemakkelijke aanpassing van het verzekerd kapitaal tijdens de duur van de
overeenkomst
ü Transparante informatie over het rendement
ü Duidelijk uitgelegde kostenspreiding
Partijen bij de levensverzekering
De verzekeringsmaatschappij
De verzekeringnemer
De verzekerde
De begunstigde
Wijziging pensioenleeftijd
Tot 31/12/2024: 65 jaar
Vanaf 01/01/2025: 66 jaar
Vanaf 2030: 67 jaar
4
Het begrip verzekering
Verzekering = 1 v/d ≠ mogelijkheden om zich te beschermen tgn risico’s waaraan men
blootgesteld is
Neemt bevoorrechte plaats, want maakt het mogelijk om zich te dekken &
volledig te beschermen tgn zeer gevarieerde risico’s
De ≠ mogelijkheden zijn
— Preventie
— Hulpverlening
— De sociale verzekeringen
— De particuliere verzekeringen
De personenverzekering: inleiding
Het voorvallen v/e verzekerde gebeurtenis is alleen afh v/h menselijk leven of fysieke
integriteit v/e persoon
Zijn uitsluitend verzekeringen met een forfaitair karakter, dus tot uitkering v/e vast
bedrag
Levensverzekering onderscheidt zich v/d verzekering tot vergoeding schade dr:
Het voorzien in de betaling v/e bepaald/bepaalbaar bedrag, wnr verzekerde
gebeurtenis zich voordoet
Het optreden v/d verzekeraar is in geen geval verbonden aan het bestaan & omvang
v/d schade
Bijgevolg heeft levensverzekering:
Geen vergoedend karakter & mag ze dat niet hebben
Niet onderworpen aan regels v/d oververzekering
Maakt het niet mogelijk om gebruik te maken v. subrogatiemechanisme
Begunstigde moet alleen bewijzen dat verzekerde gebeurtenis is voorvallen
Oordeelt begunstigde over belang v/d verzekering
Moet persoonlijk & geoorloofd belang bij hebben dat verzekerde gebeurtenis
zich niet voordoet
Het sluiten v/e levensverzekeringsovereenkomst = geldzaak
Levensverzekeringsovereenkomst: onderhandse verrichting waarbij verzekerde &
verzekeraar hun respectievelijke financiële verbintenissen ten aanzien v/e
gebeurtenis die aanleiding geeft tot betaling v. verzekerde prestatie, vrij
overeenkomen
Geld = centrale rol, mr niet enige factor
Alleen sprake v. verzekering wnr het voorvallen v/d gebeurtenis onzeker is
Fundamentele principes levensverzekering: toeval is strikt beperkt tot de duur v/h
menselijk leven
Wettelijke classificatie v/d levensverzekering
Als levensverzekeringsactiviteit beschouwd: betrekking tot verrichting
Levensverzekering: personenverzekering tot uitkering v/e vast bedrag waarbij
voordoen verzekerd voorval afh is v. menselijk leven
Bruidsschats- & geboorteverzekering: uitbetalen vast bedrag bij trouw/geboorte
Aanvullende verzekeringen: uitkering vast bedrag die betrekking hebben op
bijkomend risico
De eigenlijke levensverzekeringen
1
, 1. De verzekering bij leven
Onderscheidt tss verzekeringen met uitgesteld kapitaal & verzekeringen met lijfrente
Verzekeringen met uitgesteld kapitaal: kapitaal betalen wnr verzekerde bij het
verstrijken v/d overeenkomst in leven is
Voorbeelden:
Uitgesteld kapitaal zonder terugbetaling premies (U.K.Z.T.)
Uitgesteld kapitaal met terugbetaling premies (U.K.M.T.)
Uitgesteld kapitaal met terugbetaling verworven reserve (U.K.V.R.)
Verzekeringen met lijfrente: rente uitkeren tot het overlijden v. 1 of meerdere
aangewezen personen
Voorbeelden:
Onmiddellijke lijfrente
Onmiddellijke lijfrente op meer dan 1 hoofd met volledige of gedeeltelijke
reversie ten gunste v/d overledenen
De uitgestelde lijfrente (vb pensieonverzekering)
De tijdelijke lijfrente
De lijfrente met gewaarborgde betaalperiode
De geïndexeerde lijfrente
2. De verzekering bij overlijden
Onderscheidt tss levenslange verzekeringen, tijdelijke verzekeringen &
overlevingsverzekeringen
Levenslange verzekering: bepaald kapitaal betalen bij overlijden v/d verzekerde
ongeacht moment waarop overlijden plaatsvindt
Tijdelijke verzekering met constant kapitaal v. onbeperkte duur
Voorbeelden:
Levenslange verzekering met lijfrentepremies
Levenslange verzekering met tijdelijke premies
Tijdelijke verzekeringen: kapitaal betalen wnr verzekerde overlijdt tijdens een bep
vooraf afgesproken periode
Voorbeelden
Tijdelijke verzekering met vast kapitaal
Tijdelijke verzekering met terugbetaling premies
Schuldsaldoverzekering (met afnemend kapitaal)
Krediet-overlijdensverzekering
Tijdelijke studiebeursverzekering
Overlevingsverzekeringen: oftewel kapitaal oftewel lijfrente betalen aan begunstigde
bij overlijden v. verzekerde, als begunstigde nog in leven is op dat moment
Als begunstigde vr verzekerde sterft, eindigt overeenkomst
3. De gemengde verzekering
Gemengde verzekering: alle combinaties v. verzekeringingen die uitkeringen
waarborgen in geval de verzekerde vr vervaldatum overlijdt & ingeval de verzekerde
op die datum nog leeft
Zeer talrijk
Meest voorkomende
Gewone gemengde verzekeringen & verzekeringen op vaste termijn
2
, Gewone gemengde verzekering: bepaald kapitaal betalen op dr verzekerde bepaalde
datum aan verzekerde zelf/ aangewezen persoon OF wnr verzekerde vr die datum
sterft aan rechthebbenden v/d verzekerde/ aan de aangewezen derden
Voorbeelden:
Gemengde verzekering 10/10 (gelijkheid verzekerde kapitaal)
Gemengde verzekering 5/10
Gemengde verzekering 10/20
Gemengde verzekering met afnemende premie gedurende eerstse 3 of 5 jaar
Gemengde verzekering met mogelijkheid vervroegde vereffening
Gemengde verzekering met uitgesteld effect
Verzekeringen op vaste termijn: bepaald kapitaal betalen op een bep ogenblik
ongeacht of verzekerde levend/dood is
Verschil met gemengde aard dr: ogenblik waarop gewaarborgd kapitaal bij
overlijden wordt betaald
Premies worden betaald zolang verzekerde leeft & tot het verstrijken v/d
overeenkomst
Bijkomende verzekeringen
Bruidsschatsverzekering: overeenkomst om bep kapitaal te betalen op 25ste
verjaardag kind of bij huwelijk als die plaatsvindt vr die leeftijd, ongeacht of
verzekerde (vader kind) in leven is
Geboorteverzekering: bepaald kapitaal betalen bij geboorte v; ieder v. zijn kinderen
Aanvullende verzekeringen
Mogelijk maken om ene hoofdverzekering te behouden als verzekerde invalide
wordt/ slachtoffer v/e ongeval waardoor financiële mogelijkheden beperkt worden
Voorbeelden
Aanvullende verzekering tgn invaliditeitsrisico
Aanvullende verzekering tgn ongevallenrisico
Aanvullende familiale verzekering
Classificatie o.b.v. pensioenpijlers
Eerste pijler: wettelijk pensioen
Tweede pijler: de beroepsvoorziening (groepsverzekering)
Derde pijler: individuele voorziening
Classificatie individueel/ collectief
Individueel: afgesloten dr een individu
Collectief: afgesloten dr 1 of meerdere werkgevers
Europese nomenclatuur
— Tak 21: levensverzekeringen niet verbonden met beleggingsfondsen
— Tak 22: bruidsschats- en geboorteverzekering
— Tak 23: levensverzekering gekoppeld aan beleggingsfondsen
— Tak 26: kapitalisatieverrichtingen
— Tak 27: beheer van collectieve pensioenfondsen
3
, Nieuwe levensverzekeringen
— Universal Life: periode betaling v/e premie vr overlijdensdekking
— Levensverzekeringen verbonden met beleggingsfondsen (tak23): verzekeraars dragen
niet langer het beleggingsrisico van de door de verzekeringsnemer betaalde premies.
— Verzekeringsbon: levensverzekeringsverrichtingen die gekenmerkt worden door een
eenmalige betaling, een korte duur (1 tot 8 jaar), een hogere gewaarborgde
interestvoet dan het maximumtarief voor de andere levensverzekeringsverrichtingen
en de terugbetaling van het gevormde spaartegoed (wiskundige reserve) bij
overlijden.
Kenmerken:
ü Soepelere betalingsvoorwaarden
ü Gemakkelijke aanpassing van het verzekerd kapitaal tijdens de duur van de
overeenkomst
ü Transparante informatie over het rendement
ü Duidelijk uitgelegde kostenspreiding
Partijen bij de levensverzekering
De verzekeringsmaatschappij
De verzekeringnemer
De verzekerde
De begunstigde
Wijziging pensioenleeftijd
Tot 31/12/2024: 65 jaar
Vanaf 01/01/2025: 66 jaar
Vanaf 2030: 67 jaar
4
